Camci u camcinı

Camwan

Merdımo kı cam bırnayê, cam ra teqe, pencere u herwına qandê roşnayi kerdenı cam ra çi vıraştê, ey rê vatê camci. Camciyan camê büfeyan, teqan, penceran, serdê kêberan, qomidinan, refan u herwına vıraştê u kerdê pa. Cayo kı tey cam bırêno u roşêno ê cay rê vanê camxane. Kardê cam vıraştenı rê vanê camcinı, camcinı kerdenı-kerdış.

Canan u cananinı

Cananey, cananwaney

Merdımê kı erdanê ağayan, ê wêrandê erdandê bolınan bı nime karenê, yan zi wınênê erdan ra, mal u mülkdê ağayan ra inan rê vanê canan. Ê zenati rê zi vanê cananey. Jew-jew canan esto wêrandê erdan ra yan zi ê axlerê kı hetı gırweyêno inan ra meeşı u werdê xo gêno u hemver cı cı rê karê cananey keno. Merdımo kı cananey keno vanê zıreat u kardê zerzewat, meywe u tene karıtenı ra zi weş fahm bıkero u ê çi sero tecrübey cı estı bo. Karê cananey zi karê do rıhat niyo. Cı rê nefesê do hera u zanayenı lazım a. Wext beno canan wekileya wêrdê erdan zi keno u karkeri (recberi) dano gırweynayenı. Kardê cananey rê vanê cananinı, canani kerdenı-kerdış.

Canbazey u mezat

Mezatxane

Meydano kı tey dewar u çarwey yenê rotenı ê cay rê vanê mezat yan zi mezatxane. Merdımo kı ê dewar u ê çarwan roşeno ey rê zi vanê canbaz. Merdımo kı canbazey keno vanê bol şit bo u zahf zuri bıkero u vêşi vajo. Ey ra namey cı canbaz neyayo pa. Canbaz teniya ê kı dewar u çarwey roşenê inan rê nêvanê. Canbaz ê kı dılayan dı kaykenê, ê kı dıroli kaykenê, ê kı dıhetana kaykenê, ê kı bı qıse u eştenana kewnê mıletı miyan u mıletı xapeynenê u herwına inan rê zi vanê. Kardê canbazey rê zi vanê canbazinı, canbazinı kerdenı-kerdış.

Celad u celadcinı

Merdımo kı seran cıkeno, seran perneno, insanan kışeno ey rê vanê celad. Tabi celadey kar u zenat niyo. Karê bêwijdaney, barbarey, zalımey u xedareyo. Qandê coy kes nêwazeno riyê celadan bıvino. Labırê demdê kolonyalizmey dı xeylê celadi estibi. Ewro zi estê, labırê ê ewroy celadê moderize kerdeyê. Celadê peydê perdi u nêvinayeyê. Kesê kı Celadinı kenê, kesê bêwijdaniyê. Uzdan u insaney çorşmey inan peyda nêbena.

Cırcırwan u cırcırwaninı

Palokeci, Palokewan, Pemevetoğ

Merdımo kı bı cırcır dı peme vejeno, çıgit u pemi pê ra abırneno ey rê vanê Cırcırwan, yan zi pemevetoğ.

Merdımo kı peme kareno u peme roşeno ey rê zi vanê palokwan, pemewan yan zi pemerotoğ.  

Tabi bê ninan peme cınayoğ, çıgitrotoğ, balyekerdoğ, peme ra doşeg, werğan yan zi balışney vıraştoğ, peme rêstoğ u herwına zi estê. Cırcırwaney rê, cırcırwaninı rê zi tay zanayenı lazıma. Vanê kes makinan ra fah bıkero. Cırcırwaninı kerdenı-kerdış, karê do rehat niyo.

Cındar u cındarinı

Cındarey

Merdımo kı cınê cı estê, yan zi cınan vineno u inan dı qısey keno ey rê vanê cındar, yan zi cınci. Cındari wınêna falda insanana cınan zi. Ez nêzana cıni estê yan cıniyê. Labırê şardê ma miyan dı bol yeno qalkerdenı u vajêno. Bol merdımi estê na ray ra perey qezenc kenê. Qandê coy zi kar u zenetêno qandê inan. Tabi kar u zenatê cındarinı, karê do nêweş u nerındo.

Çaqmaqci u çaqmaqcinı

Merdımo kı çaqmaqan tamir keno, gaz dekeno yan zi roşeno ey rê vanê çaqmaqci yan zi adılgeci. Çaqmaqcinı kerdenı rê zi zanayenı lazıma. Keso kı çaqmaqcinı keno, ê kesan rê vanê çaqmaqcinı kerdoğ zi.

Çarşi

Cayo kı tey zahf dukani estê, cayê alvêri, cayê rotenı u herinayenı, dayenı u gırotenı, cayê ticaret kerdeno. Her babet çi u dukanê her babet mali çarşi dı estê. Kesi rê çıçi lazım bo kes çarşı dı vineno. Çarşi zahf şên u qerebalığo. Zahf şar u şêlıg şıno lazımey a keydo xo çarşı dı temin keno. O cayo kı zahf dukani estê, zahf şar şıno u zahf tey çi roşêno u herineyêno, ê cay rê vanê çarşi yan zi suk.

Çeltugci u çeltugcinı

Rızci, Medrebci, Rızwan

Merdımo kı rız kareno yan zi roşeno ey rê vanê rızci. Tabi ê kı rız karenê, vanê zanayey çeltug karıtenı bê. Çeltug zey tenandê binana nêkarêno u niyawdeyêno. Çeltug dıha vêşi awı u zahmetey wazeno. heta demê vanê awa çeltugi, çeltugi miyan ra kemi nêbo. Hetan kı niro tawdê xo u nêreso. Çeltug karıtenı u wınyayena cı karê do zahf zehmeto. Vanê kes vist u çıhar seati çeltugi vero bo. Çeltug bi tepeya ey bı tırpan yan zi qaluçana çinenê. (Labırê ewro qandê çinayenı u pê ra vetenı patozi vıjıyayê u karê cı zahf biyo rıhat) Veri bı tırpan u qaluçana çinayê, kerdê şele u ardê cıwênan ser. Cıwênan sero ya o çarnayê yan zi bı rewt u mısasana o küwayê, sap u rıziya pê ra vetê, abırnayê. Sapê cı qandê veşatenı, qandê zımıstani dewar u çarwan bındı rakerdenı hewadayê, dendıkê cı, rızê cı zi qandê werdenı berdê kerdê çıwal u küwariyan miyan. Kesê kı çeltugcinı kenê vanê ê kari ra fahm bıkerê.

Çerçi u çerçinı

Çerçinı, rotoğo seyar

Merdımo kı dewı bı dewı, qolan bı qolan, küçe bı küçe, dever bı dever, ca bı ca geyreno, çi roşeno yan zi vera maldê xo yê rotenı mal herineno, yan zi keno pê ver (Tıronpe) ey rê vanê çerçi. O karo kı o keno ê kari rê zi vanê çerçinı. Çerçi esto çiyê xo erzeno xo mıl, xo paşti u beno roşeno. Çerçi esto çiyê xo barkeno dewardê (Deve, Qatır, Bergir u Herr) bari u beno roşeno. Nê serandê bahdoyênan dı zı tay çerçi çiyê xo yê rotenı bar kenê Tıraxtor, Qamyon, Dolmış, motorandê hirêtekerınan u herwına u benê roşenê.

Çerçi çiyê xo teniya bı perana nêdano. Herwına, mal bı malnaya tıronpe keno (Pêvırneno) u roşeno. Wext beno şeker dano hak gêno, murey dano perey gêno, say dano ğele gêno, sabun dano kesmey gêno u herwına. Bı no hesaba çiyê xo keno pêver u roşeno. (Mesela haki to ra gêno dano mı, xele jewnay ra gêno dano jewnay). Çiyo kı gêno u dewan dı nêşeno bıroşo, ey zi gêno u ano sukı dı roşeno. Şıma zanê çerçiyan ser zahf meselok, fıqrey u peyhüwatey estê. Ju ju fını Rıb roşeno, mot herineno. Çerçıcinı rê vêşi zanayenı lazım niya, labırê vanê hebê çımakerdeybê, bışê bazar bıkerê u bıroşê.

Çerxci u çerxcinı

Çerxwan

Merdımo kı kardi, xençeri, şemşêr, meqes u herwına fekanê hacetandê pa çi bırnayenı, cıkerdenı bı çerxa keno nu (tuj) ey rê vanê çerxci. Kesê kı veri çerxcinı kerdê siya xo ya çerxi eştê xo doşi u küçe küçe geyrayê u veyndayê vatê çerxci ame çerxci.

Çimentocu u çimentocinı

Merdımo kı çimento roşeno, yan zi depo keno ey rê vanê çimentoci. Cayo kı tey çimento roneyêno u roşêno, ê cay rê vanê depoyê çimento rotenı yan zi çimentoxane. Çimentocinı kerdenı rê zi sermaye lazım bı. Vanê qandê herinayenı perey cı u qandê depo kerdenı cay ci yê depo kerdenı bıbiyayê.

Çılagey u çılaginı 

Çılag

O kı çılagi keno, peme u peşmi ra çi vırazeno ey rê vanê çılag yan zi çılagwan. Çiyo kı çılag vırazeno inan ra taydê cı nêyê: Cıli, şıqi, ebey, xırari, çıwali, tewrey, heqibey, pırênê pemeyınê xaşêlıni, şali u herwına.

Tabi nê çiyan ya peme ra yan zi peşmi ra vırazenê. Peme yan zi peşmi veri bı qewsa cıneyêna, pêser kewna, bahdo dolab dı, yan zi rêsta dı rêseyêna, bena la u rês. Peme yan zi peşmi dolab yan zi rêsta dı rêsi u bi la u rês tepey a, çılagi dı cı ra çiyê xoradayenı, sero ronıştenı u sero rakewtenı vırazêno. Hetan kı peşmi yan zi peme la u rês nêbo çılagi pa nêbena. Wext beno tay çiyan nime peme u nimeyê cı zi peşmi ra vırazenê. Tabi nê wırna têmıyan dı, yan zi ca ca rêseyênê. Pırênê pemeyınê xaşêlıni zi veri çılagi dı vırazıyayê u camêrdan dayê xora. Demo kı fabriqey vırazıyay, no karê çılagey zi pa merd u kewt tarixi miyan. O dem dı zahf keyan idareyê xo bı çılagi kerdena kerdê. Tabi çılagey kerdenı rê zi marifet, zenet u hüner lazım bı. Wexto kı to cılêda jewi weş nêvıraştê, ey jewnay rê, jewnay ê bini rê, wıni-wıni mıletı xo miyan dı heme cara kerdê vılla. Fınê namey cı weş nêvırazeno, yan zi sextekarey keno bıvıziyayê, dıha kesi çılagey a xo ey ser nêberdê. Qandê coy lazım bı kı bol weş vıraştê u çımandê mışteriyandê xo kewtê.

Tabi karê çılagey zi karê do rehat nêbı. Karê hermerdımi nêbı roj dıwês seati dezgedê çılagey vero roşo u çılagey bıkero. Cı rê nefesherayenı, ülqtengnêkerdenı u idarekerdenı lazımı bi.

Madem kı qıse rêstenı ra dolab, rêsta u qews ra abıyayo, ez wazena tiya dı hebê zi bahsê inan bıkera.

DOLAB: dolab kışta necaran yan zi kışta dolab vıraştoğan ra vırazêno. Zey tekerdê temafilo (texsi, ereba). Qandê tadayenı desteyêdê cı esto. Destêna tadeyêno, destêna zi rês neyêno feka u beno la. Vanê o la zey pê qalın biro u nêvısiyo. Qalıney yan zi bariyeya cı jew nêbo, wextê vıraştenı dı zi zey pê nino. Qandê karardenda dolabi, qamiş ra masurey vırazênê u nê masuran sero yeno rıştenı.

RÊŞTA: Rêşta daro raşto wışk ra vırazêna. Serdê cı dı darek ra zey delamiya darekê do qılor (gırover) vırazêno, qülı beno u ravêreno ê dardê rêstayê raşti ser. Serdê ey dı zi zey derzınida mase tepıştenı, têl yan zi mêx ra asınê zey gastariya, zey helqaya çewt, qandê lay tepıştenı ravêreno ser. Rês ey miyan ra ravêreno u yeno rıştenı. Rêsta bı destana, zey delamiya doşbena u tey çi yeno rıştenı. Rêşta dı peme, peşmi u çiyo zey inan yeno rıştenı u beno la, beno rês. O rêso kı rêşta dı yeno rıştenı, ey ra qazaği, puçıki, lepıki, kılawi u çiyo zey inan vırazêno.

QEWS: Şıvêda terna raşta hendê desteyê qalını darda cı ra cıbıyêna. A şıvı hiyey (terney) dı nanê adıri ser, hebê kenê nerm kı wexto kı çewt kerê nêşıkiyo, yan zi cêra nêaqelışiyo. Dundê adıri sero hebê kerdı nermı tepey a ay kenê çewt. Wırna seranê cı kenê qüli. Têla kı loqrandê dewari ra vezenê, tadanê pêro u kenê wışk, a têlı ê wırna qülan miyan ra ravêrnenê u ê darê çewti ancenê pê ser, zey tirküwaniya kenê çewt u têlı gırêdanê. Şeklê qewsi zi zey şekıldê tirküwaniyayo. Peşmi yan zi peme kewno mabêndê ê dardê çewti u a têlı miyan. A têlı bı desta ancıyêna u vıradeyêna u bı no hesaba tey yeno cınayenı u cêser kewno. Tabi peme yan zi peşmi qandê pê vıradayenı, cêser kewtenı qews dı yena cınayenı. Eger nêcıneyê dolab yan zi rêsta dı ninê rıştenı u nêbenê la yan zi rês. Cêser kewt u duz bi tepey a bı rıhatey a yeno rıştenı. Qews şıvandê dı daran ra vırazêno. Mesela: Darê venêri, darê Alucan, erugan, Dardê bewrıncêri ra, dardê henari ra, dardê vılayêri ra, dardê masêri ra u herwına.

Çılci u çılcinı

Cılwan

Merdımo kı cılê her, bergir u ê qatıran vıraştê, deştê ey rê vatê çılci. Çılci cıl, qolan, wesar u herwına çiyê heywanandê cınıştenı u barwegrotenı vıraştê u rotê. Ey zi nanê xo o zenat u a ray ra vetê. Çılcinı kerdenı rê zi hebê zanayenı lazım bi.

Çırpci u çırpcinı

Çırpwan

Merdımo kı banan çırpı keno ey rê vanê çırpci yan zi çırpwan. Şerbetê çırpı dı herda sıpê ra, herda kırecını ra vırazêno. Veri cayo kı do çırpı bo (Mesela dêsê banan) o ca dawêno, bahdo zi (Rınd wışk bi tepey a) serê ê dawıti çırpı beno.

Çırpı zerey bani yan zi dêsanê bani kena sıpe, roşnayi u pak tepşena. Wexto kı dêsanê wedan kenê çırpı, zerey cı beno roşnayi. Çırpı zi babetêdê kıreckerdena. Veri kırec insanan dest nêkewtê, yan zi nêşayê vejê, cora çırpı kar ardê. Wext biyê dewıjan fıraqê xo yê rıwenıni yan zi tenıyıni bı herda çırpa şıtê u kerdê paki.

Çırpcinı kerdenı rê zi zanayenı lazım bi. Her merdım nêşeno çırpı bıkero. Çırpı kerdenı rê sebrê do hera lazımo. Karê do zaf tenıko.

Darwan u Darwanini

Maxci, maxwan

Merdımo kı max, tirı, estunı u darê ban vıraştenı roşeno, yan zi resneno ey rê vanê maxci yan zi darwan. Dar u berê banan ya mêşan dı yan zi dahlan dı yeno reseynayenı. Maxci darê kı newe bırênê inan herineno, ano gıranê cı cıkeno inan duz keno, purê (qaşê) cı roteno (Purkeno) u qandê rotışi hadre keno. Cayo kı o dar u ber tey yeno rotenı ê cay rê zi vanê meydanê dar rotenı yan zi darxane. Darwaninı kerdenı rê zi sermaye lazım bı. Vanê dari bıherinayê yan zi bıresnayê u biyardê bırotê.

Dendıkci u dendıkcinı

Dendıkwan, leblebici

Merdımo kı dendıki, fıstıxi, nıhey, qıznawi u çiyo zey inan (yanê çiyê çerezi) pıraynayê u rotê ey rê vatê çerezci yan zi fıstıxci, yan zi dendıkci. Fıstıqcinı, dendıkcinı kerdenı rê zi ca u sermaye, makiney tey pıraynayenı u herwına lazım bı.

Dermanci u dermancinı

Dermanwan, dermandar

Merdımo kı derman vırazeno yan zi roşeno ey rê vanê dermanci. Cayo kı tey derman vırazêno u roşêno ê cay rê zi vanê dermanxane, yan zi Ezexane. Dermanxane dı babet-babet derman yeno hadrekerdenı u rotenı. Tay dermandari estê bı xo derman vırazenê u roşenê. Qandê derman vıraştenı bol vaş u vıllıki welatê ma dı estê. Derman sera hewtayê cı vaş u vıllıkan ra vırazêno. Qandê derman vıraştenı vaş u vıllıkê welatê ma şari dest nêkewnê. Labırê çı fayde ma nêzanê hemını kar biyarê u cı ra derman vırazê. Dermancinı kerdenı rê zi zaf zanayenı lazım bi. Vanê vıllıki bısınasnayê u derman vıraştenı ra fahm bıkerdê. Dermanê şaş vıraziyayê yan zi şaş bıdeyayê jewi şayê pa bımıro zi. Qandê coy vanê dı o wardı weş zanayebiyayê.

Deştoğ - Deştenı

Deştwan, terzi

Merdımê kı çınay xoradayenı vıraştê u deştê, inan rê vatê deştoğ, deştvan yan zi terzi. Çiyo kı deştoğan deştê inan ra taydê cı nêyê: Qolıkı (işlıgı), çaket, pantoli, şali, pırên, şılwali, şelwari, picema, fistan, êlegı, palto, çınayo bin u herwına. Deştoğey rê zi zanayenı u zenat lazım bı. Deştoğey karê do zor bari, nazik u tıtiz bı. To bırnayenı dı yan zi deştenı dı şaşey yan zi xetereyêda werdi bıkerdê u çiyo kı to destı bı u to waştê bıderzê o heme pede şiyê u xerpıyayê. Cayo kı tey çi derzêno ê cay rê zi vanê Terzixane yan zi deştoğxane. Kar u bardê deştenı rê zi zaf sermaye lazım bı. Vanê to deştoğxaneyê xo pırê qümaş u herwına kerdê kı to bışayê kar bıkerê. Mışteri babet babeti qümaş u babet babet rengi wazenê. Ey ra vanê dukkandê deştenı dı heme babet ra qümaş bıbıyayê.

Deveci u devecinı

Devewan

Merdımo kı devey wari keno, pa şeley kırêşeno, karwaney keno, bar wegêno u pa ticaretey keno ey rê vanê Deveci yan zi Devewan. Zahf keyey estê, idarey keydê xo bı Devana kenê. Hemver pere yan zi teniya inan danê gırweynayenı. Bı perana pa şeley kırêşenê u karwaney kenê. Dewı ra pa mal benê dewê yan zi dewan ra benê sukı, sukı ra benê dewı u herwına. Devecinı kerdenı rê zi sermaye u nefesê do hera lazım bı. Perey to çınêbiyayê to pa devey bıherinayê to do seni pa karwaney bıkerdê. Karê devecinı zi zahmet bı. Qandê kı ju ju fını devey cı hêj kewtê u har biyê. Vanê to do bızanayê inan seni hêjey ser bıfinê u biyarê ray ser.

Dêsker u dêskerdenı

Düwarci, dêswan, dêswaney

Merdımo kı dês keno ey rê vanê dêswan yan zi dêsker. Ê zenati rê zi vanê dêswaney. Demo kıhan dı dêswaney zahf perey kerdê u bol ravey şibi u zeneatê do verkewte bı. Ewro zi hewna o zenat perey keno u zeneatê do ravey şiyayeyo. Qonağ, Qele, Pırd, Set, Bend, Xan u Hemamê (keraşo) ê wexti heme destandê zenetkarandê nê zeneati destan bın ra ravêrdê u bı destandê inan a ameyê kerdenı, vırazıyayê. O wext vıraştena dêsan dı si kar ardê. Labırê ewro zewbi çiyo suni u ê fabriqan zahf kar anê. Mesela Tuğla, birket, kerpiç u çiyo zey inan.

Ewro teknik zahf ravey kewto u verdı şiyo. Zahf çiyê nê cayandê xo tey sıtarkerdenı heme hadre fabriqan ra yeno u pa vırazêno. Demdo veri dı zey ewroy, wına çimento u fabriqeyê çimentoy zi çınê bi. Dêskerdenı rê zi zaf zanayenı lazıma. Wexto kı dêsê raşt niro yan zi si weş siyerı nênışo bahdo şeno bıxıliyo u bıbo sebebê kıştenda ê kı bındı manenê ê ê kesan.

Dingci u dincinı

Merdımo kı dingı gırweyneno u hemver peran yan zi teni, teney gırênayi qandê bülğür u jewbi çiyan purê cı sera beno, ey vaydano, pur u dendıki cê ra abırneno ey rê vanê ding ci. Siya dingı hım dewariya ancêna u hım zi insani bı doşida xo ya ancenê. Karê soqiyan, dingı kena. Dincinı kerdenı zi karê do rehat nêbı. Jew jew fını dingciyan bı xo siya dingda xo çarnayê, doş kerdê u purê tenan sera kerdê.

DISTARI: Dıstari dı siyan ra vırazêna. Herayey u loğeya ê wırna siyan zey pê ya. Wırna siyê dıstari zi zey tekerandê erebana roverdıkê. Wertedê sida bınênı dı asınê yeno ronıştenı. Hemver ey sida corênê werte dı zi qülêda dı qatê ê asındê sida bınêni abıyêna. Koşedê cordê sida corêyını sero zi desteyê yeno ronıştenı, qandê desta tepıştenı u tadayenı (Çerxkerdenı). Asınê sida bınênı qülda sida serênêra ravêreno u si nışenê pê. A qülda sida seri ra çiyo kı yeno tahnayenı vıradeyêno. Desteyê seri yeno tepıştenı u siya seri yena tadayenı, çerxkerdenı. Bı no hesaba teneyo kı a qülı ra yeno vıradayenı, kewno wertedê ê wırna siyan u yeno werdikerdenı, tahnayenı. Dıstari hım bı jew merdımi ya, hım zi bı dı merdımana yena tadayenı, karardenı.

Dıstari dı qimelığ, bülğürlığ, küftelığ yeno tahnıtenı u vıraştenı. Bê ninan nebi, qıznawi u çiyo wına zi tey yeno tahnıtenı. Dıstari bı qüwetê destiya yena tadayenı (Çerxkerdenı) u çiyo werdi tey tahneyêno. Dıstari zi ayreyê destanê ê wexti bı. Hewna zi newe dewandê ma dı dıstari estê u yenê karardenı.

Dorci u dorcinı

Dorwan

Merdımo kı dorı u dori vırazeno, yan zi roşeno ey rê vanê dorci. Babet babet dori estê. Dorê awı honıkkerdenı, dorê rıbi, dorê sıskı, dorê rıweni u herwına. Dori çi pak verdanê u nêverdanê küfıki dekewê u bıhelısiyo. Veri honıke (Buzdolabi) çınê bı, hemını qandê awı honıkkerdenı dorê awı karardê.

Karê dorı u dori vıraştenı karê do zaf tenık u zor bı. Her kesi nêşayê dorı yan zi dori vırazê u dorcinı bıkerê.

Dukandar u dukkandarinı

Merdımo kı dukanê cı esto u tey çi roşeno ey rê vanê dukandar. Tabi babet-babet dukan u dukandari estê. Tay dukandari çiyê werdenı, tay ê xoradayenı, tay meywe u zerzewat, tay derman (herbabet, yanê ê fıraq şıtenı, ê xo şıtenı, ê xo sawıtenı u herwına), tay ê xo paykerdenı (Mesela sewl, cizme, puçık u herwına), u taydê cı zi çiyo bino cure be cure anê u tey roşenê. Kes şeno wajo karkerdê welatê ma sera pancês-vistê cı dukandarê u idareyê keydê xo bı a dukandarey a kenê. Zahf cay estê qandê dukanan vırazıyayê. mesela, mewlexane, ispayi, çarşiyê sanayi, arısa, cay altun rotenı, cay qümaş rotenı u herwına. Nê cayandê wınasinan dı zahf dukani pê kışta vırazıyayê u tey çi yeno rotenı. Dukancinı kerdenı rê zaf sermaye lazım bı kı to pa çi bıherinayê u biyardê dukanê xo pa pırr kerdê kı to bışayê kar bıkerdê.

Elaf u elafinı

Merdımo kı tene, yanê cew, ğele, mercuy, nıhey, küşnı, lobıki, maşıki, mısri (Nebi), fasulyey, kınci, rız u herwına roşeno ey rê vanê elaf. Meydan yan zi dukanê kı ê tey robenê u roşênê ê cay rê zi vanê ARISA. Elafi tene dewıjan u cıtêran ra bıcem (Toptan) herinenê, anê kenê pırozını yan seradı ro, toz, qırş u gemara cı cı miyan ra kenê pak u bı kara roşenê. Elafinı rê zi sermaye lazımo kı pa teney bıgirê u qandê teney miyan kerdenı zi depoy yan zi dukani vırazê yan zi kırê kerê.

Emanetçi u emanetcinı

Emanetwan

Merdımo kı çi bı emanetey a gêno, yan zi herunda deynan dı çiyo bıqimet bı emaneteya cı hetı roneyêno, ey rê vanê emanetçi. Çiyo kı roneyêno ey rê zi vanê emanet, yan zi çi emaneti. Emanetçi kes çiyê xo yê bıqimet, yan zi altun-maltunanê xo ronano cı hetı. Verê ney se seyupancas serı veror, emanetçiyê welatê ma Heci u Xocay, Mılay u Şêxi bi. Ê zey banqayandê ewroy bi. Şari berdê çiyê xo yo bıqimet emanetê inan kerdê. Xerajandê Otoboz, texsi u qamyonan dı, meydanandê Teyaran dı, cay werzanayena Kaşkaşok (Tırên) u Tıramvayan dı, Otêl u Xanan dı u herwına cayan dı emanetçi estê. Tay emanetçi bı perana emanetan gênê xo hetı, tay cay zi qandê mışteriyandê xo, qandê raywanandê xo, çiyan bı emaneta gênê xo hetı. Babet-babet şeklê emanet gırotenı estê. Kar u bardê ê zanati rê zi vanê Emanetcinı.

Embarci u embarcinı

Enbarci u enbarcinı

Merdımo kı, embaran dı tene, erzaq u çiyê zey inan depo keno, embar keno, hewadano u heta wextê vaybiyayeney yan zi qedinayeney nımneno ey rê vanê embarci yan zi embarwan. Merdımê kı embarcılıxey kenê, ê çi hewadanê kı, o çi piyasara werzo u vaybo kı, berê bıroşê. Tay zi çiyê xo yê vêşi benê dekenê. Merdımo kı embarcinı keno, o hım mal herineno keno embarandê xo u hım zi cı ra vejeno u beno roşeno. Embarcinı kerdenı rê zi zaf sermaye lazımo kı pa çi bıherinê u ê çi embar kerê. Xo ra kesê kı Embarcinı kena, merdımê wahêrê sermayiyê.

Tay qandê zımıstani, qandê vaybiyayenı, qandê rotenı, qandê nımıtenı çi enbaran (Depo) dı depo kenê. Enbarê teni, enbarê asıni, enbarê çimentoy, enbarê meywi u herwına. Tay zi enbari vırazenê u bı perana çi dekenê. Tay zi kırê danê çi teykerdoğan. Cayo kı çi tey enbar beno, wıjay rê vanê Embarxane.

Emele - recber u recberinı

Merdımê kı idareyê xo bı emeleyina, bı recbereya kenê inan rê vanê karkerdoğê recberi. Karkerdoğê emeley rojane kar kenê, rojane qezenc kenê, rojane peranê xo gênê u rojane wenê. Karê inan karê do dewam u ramıte niyo. Wexto kı kar qedêno perey cı zi qedênê. Wexto kı karê cı qedêno, ê şınê meydandê emeleyan dı, cay vınderdenda kar diyayenı yan zi ê kı cı rê karker lazımo yenê vinenê ê cayan dı, şewra rewê vındenê kı jew biro u cı bero kar. Wext beno bı heftana şınê ê cadê kari dı vındenê, labırê kes nino cı nêbeno kar yan zi xo rê kar nêvinenê. Peydı destveng ageyrenê keyandê xo. Emeley karê banan, karê erdan, weşanayenı, xılnayenı, pakkerdenı, weçinayenı, beton rıjnayenı, küçe pakkerdenı, ray vıraştenı, koli kırıştenı, koli werdikerdenı, bar kırêştenı, zengenkerdenı, si şıknayenı u herwına kenê. Mı cordı vat bı karê cı karo rojaneyo. Wexto kı di kenê, nêdi nêkenê. Wextê bêkarey dı ya qahwexanan dı roşenê yan zi keyandê xo dı roşenê. Tay-tay qahwey estê kı ê kı xo rê geyrenê kar, ê tey roşenê. Ê kı xo rê kar nêvinenê zi şınê ê qahwan dı roşenê, beno jewi rê karker lazımbo u biro cı bero. Wexto kı bêkar manenê, deyna çay şımenê u deyna xo rê werd herinenê. Ne sigortay cı esto u ne zi çina. Wexto kı cadê kari dı qezayê biro cı sere dı pêlekdê pêrdê xo ra şınê. Ne emniyetê cı yê kari u ne zi sigortay ciyê karkerdenı esto. Boka qezayê niro cı sere dı. Wexto kı biro way inan rê way qeç u quldê inan rê, heme benê pêrişan u kewnê küçan, qandê qıra xo vetenı u xo sıtar kerdenı. Karê emelan karê serdê lıngano, bıbo kenê, nêbo rakewnê. Kar u bardê erdan kerdenı rê, kalanê meywe u zerzewati kerdenı rê, meywe u zerzewat çinayenı rê zi vanê recberê ziraeti.

Erebeci u erebecinı

Erebewan

Merdımo kı bı erebada xo ya bı perana çi beno ey rê vanê erebeci. Tabi çend babeti erebey estê. Ereba destan, ereba estoran dımı kaşkerdenı u ereba bı motorı. Ereba destan, merdımi çi barkenê u xover yan zi xopeydı ancenê u benê. Ereba estoran antenı, erebada destan ra zahf gırda u zahf çi barbeno. Qandê kı estori ay xo dımı ancenê. Şar çiyê xo yê gırani, koli, asın, arış u herwına barê erebandê peydê estoran kenê. Erebeyê bı motor zi en bolki rayandê duran dı, mabênê dew u sukan dı yenê kar ardenı. Zahf merdım u keyey idareyê keydê xo bı ê erebana kenê. Keso kı ê kari keno ey rê vanê Erebeci, ê kari rê zi vanê Erebecinı.

Erqci u erqcinı

Erqwan

Merdımo kı erqı aşaneno u cı ra awı beno ey rê vanê erqcı yan zi erq aşanayoğ. Tabi her merdım şeno erqı aşano. Labırê o kı erqı aşaneno vanê bızano kotira awı şına, kotira kewna erdan ser kı wıjara bero erdan ser u pa erdan awdo. Erqi zi babet-babetiyê. Erqê awı cı ra berdenı, erqê lexeman, erqê çeltug karıtenı u pa awdayenı, erqê bori berdenı, erqê ayrandê awı u her wına. O kı erqı aşaneno, vanê berzeya cay u cı ra şiyayena awı bıgiro xo çıman ver u wıni aşano. cayêdê erqı berz, cayê nızm verdo, cı ra weş awı nêşına. Koşanê erqı metin nêkero, cayê tenık verdo ya do bıteqo u hetnaya şıro yan zi awı do cı ra bısıziyo, teber kero u hetnaya şıro. Do semedê vınibiyayenda awı bo. Ney ra vanê kes hebê cı ra fahm bıkero. Şıma zanê welatê ma dı awı tılsıma u dermanê heme çiya. Qandê coy vanê erqê awı berdenı, geverê awı weş birê vıraştenı u metinibê kı, awı salme nêşıro u vıni nêbo. Keso kı kar u barê erqı aşanayenå keno eyrê vanê erq aşanayoz u ê kari rê zi vanê karê erqcinı.

Estorcu u estorcinı

Merdımo kı estoran terbiye keno, inan mısneno cınıştış, wınyêno inan ra, inan wari keno u resneno ey rê vanê estorci. Estor mısnayenı rê u cınıştenı rê zi xeylê zanayeney u tecrübey lazım ê. Terbiye kerdena estoran, wınyayeneya cı u cınıştışê cı bol zehmeto. Qandê coy vanê kes estoran ra u zıwandê inan ra fahm bıkero. Keso kı estoran terbiye keno, inan wari keno, wınyêno inan ra eyrê vanê estorcı, ê kari rê zi vanê karê Estorcinı.

Ettar u ettarinı

Ettarwan, ettarci

Merdımo kı çiyo werdi, xır u xal, çiyê qeçkanê pa kaykerdenı, qanık, şekerê qeçkan, cincık-mincıq, murey, lilık, şane, qınqanci, meqes, kardi, güley qeçkanê kaykerdenı, delame, lifê xo pa şıtenı, dermanê çıman, hene, fitıkê qeçkan, lay çına deştenı, rês, rêştey, masurey, cızdani, tewrey, pêleki, qayış, sabunê destan, lewanta, qolonya, toxımê zerzewati, qelem, defter, silgi u herwına roşenê inan rê vanê ettar. Ettar zey çerçiyo. labırê çerçi geyreno ettar cayê do werdêk dı yan zi qülê dı çi xo ronano u roşeno. Cadê xo ra nêlüweno (yanê barnêkeno u nêşıno cana). Ettar çiyo werdi-merdiyo şenık u ercan roşeno. Ettarcinı kerdenı rê zi hebê sermaye lazımo.

Falci u falcinı

Merdımo kı falı akeno u wınêno falandê insanan ey rê vanê falci. Falcılıxey rê zi zanayenı u şeytaney lazıma. Ê kı falı akenê, vanê bızanê çiyan umışê pê kerê u bı zurana cı rê rayê bıvinê. Falwınyayenı zi babet babeta. Tay bı qaxıdana wınênê falda falakerdoğan, tay qahweya, tay wınênê miyandê destan, tay wınênê estaran ra, tay pere kenê awı miyan, tay qelbdê xo dı çi tepşenê u tay zi bı cınandê xo ya falı akenê. Kesê kı wınênê falı inan rê vanê falı wınyayoğ u ê kari rê zi vanê falcinı.

Faizci u faizcinı

Şut u şutcinı, rıbe

Merdımo kı pere yan zi malê xo bı qat-qat pere yan zi deyna, bı roj, meng yan zi serana dano jewi u wexto kı demê cı bı temam hım peranê xo u hım zi qat-qat kardê cı ya gêno ey rê vanê faizci yan zi şutçi. Faizci key faiz gırotoğan veşnenê. Qandê coy faiz dayenı u gırotenı dindê Ìslami dı men u heramo. Faiza perey dayenı yan zi gırotenı karê do weş niyo. Faizcinı kerdenı yan zi faiza çi yan zi perey dayenı key bol insanan veşnena u bena semedê xırabe kerdenda key faiz gırotoğan.

Fırunci u fıruncinı

Nanpewtoğ u pewtoğinı

Merdımo kı nan pewjeno u roşeno ey rê vanê fırunci, yan zi nanpewtoğ. Cayo kı nan tey yeno pewtenı u roşêno wıjay rê zi vanê fırunı yan zi nanpewtexane, cay nanpewtenı.

Nanpewtoği pewtexanandê xo dı babet- babet nan pewjenê u roşenê. Nanpewtenı rê zi hüner u zanayenı lazım a. Pewtexaney bê nan pewtenı, nangoşti, (qimali, Lahmecuni), kılori, tawa, bancanê siyay adırkerdenı u herwına zi pewtexanandê xo dı bı perana pewjenê. Kesê kı Fıruncinı kenê, vanê ardiyê paki u çiyo pak kar biyarê, xo pak tepêşê u zaf diqat bıkerê kı çiyê nani miyan nêkewo u nan pak biro.

Gawan u gawaninı

Merdımo kı şıno dewari ver u idareyê keydê xo bı ê kariya keno ey rê vanê Gawan. Bê gawani, jewna esto kı şıno çarwan ver, ey rê zi vanê Şıwane.

Ferqê mabêndê nê wırnan no yo, jew şıno çarwan ver, Şıwaneyo, jew şıno dewari ver, gawano. Kes şeno wajo jew şıno heywanandê keyiyê werdiyan ver, jew şıno gırdan ver. Heywanê werdi, yani çarwey, ”mi, kavır, bız, bızêki”. Heywanê gırdi, ”ga, viştıra, kolık, manga, nalı, camusı u herwına”. Gawani hergı şan-şane dewari anê keyê. Labırê şıwaney amnani şewı zi gema çarwan vero beno u inan çıraynenê. (Tabi bê istisnayan, bê zımıstani, puk, şıli u şarpi yan zi çidê bini).

Jewna ferq zi mabêndê ninan dı esto o zi noyo. Gawan nan u werd keyandê wêrandê dewaran ra arêkeno u ey dano külfetê xo. Labırê şıwane wına niyo. Nefsê şıwani ê gawani vêşêriyo. Şıwane bı peran yan zi teneya şıno çarwan ver u ê çi beno külfetê xo rê xerc keno u dano werdenı. Gawan perey zi bıgiro, tene zi bıgiro fına zi zey parseciyana dewı miyan ra parse keno u ey külfetê xo rê dano werdenı. Ê şıwani teniya nanê cı wêrandê çarwan sero yo. Parse-marse nêkeno. Gawan wext beno çına u arduyê xo zi wêrandê dewaran ra vejeno. Labırê meeşa şıwani tım ê gawani vêşêriya. Çımkı karê şıwani dıha zehmeto u karê do bı rısko. Wext beno şewı xırxızi (Dızdi) yenê çarwanê cı tırenê. Wext beno Verg u Heşi xo bı bolda çarwana gırêdanê u yenê kewnê miyan. Yanê kılmê cı hezar dışmenê cı estê u karê cı zor talukeyo.

Gemici u gemicinı

Gemiwan, kelekci

Merdımo kı bı gemiya hemver mal yan zi peran, merdıman awı sera, Ro, La yan zi dengız (bahr) ra merdıman, çi yan zi dewar-mewari ravêrneno u na kıştı ra beno a kıştı, ey rê vanê gemıci. Gemıci kıştê ra merdıman benê kıştê u a kıştı ra anê na kıştı. gemıcılıxey rê zi zanayeney, qüwet u asnawı kerdenı lazıma. Merdımo kı asnawı nêzano o nêşeno gemıcinı, gemıcılxey bıkero. Wexto kı awı miyan dı qezayê biro cı sere dı, pêlı ver yan zi vay ver gemıya cı dindeyo, vanê asnawı bızano kı, bışo bı asnawı kerdena ganê xo u ê raywanandê xo (Ê kı şa) bıreyno.

Gezıci u gezıcinı

Gezıwan

Merdımo kı gezi vırazeno u roşeno ey rê vanê gezıci yan zi geziwan.

Golıkci u golıkcinı

Golıkwan

Merdımo kı golıkan wari keno, yan zi şıno inan ver ey rê vanê, golıkci yan zi golıkwan.

Goşkar u goşkarinı

Sewlwan, postalvıraştoğ

Merdımo kı postali (sewli) vıraştê, deştê yan zi tamirkerdê ey rê vatê goşkar u ê zenati rê zi vatê goşkarey yan zi goşkarinı. Zenetê goşkarey zi zenetê do zahf kıhano. Ewro zi hewna goşkarey u zenatê goşkarey welatê ma dı pere keno. Hewna zahf merdımi bı goşkarey kerdena idareyê keydê xo kenê u qeçanê xo pa wari kenê. Tabi goşkarey rê zi zanayenı, hüner u meharet lazım o.

Govendwan - Kaywan - Kaykerdoğ

Merdımo kı kay kaykeno u serê govendı tım anceno ey rê vanê govendwan. Govendwan teniya o kı kay kaykeno ey rê nêvanê. O kı zewbi zi kay kay keno, şêno u hergı si bın ra vıjêno ey rê zi vanê govendwan. Çiyê ra xo kemi nêverdano, şênayiyan u cemaatê şêlıgan ra xo kemi nêverdano ey rê zi vanê govendwan. Govend antoğ, kay kerdoğ koti veyveyê beno, yan zi kam veyve yan zi şênayeyê keno veyndeyêno kı, biro serê govendı banco u veyvi şên kero. Jew jew cayan dı kay kaykerdoz, serê govendı antoğê aşıkan estê, weş kay kaykenê. Hım veyvi yan zi şênayinı kenê şên, hım zi wexto kı kay kaykenê xeylê perey arêkenê. Wexto kı kay kaykenê u kaya cı weş bena u weşdê şari, şêlıgi şına şêlıg bı demetana perey erzeno ser.

Helawci u helawcinı

Helawvıraştoğ

Merdımo kı helawı vıraştê, yan zi rotê ey rê vatê helawci, helawvıraştoğ yan zi helawrotoğ. Şardê ma miyan dı helawı zahf yena werdenı. Şarê ma Zaza-Dımıliyan mısateyê zahf werdenda şiraniyo. Bı tenekana helawı herineyayê u zımıstani ameyê werdenı. Tabi helawı en bolki zımıstani yena werdenı. Amnani kes buro, german ver vêre güneno kesi ro. Qandê coy amnani zahf nina werdenı. Feqir-fıqaran zahf wext nanê xo bıhelawa werdê. Helawı heruna şami gırotê. Helawcılıxey, helawcinı veri zi perey kerdê, ewro zi hewna perey kena. Cayo kı tey helawı vırazêna yan zi roşêna ê cay rê zi vanê helawxane.

Hemamci u hemamcinı

Keraşoci, hemamgırweynayoğ

Merdımo kı hemam dano gırweynayenı ey rê vanê hemamci yan zi hemamgırweynayoğ. Cayo kı tey awı germ bena u mıletı şına bı perana kena xoro, ê cay rê zi vanê hemam yan zi keraşo.

Hemam dı hemamci, delek u külxanci estê. Hemamci hemami dano gırweynayenı u ê kı yenê serey xo şüwenê, wedan mısnenê cı u inan rê hawli benê. Külxanci adırê hemami fênê acı u awa cı kenê germ. Deleki zi, merdımê kı yenê hemam dı serey xo şüwenê, eger bıwazê deleki miyaneyê inan lif (kese) kenê, vılênenê, limê gandê cı vejenê u serey cı şüwenê. Yanê bı lifkerdena ganê cı limi ra kenê pak. Bê ninan zi jew-jew hemamandê gırdan dı çaycı u karkerê zi estê. Hemamcinı hım veri u hım zi ewro perey kena. Welatê ma dı şewra rewê merdımi şınê hemam dı serey xo şüwenê. Sêwregı dı hirê hemamê tarixiyê kıhani estê. Ninan ra jew erdi bın dı vıraşto.

Heneci u henecinı

Merdımo kı hene vırazeno u roşeno ey rê vanê heneci yan zi henevıraştoğ, henerotoğ. Hene cıni u keyney sawenê xo destan. Hene veyvan dı, roşanan dı yeno karardenı. Jew jew fını keso kı, xorto kı jewjêno, serê gışta eya qıjı kenê hene. Keyneka kı do veyvı bo, verê veyvbiyayenda ay şınê hene kenê. Hene sawenê ay dest. Tabi cıni u keyneyê kı şiyê yan zi uza dı hadreyê ê zi hene sawenê xo dest.

Honıkci u honıkcinı

Meşrubatci

Merdımo kı çiyo honık roşeno ey rê vanê honıkci, honık vıraştoğ yan zi honıkrotoğ. Honıkci awa honıkı, doyo honık, cemedoğ (Dondırme) u herwına çiyo honıkê bini roşeno. Çiyo honıkê şımıtenı en bolki amnani yeno rotenı. Çımkı amnani dınya zahf beno germ u zeriyê merdıman veşenê. Qandê coy zahf yeno karardenı, şımıtenı. Honıkcinı kerdenı hım veri u hım zi ewro perey kena. Zaf keyey, zaf merdımi idarey keydê xo honıkcinı kerdena kenê.

İpayıci u ispayıcinı

Merdımo kı ispayi dı çiyo kıhan, yan zi dest ra gırote roşeno ey rê vanê ispayıci yan zi delalê çi rotenı. Çiyê ispayi teniya dukanan sero nêroşêno. Herwına bıdelaleya (Bı veyndayena), bı pêsero vêşikerdena zi yeno rotenı. Jewjew fını çiyê iflaskerdenı, yan zi malê merdımandê qaçağciyano kı ameyo tepeştenı zi meydandê ispayi dı yeno rotenı. ìspayi o cayo kı, yan zi meydano kı tey çi destan ra u ercan yeno rotenı ê cay rê vanê. Kesê kı ispayıcinı kenê vanê cambazi bê u heme layan dı kay bıkerê. Wıni nêbo nêşenê mal bıroşê.

Keçeci u keçecinı

Merdımo kı keçey vırazeno u saweno ey rê vanê keçeci yan zi keçevıraştoğ. Zenatê keçecinı zi zenetê do zahf kıhano. Keçe vıraştenı u keçecinı rê zi zanayenı u qüwet lazım bı. Çımkı keçeciyan hemaman (keraşo) dı keçey bı lıng u pizedê xo ya sawıtê. Ê kı keçey vıraştê emrê cı zahf derg nêbiyê. Çımkı ê tozdê keci ra biyê werem yan zi nêweşiya zeri u pizi gırotê.

Veri welatê ma dı keçey bı rengureng vıraştê. Keyanê dewlemendan ê koşandê wedandê xo dı rakerdê u şar sero ronıştê. Ê kı hal u wextê cı weş bı wedey inanê meymaney bı keçandê rengınan a xemılyayê. Ewro zi hewna Sukda Sêwregı dı keçeci estê kı, keçey vırazenê u idareyê keydê xo bı a keçecina kenê. Cayo kı tey keçey vırazênê yan zi roşênê, ê cay rê zi vanê keçexane.

Kerge u kerge kerdenı - kergeci u kergecinı

Merdımo kı engurı pay keno, awa cı vejeno, keno şire u ano keno lênandê kergan miyan, ê şirey cı gırêneno u keno rıb ey rê vanê kergeci yan zi kerge kerdoğ. Kergeci pılolda rıbiya kesmey, pastêx, sıncıxi u herwınay zi vırazeno.

Kılitci u kılitcinı

Merdımo kı kıliti vırazeno, tamir keno yan zi roşeno ey rê vanê kılitci. Cayo kı kıliti tey vırazênê yan zi roşênê ê cay rê zi vanê kılitxane, yan zi dukanê kılit rotenı. Keso kı kılitcinı keno vanê dı o wardı zanaye bo.

Kıhanci u kıhancinı

Merdımo kı çiyo kıhan arêkeno, gêno u roşeno ey rê vanê kıhanci. Kıhanci asın, fıraqê baqırênê kıhani, çınayo kıhan, postalê kıhani, postey u herwına gênê u roşenê. Cayo kı kıhanci tey kıhancinı keno ê cay rê zi vanê kıhanxane.

Kıncıci u kıncıcinı

Merdımo kı kınci kareno yan zi roşeno ey rê vanê kıncıci.

Karıtenı u werzanayena kınci zi zey ê teniya niya. Kınci zi vanê çend roj yan zi heftan ra fınê biro awdayenı kı, weş pırr kero u nan bıdo. A dıdını vanê hewna kınci tam nêbiyo, fekê qata cı, maşıkda cı nêteqayo kes bıçino kı nêrıjiyo erd u zay nêbo.

Şıma zanê kınci zi pıraynenê u cı ra zahf çi vırazenê. Qandê küftey degrotenı, qandê tahın vıraştenı kınci soqiyandê werdiyênan dı, ê destan dı küwenê. (Qandê küfte vıraştenı yan zi çiyandê binan, ey veri pıraynenê, bahdo küwenê). Nêzana şıma werdê nêwerdê? Küftandê kınci rê vatenı çıniya. Kes boyda cı ra beno serweş, beno mırd. Hıma kesi fek dı heleyênê u şınê war. tamê cı zahf weşo.

Kolıci u kolıcinı

Merdımo kı koli roşeno, koli keno werdi u koli bırneno ey rê vanê kolıci.

Komırci u komırcinı

Merdımo kı komır vetê yan zi komır rotê ey rê vatê komırci. Komıro en rındo xoverdaye darandê mazêri ra yan zi belıwêr u şavlêri ra vırazıyayê. Veri zey rewtana derg mêşan miyan dı koli kenê. Bahdo ê koliyan anê kenê kozigı u qandê veşnayenı qülê tey verdanê u serê cı herrı ra gênê, Bahdo a qülı ra a kozigı nanê pa u fekê a qülı zi gênê. Bê hawa gırotenı a kozigı bı haldê xo ya veşena u ê koli benê komır. Ê komıri zi zımıstani mangalan u soban miyan dı veşnenê u xo serdan ver pa kenê germ. Ê komıri sero çay, qahwe u şami zi vırazenê. Qahwe u çaya serdê komıri zahf demını u bıtam bena. Cayo kı komır robeno u tey yeno rotenı, ê cay rê vanê komırxane yan zi meydanê komır rotenı.

Komırcinı en bol ki dewıji u dewê kı tey mêşey estê ê kenê.

Küfteci u küftecinı

Merdımo kı küftey vırazeno u beno inan roşeno, yan zi qandê rotenda cı ca akeno, tey vırazeno u roşeno ey rê vanê küfteci. Küftey zi babet babet vırazênê. Küftey goşti, küftey kınci, küftey qawırmi u herwına. Küftey wışk, yan zi şirawın vırazenê.

Lehimci u lehimcinı

Merdımê kı çiyo baqırêno qülbiyaye, yan zi pêrakewte bı lehima pêya dıskınayê ey rê vatê lehimci. Çeşitêdê pêya zamqkerdenı bı. Cayo kı tey lehim beno, ê cay rê zi vanê lehimxane. Veri welatê ma dı zaf ciyo baqırên est bı. Qandê coy zi karê lehemcinı zaf bı.

Lilıkci u lilıkcinı

Merdımo kı lilıki vırazeno yan zi roşeno ey rê vanê lilıkci. Lilıki zi babet babet yenê vıraştenı. Lilıkê destan, lilıkê tunıkkerdeney u lilıkê dêsa kerdenı. Lilık vıraşteney rê zi zanayeney u zenat lazım o. Kar u zenatê do bol bari u bı rısko. kes xetayê do werdêk bıkero, ya herımêno ya şıkyêno u yan zi cayêdê kesi bırneno u keno dırbetın. Ey ra vanê kes bol diqet bıkero. Qandê kı weş vırazo vanê lilıkanê xo bıxemılno u zey veyvekana kero.

Lulıci u lulıcinı

Merdımo kı luli vırazeno, roşeno yan zi cıneno ey rê vanê lulıci. Luli vıraştenı rê zanayeney u zenet lazım o. Luli cıneyeney rê zi meharet, hüner u qabiliyet lazım o. Vanê nefesê do bol tey bıbo kı bışo luliya xo sur kero u bıcıno. Luli cınayenı tam, tam meharet u hüner wazeno kı, bışo umışê pê kero u pê biyaro.

Macuncı u macuncinı

Merdımo kı macun vırazeno, roşeno u anceno cayan ey rê vanê macunci yan zi macunvan. Macun babet babetiyo. Tay qandê qül, qelaş u herwına cayan gırotenı ancêno. Tay qandê duzkerdenı u weş mısnayenı ancêno. Macun ancêno text u dêsan ser. Macun qandê germkerdenı u gırotenı ancêno. Macuncinı karê do tenıko. Qandê coy kesê kı macuncinı kenê vanê dı o wardı Wahêrê tecrübanbê.

Merci u mercinı

Merdımo kı bı yewmedê xo ya, bı perana merı keno ey rê vanê merci. Merci en bol ki baxçe, rez, dık u cayo kı cıtı u cıtêr nêşeno dekewo u tey cıtı bıkero ê cayan merı kenê. Merı qandê tey çi karıtenı, bınê daran sıstkerdenı, vaşê cı arêkerdenı u herwına bena. Wexto kı kes bınê dar u mewan merı nêkero, hera cı hawa nêgiro, vaşê cı nêçineyo rınd nêbenê u rınd nêtepşenê. Wexto kı tepêşê zi meyweyê cı bı goştın u rınd nêbeno. Bol zeyıf u çıqırık beno. Welatê ma dı, demdê veri dı zaf merdıman idareyê keydê xo bı merı kerdena kerdê. Ewro zi mercinı esta labırê zey veri niya. Kar u barê mercinı bol biyo kemi.

Mewlexaneci u mewlexanecinı

Merdımo kı dukanê cı mewlexane dı esto, yan zi mewlexane dı meywe, fırig, êmış, zerzewat u kıhoyiya kı dewan ra yena ey beno mewlexane dı bıcem (toptan) roşeno u hemver a rotenda xo sera çiyê xo rê gêno ey rê vanê mewlexaneci. Mewlexane dı sera %95 çi werdenı yeno rotenı. Cayo kı çiyo kıho, meywe, zerzewat, qezenc, êmışo wışk, hıngımên, rıb, rüwen, kesme, pastêx, sıncıxi, tar u tur u çiyê werdeno kı dewıj u cıtêri anê tey roşenê ê cay rê zi vanê mewlexane. Mewlexanecinı kerdenı rê zi sermaye lazımo kı pa ca tepêş, çi bıherino u ê sermayi xo destı bıçarno.

Mêşeci u mêşecinı

Merdımo kı mêşe kareno, resneno, pawıtoğeya (Bekçılığey) cı keno, ey bırneno keno koli, yan zi keno komır u beno roşeno ey rê vanê mêşeci yan zi mêşewan.

Mozayıkci u mozayıkcinı

Merdımo kı mozayik rıjneno yan zi roşeno ey rê vanê mozayıkci. Mozayık siyan ra vırazêno, beno tewrdê xerci u rıjneyêno. Mozayık qandê metin biyayeney, duzkerdeney, weş mısnayeney rıjyêno. Zu-zu fını mozayıki miyan boyağo bı reng u rengın kenê miyan kı, rengın bıvıziyo. Mozayıki en bolki siyandê mermerınandê çaqmaqlıyan ra vırazêno.

Nalbend u nalbendinı

Merdımo kı nalan dano bındê lıngandê Estor, qatır, bergir, Her u herwına ro ey rê vanê nalbend. Nal danê bındê dewarandê bar wegrotenı ro kı bınê lıngandê cı wexto kı çiyêro günê dırbetın nêbê, sera nêpaziyê u derbi nêwerê. Veri nalbendinı perey kerdê, labırê ewro sera %70 nalbendey wertera werışta.

Naqlıyeci u naqlıyecinı

Merdımo kı çi barkeno dewardê barwegrotenı, wasıtandê barberdenı u bı perana ê mali beno ey rê vanê naqliyeci. Veri welatê ma dı neqlıyecinı bı deve, qatır u bergirana kerdê. Ewro bı ereba, piqab, tıraktor u herwınaya kenê.

Necarey u necarinı

Marangoz

Necar, (Dartaş) o Merdımo kı dar u ber, text u çido textıni ra çi vırazeno ey rê vanê necar. Necar u zenatê cı rê zi vanê necarey, necarinı. Necaran dar, ber u textan ra no çi vıraştê. Destey hacetan (aletan), qapqapi, koni, nirey, haleti, cıwên, textê nani, dolab, kêber (qapi,deri) teqa, pencera, mase, iskeme (kürsi), sedêrê sero ronıştenı yan zi rakewtenı, textê bani, textê loğı (darloğ, qeys), rewtê bani, mısasi, textan ra sekuy, sandıqi, sandıqê barbarkerdenı, tewlay, çerçewey, qomıdini, kıtaplıxi u herwına. Necarinı rê zi wustayinı lazımı bi. Necarinı karê do bol bariyo u zaf diqet wazeno.

Zahf merdıman idarey xo bı necareya kerdê. Zeneatê necarey, necarinı o wext zi ewro zi hewna perey keno u ravêreno. Cayo kı tey necarey bena ê cay rê zi vanê Necarxane.

Nıqaraci u zırnaci - Nıqaracinı u zırnecinı

Merdımo kı veyvan dı, şahiyan dı, roşan u rojandê şênayan dı bı perana nıqara cıneno ey rê vanê nıqareci yan zi aşıq. O kı zırna cıneno ey rê zi vanê zırneci yan zi aşıq. Nıqara u zırna cınayenı rê zi zanayeney, nefesherayey, tehamülkerdeney, hüner u hünermendey lazıma. O kı nıqara u zırna cıneno, vanê bızano her hawa ra pıro do u kayan sur kero. Wexto kı nêzano her hawa ra pıro do kes ey nêbeno u pa nıqara yan zi zırna nêdano cınayenı.

Qahweci u qahwecinı

Merdımo kı çay yan zi qahwe vırazeno u bı perana roşeno, ey rê vanê qahweci yan zi çayci. Yanê kesê kı qahwexane yan zi çayxane gırweynenê inan rê vanê. Cayo kı çay u qahwe tey yeno vıraştenı u rotenı, ê cay rê zi vanê qahwexane, yan zi çayxane. Qahwecinı veri zi perey kerdê ewro zi kena.

Qamışci u qamışcinı

Merdımo kı layan kıştı ra, dahlan miyan ra qamiş bırneno u ano roşeno ey rê vanê vanê qamişci. Cayo kı qamiş tey roneyêno u roşêno ê cay rê zi vanê meydanê qamiş rotenı yan zi qamişxane.

Qamqeci u qamqecinı

Merdımo kı qandê adır wekerdenı u veşnayenı qamqanê dar u berdê wışki ano u roşeno ey rê vanê qamqeci. Qamqeci daranê wışkan keno werdi, keno zeli u roşeno. Şıma zanê dar u ber u koli veşatenı bolê keyan tebera inan nanê pêser. Demo kı varan vareno ê benê hi u rewrewi nêkewnê acı. Qandê acıvıstenı qamqey wışki yan zi zelê darandê wışkan cı rê lazımê. Cayo kı qamqey tey yenê rotenı ê cay rê zi vanê dukanê qamqe rotenı yan zi qamqexane.

Qamyonci u qamyoncinı

Merdımo kı qamyona cı esta u bı perandê xo ya bar barkeno u beno ey rê vanê qamyonci yan zi qamyon gırweynayoğ. Qamyonı ramıtenı rê vanê qaxıda ramıtenı (Ehlıyetı) bıbo. Bê qaxıda ereba ramıtenı kes nêşeno ereba Wasıta) bıramo. Qamyon ramıtenı rê zanayenı, hüner, tecrübe, rehat hereketkerdenı, nefesherayey u herwına lazım o. Qamyoncinı kerdenı rê sermaye lazımo kı pa qamyonı bıgiro u bıgırweyno.

Qaynaği u qaynağcinı

Merdımo kı çiyo asınên dıskınayê pêro u pêya zelıqnayê ey rê vatê qaynağci. Çiyo asınên u aletê asınênê kı şıkıyayê qaynağcıyan bı qaynağa ê fına pêya qaynağ kerdê. Cayo kı tey qaynağ beno ê cay rê zi vanê qaynağxane. Zenatê qaynağcinı hım demdê veri dı u hım zi no demdı ravêreno.

Qelayci u qelaycinı

Merdımê kı fıraqê tey şami vıraştenı, werdenı, şımıtenı, tey çiyo awın berdenı u dekerdenı, qandê pakey u newekerdenı qelay kerdê inan rê vatê qelaycı. Qelaycıyan fıraqê kıhani qelay kerdê. Her keyi vanê serı fınê yan zi dı-hirê seran ra fınê çiyê keydê xo yê baqırın qelay kerdê. Cayo kı tey fıraqi qelay benê, ê cay rê vanê qelayxane. Zenatê qelaycinı ewro merdeyo, qandê kı keso zey veri çiyê baqırêni kar niyano.

Qesab u qesabcinı

Qesabwan

Merdımo kı dewar u çarwey cıkerdê u goştê cı rotê ey rê vatê qesab. Qesabwaney, qesabcinı rê, yan zi qesabey kerdenı rê sermaye lazım bı. Qandê dewar u çarwe herinayenı u warikerdenı.

Dewaro kı qesaban cıkerdê inan ra taydê cı nêbi: Ga, manga, golık, nalı, camusı, deve, viştıra u herwına. Çarweyo kı cıkerdê: Mi, kavır, bızı, bızêkı, beran, tışk u herwına. Demo verın dı ğezal u kosbesi zi welatê ma dı zahfi bi. Seydwanan seydê inan kerdê. Wexto kı vêşi kıştê goştê cı rotê. Cayo kı tey heywani cıbenê yan zi goştê cı tey yeno rotenı, ê cay rê vanê qesabxane.

Qıymalı, qıymalıci u qıymalıcinı

Lahmecun u lehmecunci

Nano kı goşt, piyaz, şamıki (Fırengi), govlegi, beharat u herwına kenê têmıyan, nanê nandê tenıki ser u pewjenê, ê nani rê vanê qiymali. Merdımo kı inan vırazeno, yan zi roşeno ey rê zi vanê qiymalıci. Tay fıruni estê qiymali vırazenê danê qeçkan yan zi karkeran, ê zi inan benê roşenê u sera çendê cı xo rê gênê. Tay zi bı perana danê vıraştenı u benê roşenê. Zaf merdıman qıymalıcinı kerdena, qıymali vıraştenı u rotena idarey kerdê xo kerdê.

Palıci u palıcini

Palikerdoğ

Merdımo kı hemver peran pali keno u idareyê xo bı paliya keno, ey rê vanê palıci yan zi palikerdoğ.

Parselci u parselcinı

Emlaqçi, parselkerdoğ

Merdımo kı qandê ban, dukan u zewbi çi u wargeh vıraştenı erdan parsêl keno u roşeno ey rê vanê parselci yan zi vanê erd rotoğ. Zordari (Zorbedari), zalım u ğedari, ağa u begleri malê neçaran ê nezdi sukan cı ra bı dardê zoriya, bı ercaneya herinenê, ê cayan parsêl kenê u perandê bolana, bı vayeya roşenê mıletı. Jew qürış danê wêrdê erdan, se-dısey qürış cı ra qezenc kenê.

Parseci u parsecinı

Parsoğ

Merdımo kı şar u keyan ra parse keno, pere yan zi mal arêdano u idareyê xo a ray ra keno ey rê vanê parseci yan zi parsoğ. Merdımê kı parse kenê, tı bıkışê ê karê nêkenê. Ê fınê mısayê rehatey. Qandê parse kerdenı, vanê perdê ridê kesi werzo. Her merdım nêşeno parse bıkero. Tay merdımi estê, veyşaney ver mırenê, labırê fına zi parse nêkenê. Parse kerdenı karo en pis u rezilo. Tay estê mecburey ver parse kenê, tay zi estê kı kêfi parse kenê. Parseci en bolki verê camiyan, rojê êni dı çorşmey mezelan u herwına cayanê kêf u şahiyan xo rê weçinenê. Keye bı keye, küçe bı küçe, dukan bı dukan geyrenê u parse kenê.

Patozci u patozcinı

Merdım yan zi merdımê kı patozı kar anê, gırweynenê u pa kar kenê inan rê vanê patozci yan zi patoz gırweynayoği. Patozı qandê tenan, qandê sap u dendıkanê tenan pêra abırnayenı, qandê sapê tenan sımerkerdenı u herwına yena kar ardenı. Patozı seatê miyan dı karê des karkerdoğanê rojê kena. Erdê teniyê kı nayê biçeran feka, hebê tenedê cı gırotê u sapê cı erdo verdayo, ê sapi arêkenê u anê nanê patozı feka u qandê werdenda dewariya zımıstani kenê sımer u benê kenê merekan. Patozı qandê medrebi (Çeltugi) zi kar anê. Bı patoza rız u sapi pê ra abırnenê.

Paytonci u paytoncinı

Merdımo kı bı perana paytona mışteriyan beno u resneno cadê cı ey rê vanê paytonci. Veri welatê ma dı zahf paytoni esti bi. Şar herunda texsi nıştışi dı nıştê ê paytonan. Hım texsiyan ra dıha ercana berdê u hem zi kesi bı nıştenda inana çorşmey xo diyê. A erebaya kı pa merdıman benê ay rê vanê paytonı, o kı ay rameno ey rê zi vanê paytonci, kardê cı rê zi vanê paytoncinı. Wexto kı hewna erebey bı motori icad nêbibi, padişay zi bı paytonana şiyê.

Penirci u penircinı

Merdımo kı penir vırazeno u roşeno ey rê vanê penirci yan zi penir vıraştoğ u rotoğ. Penir vıraştenı rê zi zanayenı lazım a. Peniri zi babet-babet yenê vıraştenı u qalıb benê. Peniro sıpe, peniro zerd, peniro patilın, toraq, terine u herwına. Penir vıraştoğ vanê zanaye bo kı, bızano çend tırşeyneno, çend vındaneno u çend amin erzeno de. Tay tay estê kı pernircinı kenê, labırê bı xo penir nêvırazenê. Şari ra herinenê u karê xo nanê ser u roşenê.

Posteci u postecinı

Merdımo kı postanê dewar, çarwe u heywanandê binan ano, zeranê ê postan taşeno, inan terbiye u solı keno, keno wışk u qandê karardenı roşeno ey rê vanê poste rotoğ yan zi posteci. Poste rotoğ veri postan weş çiyêna taşeno. Vanê bol diqet bıkero kı ne bıdırno u ne zi tenık bıtaşo. Yanê ê rıwenê serdê cı yo kı leşı ra ameyo u pa mendo ey bıtaşo. Bahdo bero pak kero, solı kero u ê posti terbiye bıkero u wışk kero. Bahdê nê çiyan ê postan ya cayê dukanê dı yan zi bazarê dı beno roşeno. Ê kı ê postan herinenê, qandê sero nımazkerdenı, ronıştenı, keçe, cıl u şıqan sero rakerdenı u herwına kar anê. Tay postan zi veri ra wexto kı dewar yan zi çarwan poste kenê vanê, sere ra tum vejê. Yanê cayêdê cı nêdırnê u zerar nêdê ê posti. Ê postanê wınisinan qandê meşkan kar anê. Ê postey tum ê nêdıryayey qandê tey meşkı niranayenı, penir, toraq, terine, rüwen, rıb, qawırme u herwına çi qandê zımıstani u hewadayenı kar anê. Ê postan miyan dı o çi nêhermêno u telef nêbeno. Ê meşki veri zey buzxanandê ewroy, zey dolabandê serdkerdenı kar ardê

Postaci u postacinı

Merdımo kı xeberan ano u beno, yan zi namanê rıştenı resneno wêrandê name gıroton, ê naman vılla keno, ey rê vanê posta ardoğ yan zi postaci.

Veri posta ardoğan bı estor, qatır u bergirana no kar kerdê, namey berdê u ardê u wêrandê cı ra kerdê vılla. Labırê ewro nê çiyan makiney, motorsikleti u pısıqlêtiyê kar anê.

Posta ardoğê verêni zu-zu fını kışta dewletı ra ameyê tepıştenı. Zu-zu fına kışta Beg, Şêx u Axleran ra ameyê tepıştenı. Zu-zu fını zi çend Mıxtaranê mıntiqan, yan zi çend dewan xo miyan dı merdımê bı perana tepıştê, ey ê namey inan berdê u resnayê cadê cı. (Tabi nê nameyê kı kesanê wınasinan kerdê vıla, ne ê cayandê duran bi. Ma vajê dewan ra ardê Sukı, Sêwregı ra berdê Çermugı yan zi dewandê cı, Çermugı ra berdê Alduş yan Zi dewandê cı u herwına, cayandê nezdiyan ra pê ra kerdê vılla, berdê u ardê) Tabi ewro no karê posta ardoğey u berdoğey heme bı wasıtana u kışta dewletı ra beno. Çend teknik ravey şıno u kewno ver, hend zi teknikê karkerdeney ravey şıno. Heta-heta bı tay çiyandê teknikan ra, tay kar u bari zi wertera werıştê u herunda ê karkerdoğandı robot, makiney yan zi datayê kenê.

Rayber u rayberinı

Merdımo kı ray mısneno, yan zi fineno ray nêzanayan ver u coyo kı ê do şırê beno resneno o ca ey rê vanê rayber yan zi ray mısnayoğ. Merdımo kı raya raştı mısneno merdıman u inan rayda şaşı ra açarneno rayda raştı ser inan rê zi vanê rayber. Rayberinı bı babet babeta. Rayberina şari, rayberina ray mısnayenı, rayberina verkewteney, rayberina eşir u merdımandê xo, rayberina teşfiq kerdenda çiyan u herwına.

Radyoci u radyocinı

Merdımo kı radiyo vırazeno, tamir keno, roşeno yan zi radyo dı pırogram vırazeno, qısey keno ey rê vanê radyoci.

Rewtci u rewtcinı

Rewtwan

Merdımo kı rewtanê banan vejeno, bırneno u ano roşeno ey rê vanê rewtci. Şıma zanê welatê ma dı qandê serdê banandê herınan rewtan kar anê. qandê coy lazımey a şari zahf bı rewtan esta. Cayo kı rewti tey yenê rotenı ê cay rê zi vanê meydanê rewt rotenı yan zi rewtxane.

Rızci u rızcinı

Rızwan

Merdımo kı rız kareno yan zi herineno u roşeno ey rê vanê rızci. Cayo kı rızci tey rızcinı keno ê cay rê zi vanê dukanê rızi yan zi rızxane. Rız karıtenı rê zi zanayenı lazıma. Her merdım nêzano, yan zi nêşeno rız bıkaro u ey bıresno.

Sazci u sazcinı

Sazdar, sazbend

Merdımo kı saz cıneno, dêri keno u idareyê keydê xo a ray ra keno, ey rê vanê sazbend yan zi sazci. Sazbendi veyve, kêf, roşan, şênayi u şahiyan dı saz cınenê u hemver a cınayenda xo perey gênê. Sazbendi vanê bızanê her hawara bıcınê kı, bışê birê tepıştenı u perey qezenc bıkerê. Saz cınayenı rê zi zanayenı u hüner lazım o.

Seraf u serafcinı

Altunci, zerci

Merdımo kı altun, sêm yan zi çiyo bıqimeto xo ya kerdenı vırazeno, yan zi roşeno ey rê vanê seraf. Serafcinı kerdenı rê hım sermaye lazımo u hım zi zanayenı lazıma. Seraf vanê bızano heme çi serafey vırazo. Vanê Altun ra fahm bıkero, altuni bısınasno, bızano awı bıdo cı u babet babet çi cı ra vırazo.

Çiyo kı serafan vıraştê inan ra taydê cı nêyê: Gıştane, Goşare, Bazın, Çalme, Rêzılı, Altunê pereyıni, Hebê altunıni u herwına.

O dem dı zi, ewro zi serafey weş perey kerdê u cı rê sermayeyê do zahf gırd lazım bı. Ju-ju fını kardi u xençeriyê sêmın, yan zi altunıni zi vırazıyayê. Jew bi qandê çalım, süs, xemılnayenı u xo ya kerdenı altun u sêm ra çi vıraştê. Qıseyêda verênan estıbi. Merdımo kı çido weş u bıqimet ra fahm kerdê ey rê vatê "Zey serafiyayo"

Cayo kı tey altuni vırazênê yan zi roşênê, ê cay rê zi vanê serafxane.

Madem kı qıse serafey ra abıyaya, ez wazena hebê bahsê çalmi bıkera. Çalme sêm ra vırazêno. Cıni çalmi kenê sênedê xo ya. Wertedê çalmi dı qülê esta, a qülı miyan ra şişê ravêrena (Zey şişda awzindê qayışan), a şişı çınay qülıkena u akışta qülda çalmi ra vıjêna u zey filtekena çalmi çınay sero tepşena. Çalme zey qasnaxiya qıloro, gılovero. Koşandê çalmi dı bı rêzıla pulê sêmıni yan zi altunê werdêkê zey perandê werdiyan rêz benê u yenê ronıştenı. Yanê koşanê çalmi zi bı altuna xemılnenê.

Serpuneci u serpunecinı

Merdımo kı serpuney vejeno, bırneno, yan zewbi merdıman ra herineno u ano roşeno ey rê vanê serpuneci. Şıma zanê serpuney qandê rezan u jewbi darandê werdiyanê newe karıtan kar anê. Serpunan şanenê mewandê rezi ver kı, mewşêri erd nêkewê u engura cı niro a erd u erdo nêhelısiyo. Yanê serpunan şanenê dar u berdê meywe dayenı ver kı, inan pay ra tepêşo kı meywey cı erd nêreso, payra hawa bıgiro u weş bıbo. Cayo kı serpuney tey yenê rotenı ê cay rê zi vanê meydanê serpunan rotenı, yan zi serpunexane.

Sewlci u sewlcinı

Postalci, sewlwan

Merdımo kı sewli (Postali) vırazeno yan zi herineno u roşeno ey rê vanê sewlci. Cayo kı sewli tey vırazênê yan zi roşênê, ê cay rê zi vanê sewlxane. Sewlcinı kerdenê rê zi sermaye lazım bı. Vanê ca, dukan vıraştê yan zi bıherinayê yan zi kırê kerdê kı bışayê sewli biyardê u tey bırotê. Qandê ardenı u herinayenda sewlan zi perey lazımi bi.

Seydwan u seydwaninı - Seydwaney

O kı seyd keno ey rê vanê seydwan. Tay seydwani estê qandê idarekerdenda xo seyd kenê, tay zi estê kı kêfçi u nêweşê seydiyê, qandê coy seyd kenê. Tabi seydwani zi babet-babetiyê. Tay seydê Arwêşan, tay ê Zerecan, tay ê Teyr u turdê bini u ê mıriçıkan, tay seydê Kosbesan, Ğezalan, tay ê Werdeg, Bet u Qazan, tay ê Lu, Verg u Heşan, tay ê Küze, Kürbeşan u herwına kenê. Ê taynan qandê werdenda goştê cı, taynan zi qandê pur u postedê cı seyd kenê.

Şıma zanê seyd u seydwaney zi gorey xo zenatêno. Hermerdım nêşeno seyd bıkero. Qandê seydkerdenı vanê kes nişandar bo. Wexto kı derba xo erzeno cı, vanê a derba cı veng nêşıro yan zi heywano kı eşta cı ey dırbetın nêverdo u bı a dırbeta nêdo remro. Heywano kı dırbetın bo u bı a dırbeta bıremo, o dıha vêşi ezab anceno. A dırbetı sero bena kül, lim gêna u ey hergı rojı dana nalenı. Qandê coy vanê dırba kı tı nanê pa tı a derba ey bıkışê u erd ra kerê. Merdımê kı nişanci, nişandari nêbê u nêşê derbanê xo pırodê, ê nêşenê seyd zi bıkerê. Seydwaney rê, seydwaninı rê zi hüner lazımo.

Tabi seyd teniya bı eştenda silahana nêbeno. Tay seydi estê kı, bı feq, dahf, ax u zewbi vıraştenda tay çiyana benê. Mesela heywanê miyandê awı, mar u masey bı ax u selana, bı vıraştenda bend u zewbi aletana, serê cı nukerdenda qamiş u rewtana, bı kardi, cax u şişana benê. Taynan rê zi feqı ronanê u bı ê feqana tepşenê. teyr u turi rê dahfi ronanê u pa tepşenê. Hergı heywan bı babetêna seydê cı beno.

Sici u sicinı

Si şıktoğ, si vıraştoğ

Merdımo kı siyan bı zonpa, yan zi zewbi çiyana şıkneno, bı çakuç yan zi zewbi çiyana vırazeno ey rê vanê sicı. Sici siyan qandê banan, qandê pırdan, qandê ray, qandê iniyan u herwına vırazenê. Siyana dês dêsbeno, bend ancêno. Si şıknayenı u vıraştenı rê zi hım zanayenı u hım zi qüwet lazım o. Merdımo kı nêzano, wexto kı zonp yan zi çakuçê pıroda, cayo kı bıwazo o cara nê, cana ra şıkneno u a si hermıneno. Zanayey si şıktenı u vıraştenı nêbo, şewra ra heta şan nêşeno des si vırazo. Gorey vıraştenda hergı çi, vanê si birê vıraştenı u jewbê kı, dêso kı pa beno zey pê biro u çewt nêbo.

Zanatê sicinı nê serandê bahdoyênan dı vınderdo. Herunda siyan dı siyê betonıni u beton yeno karardenı.

Sıwağci u sıwağcini

Sıwağwan, sıwağkar

Merdımo kı sıwağ kerdê ey rê vatê sıwağci yan zi sıwağwan. Bahdê dêskerdenı mabênê siyan veng maneno, yan zi duz nino. Qandê ê mabênan gırotenı u duzkerdenı sıwağ biyê. Tabi bê ney zi sıwağ lazım bı. Qandê pakey u weş nişan dayenı zi sıwağ biyê. Eger dês u banê newe vıraştey yan zi zahf kıhani sıwax nêkerdê, cın u cınawıro werdi u heşare ê mabênandê vengan dı ca biyê, halini xo rê vıraştê, tey leyri kerdê u biyê boli. Ê kı miyan dı ronıştê zerar u ziyan dayê inan ro. Zewbi zi kar u faydeyê cı estıbı. Mesela zımıstani nêverdayê ê qülan u mabênan ra serd şıro zere. Qandê germ tepıştenı, qandê emnıyet u sıtari sıwağ lazım bı. Sıwağ ya lınci ra yan zi vıraştena xerc u betoni ra vırazıyayê. Kırec u çimento biyê tewrdê qümdê werdi u pa xercê sıwaği vırazıyayê.

Solci u solcinı

Merdımo kı solı tahneno u roşeno ey rê vanê solci. Cayo kı solı tey yena rotenı, ê cay rê vanê dukanê solı yan zi solxane. Şıma zanê solı wexto kı ocağ ra vıjêna heme zey siyana qeley-qeley a. Vanê ê qeley bıtahneyê, werdi bê u cêra abıriyê. En werdiya cıya pakı qandê insanan, qandê şamiyan. A gırda cı zi qandê dewar u zewbi çiyan kar anê.

Soqiqci u soqiqcinı

Merdımo kı soqi küweno ey rê vanê soqiwan yan zi soqıci. Soqi küwateney rê vêşi zanayenı lazımı niya. Labırê ey rê zi qüwet u tay (denge) lazıma. Qüwetê kesi çınêbo kes nêşeno bı seatana soqı bıküwo, heb u purê teni pê ra abırno. Eger tay kesi çınêbo, kes nêşeno bı seyana derbanê ê soqi cayêro do u soqi bıküwo.

Şahne u şahneyinı

Merdımo kı wextê cıwênan, wextê mal werzanayenı yeno malê axleran, ê cıtêrandê wertağandê axleran kontrol keno u ê mali pêra bara keno ey rê vanê şahne. Şahne tım kışta axleran u ê wêrandê erdan ra yeno tepıştenı yan zi mali ser rıştenı. Şahne hergı roj malê wertaxan beli keno kı, kışta wertağan ra niro tırıtenı. Şahne kıştê ra zi wekilê wêrdê mali yo. Kesê kı şahneyinı kenê, ê kışta axleran ra, kışta wêrandê mali ra meaşı yan zi herunda meaşı dı tene gênê.

Şahriyewan - Şahriyeci u şahriyecinı

Merdımo kı şahriye anceno, pırayneno yan zi roşeno ey rê vanê şahriyevan yan zi şahriyeci.

Qandê şahriye vıraştenı vanê ğeleyo en rındo bıqüwet weçineyêno. Welatê ma dı tay ğeley estê, inan qandê şahriye vıraştenı, dan u danugı hewadanê. Ğeleyo en rınd u bıqüwet weçina tepeya benê ey weş şüwenê u anê tizi vera rafinenê u kenê wışk. Wışk bi tepeya ey kenê çıwalan u benê ayre dı werdi-werdi (Bol werdi) tahnenê. Tahna tepeya ê ardanê ê teni gênê anê cı ra mir vırazenê (Tabi vanê mirê cı zey mirdê nan vıraştenı nêbo. Ey ra hebê wışk, qalın u zahf rıwenın bo. Eger wıni nêbo, qülandê asındê makinedê şahri ra nini war. Tabi veri şahriye bı destana kerdê lofıki u bırnayê. Labırê ewro makiney cı estê bırnenê). O miro kı vıraşto ey anê tay bı tay vıradanê makinerda şahri miyan. Wexto kı miri vıradanê, jew cor dı qolanê makini tadano u asıno kı do bıpıloxno u vera qülandê şahriye warkerdenı miri biyaro o yeno war u ê miri pılozneno. O mir kewno ê qülan u cı ra yeno war. Wexto kı yeno war, perwaneyê (Çerxê) bınida a makinerda şahri esto, jew zi ê perwani çerx keno. Çerxkerdena ê perwani qandê kı, şahriyeyo kı yeno war, va ey ro deyo, ey wışk kero kı, o şahriye nêdıskiyo pêro. Bol wext ê perwani qeçeki çerx kenê. Çımkı o bol rehat çerx beno. Labırê qolê seri, yanê pıloznayena miri bol zahmeta. o kı qüwetê cı herunı dı nêbo, nêşeno des deqey xover bıdo.

Tabi wexto kı şahriye ê qülandê ê perzundê (süzgeçtê) a lengerida a makinerı ra yeno, vanê nêkewo erd. Eger erd kewo heme beno herı u toza. Qandê coy zi cılê bındı rakenê. Tay hüweyê a makinera text heray u kılmi estê kı inan kenê bın. Wexto kı o şahriye yeno inan ser. Herga kı yeno cı ser, jew inan gêno u beno ê şahriyeyê serdê inan cılan sero tenık-tenık rakeno, qandê wışkbiyayenı.

Şahriyeyo kı anto, o cılan sero bi wışk tepeya, (xüsusi qandê şahriye pıraynayenı sobeyê kı kıştı ser neyênê adıri ser u koşandê cı dı cay tepıştenı u tadanayenı esto, bı ey ya tadanê u tey pıraynenê) ey benê ê sobandê şahriye pıraynayenı dı ey weş pıraynenê. Şahriyeyo kı pırayneyêno vanê tım ê sobey şahriye pırayneyenı birê çerxkerdenı kı tey nêveşo. Vanê ne xağ bımano u ne zi bıveşo. Wexto kı adırê bındê a soberda şahriye pıraynayenı bol nêwekerê u ê şahri tım doş kerê, ne veşeno u ne zi xağ maneno. Kes tım kontrol keno u wınêno cı ra. Wexto kı yeno tawdê pıraynayenı, kes leganê ano nano vera, fekê a soberı akeno u cıra keno veng. O kerd veng tepeya, postana, qatna keno miyan. Bı no hesaba hetan kı hemi bıpıraynê ramenê. Bı no hesaba şahriye vırazêno u pırayneyêno. Tabi karê şahriye vıraştenı zi karê do kolektifo. Heme enbıryani, yan zi merdımê pê piya şahriye vırazenê. Verê vıraştenı çend hebi xo kenê jew, xeberı danê makinevanê şahriye antenı u vanê fılan rojı, fılan cadı ma hendeyê merdımi do şahriye bancê. Eger wextê ey bıbo o vano, beno, eger nêbo verdano wextna. Qandê şahriye antenı vanê kes wêrandê makinan hetı wext abırno. Zewbi rew-rewi nobetı nina kesi. Labırê ewro fabrikey şahriye vıraştenı vırazıyayê, babet-babet şahriye vırazenê. Zey veri cı rê ne çerxkerdenı, ne vaydayenı u ne zi berdenı u vıllakerdenı lazıma. Heme çi makine bı xo keno.

Xeylê kesan şahrıyecinı kerdena idarey keydê xo kerdê…

Şiraneci u şiranecinı

Baqleweci, qedayıfci u herwına

Merdımo kı çiyê werdenê şiraney roşeno ey rê vanê şiraneci. Dukanê şiraney qedayıf, baqlewe, dondırme (Cemedok), serdın (mesela ğazoz, limonata, do u herwına) vırazenê u roşenê. Merdımo kı şiranecinı keno, vanê vıraştenda ê çiyan ra fahm bıkero.

Şıwane u şıwaneyinı

Merdımo kı şıno çarwan ver u idareyê xo bı pawıtenda çarwana keno ey rê vanê Şıwane. Şıwaneyinı karê do rıskıno. Şıwane amnani şewı çarwan gema paweno u çırayneno. Şewı xırxızi (dızdi) yenê çarwan tırenê, cınawır yeno weno. Qandê coy zaf rıskıno. Cı rê zaf çımakerdenı, ayabiyayenı, xoverdayenı u pawıtenı lazıma.

Şorbeci u şorbecinı

Merdımo kı şewra rewê, yan zi wextna dı şorba vırazeno u roşeno ey rê vanê şorbaci. Welatê ma dı mıletı şewra rew werzena şına kar u bardê xo. Qandê coy bolê cı keyandê xo dı nêşenê ara (Taşti) xo bıkerê. Herwext zi çi hadre nêbeno, yan zi çiyê çınêbeno pa ara xo bıkerê. Qandê coy şınê tebera şorbeyê şımenê u şınê kardê xo. Cayo kı tey şorba vırazena ê cay rê zi vanê şorbexane. Kesê kı şorbecinı kenê, ê nimedê şewı ra werzenê şınê şorbexaneyê xo akenê u qandê şewra rewi şorba xo vırazenê u kenê hadre.

Tamirci, tamircinı - tamirinı u tamirxane

Merdımo kı çiyê şıkte, çiyê xırabebiyayi u herwına tamir keno, vırazeno ey rê vanê tamirci yan zi tamirci. Cayo kı yan zi dukano kı o çi tey tamir beno, vırazêno ê cay rê zi vanê tamirxane. Kesê kı tamircinı, tamirinı kenê vanê tamir kerdenda ê çiyan ra fahm bıkerê u dı o wardı zanayebê. Zanaye nêbo u tecrübey cı çınê bo nêşeno çiyan tamir bıkero. Tamircinı rê zaf zanayenı lazıma. Qandê çiyan tamir kerdenı zi sermaye lazımo kı, pa hacetanê tamir kerdenı bıherino, ca vırazo yan zi kırê kero u tamirxane akero kı, bışo tey tamirinı bıkero.

Taştoğ u taştoğinı

Berber

Merdımo kı sere u erdişanê insanan taşeno, qesneno u vırazeno ey rê vanê berber. Nê zeneati veri zi perey kerdê, ewro zi heme cadê dınyay dı perey keno. Zenatê taştoğey (berberey) rê zi zahf zanayenı, wüstalığey u meharet lazım bı. zeneetê taştoğey zahf tıtizey wazeno. Vanê Merdımo kı taştoğey keno, ülq u nefesê cı zahf herabo, rehet u bêsınır bo. Tehamülê cı heme çi rê estıbo. Wext beno serenêweş, wext beno merdımê keçeli yenê sero serey xo taşenê yan zi qesnenê. Vanê nê çiyandê wınasinan rê tehamülê cı bıbo. Cayo kı tey merdımi yenê taşıtenı ê cay rê zi vanê taştoğxane (berberxane). Taştoğinı kerdenı rê zaf wustayinı lazıma. Destê taştoği vanê zaf şenık u çapık bo.

Tenekeci u tenekecinı - Tenekeyinı

Merdımo kı teneke, soba u mangali vıraştê, ey rê vatê tenekeci yan zi sobaci. Kesê kı tenekecinı, tenekeyinı kenê vanê vıraştenda ê çiyan ra fahm bıkerê u dı o war dı zanayebê.

Textci u textcinı

Merdımo kı texti bırneno, gorey peymıtenda vıraştenda cay inan hadre keno u roşeno ey rê vanê textci. Textci o kı daran ra texti vejeno u roşeno ey rê vanê. Labırê tay zi textê hadrey anê u roşenê. O cayo kı tey texti yenê rotenı ê cay rê zi vanê textxane. Textcinı kerdenı rê zi hım zanayenı u hım zi sermaye lazımo. Qandê bırnayenda textan xızarı lazıma. Qandê ronayenda xızarı u makinandê binan zi ca, dukan lazımo. Ey ra sermaye nêbo nêşeno cay text vıraştenı, textxane yan zi xızarxane akero.

Texsıci u texsıcinı

Temafilci

Merdımo kı bı perandê xo ya merdıman keno texsida xo u beno cayo kı şınê o ca, ey rê vanê texsıci yan zi temafilci. Texsıci zi bı texsi ramıtena u mışteri berdena idarê keydê xo kenê. Texsıcinı kerdenı rê zi sermaye lazımo kı, pa texsi bıherino u bıgırweyno.

Têmaneci

Merdımo kı têmane tepşeno, pehlıwaney keno u hemver ê têmane gıroteneyda xo pere gêno, ey rê vanê têmaneci. Têmane tepışteney rê zi hım qüwet u hım zi zanayeney u kay lazımê. Vanê bızano biyaro kayda xo ser, biyaro çalımi ser u pehlıwanê hemverdê xo bıfino erd u miyaneyê cı bı zanayena biyaro erd u qedê hemverdê xo bo.

Tıfıngci u tıfıngcinı

Merdımo kı tıfıngi vırazeno, tamir keno u roşeno ey rê vanê tıfıngci. Tıfıngci tıfınganê seydkerdenı u çaqmaqlıyan serbest vırazenê, tamir kenê u roşenê. Ê binan nımıte u qaçağ vırazenê, tamir kenê yan zi roşenê. Tıfıngcinı kerdenı rê zanayenı lazıma. Herkes nêşenı tıfıngan tamir kero. Vanê tıfıngan u vıraştenda tıfıngan ra fahm bıkero.

Tırbci u tırbcinı

Gorıstaninı

Merdımo kı qandê merdan u gorey bejnda inan tırbi aşaneno, ey rê vanê tırbci. Tırbci, tırbwani vanê bızanê tırban seni aşanenê u verê cı danê hetê kotiya. Zanê çend xori kenê. Qandê qeçeki gorey qeçkinda cı, gorey merdımandê kılman, gorey kılmeyda cı, gorey ê dergan, dergeyda cı tırbı aşanenê u verê cı danê vera qılbe (qülbe). Tırbci bı perana tırbi aşanenê. Herkes nêwazeno şıro tırbcinı bıkero.

Tırpanci u tırpancinı 

Qırımcı u qırımcinı

Merdımê kı bı tırpana vaş yan zi tene çinenê inan rê vanê Tırpanci. Tırpanci zi idareyê xo bı tırpanda xo ya kenê. Palıci yan zi tırpanci wextê palikerdenı, wextê çinayenda vaş u alefi dew bı dewı geyrenê kı xo rê karê pali yan zi tırpan pırodayenı bıvinê. Axa, Beg yan zi dewlemendê welatê ma bı perana yan zi bı tene dayena nê Palıcıyanê tırpan pırodayenı gırweynenê. Tabi karê ninan zi demserı sero yo. Demê palikerdenı u tırpan pırodayenı qediya tepeya, nê pere yan zi teneyê xo gênê u şınê keyandê xo.

Mabêndê palici u tırpanci dı nê ferqi estê. Palici bı qaluç yan zi destandê xo ya pali keno u pa vaş çineno. Tırpanci zi bı tırpanda xo ya ê kari keno. Tay estê bı qaluçiya Ğele, Cew, Çeltug, Vaş u herwına çinenê. Tay zi bı tırpana. Tabi karê tırpanı dıha rew beno, labırê teneyo kı bı tırpana çineyêno zey ê qaluçı niyo. Fekdê tırpanı ra dıha vêşi tene rıjyêno erd u vêşi zayad beno. Ey ra cıtêrê werdi yan zi dewızi nêwazenê kı çi xo bı tırpana bıçinê. Kes şeno vajo wırna kari zi zey pêyê u hıma-hıma vıjênê kêberê.

Tıtunci u tıtuncinı

Merdımo kı tıtun kareno u roşeno ey rê vanê tıtunci. Şıma zanê karıtenı u rotena tıtuni bı izınaya. Labırê Welatê ma dı nê kari bı qaçağa kenê. Tay estê tıtun karenê u roşenê, tay zi tıtunci yan ra tıtun herinenê u roşenê. Tıtuncinı kerdenı rıskına, qandê kı kışta hükmati ra, kışta zabıtan ra yenê tepıştenı u dı mahkeman dı yenê ceza kerdenı.

Tozci u tozcinı

Merdımo kı hemver pere qezenckerdenı küçan ra, sıloyan sera, meydan u çarşıyan ra toz gezı keno, arêkeno u beno duri (Durdê dew yan zi sukı ) dı külıkê (Sılodê tozi) sero yan zi çalêda xori miyan dı rokeno ey rê vanê tozci. Tozci en bolki Belediyan dı estê u gırweyênê. Veri welatê ma dı herkesi xo nêronayê kı tozcinı bıkero. Kesê kı zaf neçari bi u nêşayê zewbi xo rê kar bıvino inan kerdê.

Tuğlaci u tuğlacinı

Merdımo kı Tuğla vırazeno yan zi roşeno ey rê vanê tuxlaci. Cayo kı tey tuxlay roneyênê u roşênê ê cay rê vanê tuğlaxane. Cayo kı tuğlay tey vırazênê ê cay rê zi vanê Fabriqa tuğla yan zi ocağê tuğla vıraştenı. Tuğlacinı kerdenı rê zi sermaye lazımo kı, pa makiney tuğla qalıb kerdenı, cay tey germ kerdenı u herwına lazımo.

Xanci u xancinı - Xanciyinı

Xancı u xancılıxey, xanwaney

Merdımo kı xanan gırweyneno, raywan u karwanan heweyneno, ca dano inan u dewarandê inan, inan rê şami vırazeno u bı perandê xo ya dano cı ey rê vanê xanci. Xanci qandê karwan u raywanan xani vırazenê. Xani en bol ki gema, rayan kışta yan zi merkezandê sukandê gırdan dı vırazênê. Otêlê veri xani bi. Labırê merdım tewrdê dewarandê xo ya şayê şıro u tey bıheweyo. Tabi xancinı, xanwaney karê do bol zehmet u bı rısko. Bol merdımê belay ameyê belay xo bı xancıyan dayê. Werdê, şımıtê u sero zi perey xanci gırotê u şiyê.

Werğanci u werğancinı - Werğaninı

Werğanwan

Merdımo kı werğan yan zi doşegi degêno, derıbneno, derzeno, vırazeno u roşeno ey rê vanê werxaci yan zi doşegçi. Nê doşegan en bol ki peşmi u pemera vırazenê. Verê vıraştane pemi yan zi peşmi weş benê cınenê, cêra vejenê u kenê têl têli. Bahdo qümaşê, yan zi parçey bındê cı erdo weş rakenê, ê pemi yan zi a peşmiya xo anê ey sero rakenê. Wıni rakenê, wıni kenê vılla kı, cayê ne berz u ne zi nızm bımano, heme zey pê biro. Wexto kı zey pê niro yan zi tey gıre bımano, wexto kı, kes ey berzo xo ser yan zi sero rakewo do şıro merdımi ra. Ey ra vanê zey pê u weş vılla bo. Weş zey pê rakerd u kerd vılla tepey a, parçey ciyê seri anê erzenê ser. Veri koşanê cı arêdanê pêser u pê ya derıbnenê, derzenê. Bahdo zi ê seri bı goçina hebê cêra hera derıbnenê, derzenê. Bahdê gırd deştenı, no fın werdi-werdi derzenê kı, wexto kı werzanê u cadê xo ra bılunê niro pêser u pê dı gıre nêbo. Werdi nêderzê pêser kewno u ca bı ca beno gırey. Wexto kı kes sero rakewo yan zi xora do ê gırey şınê merdımi ra. O deşt tepey a no fın zi riyê ciyê cı antenı derzenê u ancenê cı. Tabi no riyê cı qümaşandê bı rengınan, weş u herirınan ra vırazêno. Riyê cı zi derziya u anciya cı tepey a qandê rotenı beno hadıre.

Tay, tay keyey estê kı, bı xo şınê nê wustayan ser, dergey u herayeya doşeg yan zi werzandê xo cı rê vanê, do qamcin qümaş ra u kamcin rengıra vıraziyo danê nişan kerdenı. Bazarê xo kerd tepey a wustay zekı inan vato wıni u ê çiyan ra werğan, doşeg yan zi balışnanê ninan vırazenê. Vıraşti u bi hadre tepey a veyndanê wêrandê cı. Ê zi şınê peranê xo danê u gênê benê. Wexto kı pey qayıl nêbê newera danê vıraştenı.

Tabi bol keyey estê kı ninan keydê xo dı bı xo vırazenê. Yanê bı xo çiyê xo gênê u bı xo keydê xo dı bı imkanandê xo ya vırazenê. Çımkı ê kı dukanan sero vırazênê u yenê rotenı, ê keye dı vıraştenı ra bol vay mal benê. Qandê coy bı xo vırazenê. Labırê ê kı newe jewjênê kes şeno vajo kı, heme doşeg, werğan u balışney inan kışta nê wustayan ra vırazênê. Yanê heme teber dı, dukanan sero yenê herinayenı. (Wustay wexto kı ninan vırazenê rışenê dukandaran rê, ê zi dukanandê xo dı ninan roşenê).

Resımci u resımcinı

Wênewaney, resımwaney

Merdımo kı resım (wêne) vırazeno, neqış keno inan rê vanê resımci yan zi naqışci. Wênewaney rê marifet, hüner, qabiliyet, zanayenı, destberey amyayenı u tıtizey, diqat kerdeney lazım a. Merdımo kı wêne vırazeno, vanê destê cı nêlerzê u çımê cı weş bıvinê. Wexto kı destê cı bılerzê xetı yan zi cayo kı vırazeno yan zi boyağ keno vêşi şıno yan zi beno têmıyan u xerpıyêno. O wext çiyo kı o yo vırazeno çiyê rê nêbeno. Qandê coy bol diqat kerdenı, tıtizey u sebır cı rê lazımo. Dınya dı zenatan dê zoran ra jew zi neqış u wêne vıraştena. Qandê coy ê kı nê çiyan kenê bol kemi yê. Ey ra no zenatê ninan bol perey keno. Kes şeno vajo ronayenda dınyay ra heta ewro oyo rameno u ewro zi veri vêşêri rexbet vineno u perey keno. Wêney wênewanandê meşuran bı milyonana yenê bazar kerdenı u rotenı.

Zengenci u zengencinı

Merdımo kı zengen keno, erdan kaleno, kokanê dar u beri, zerzewat u zewbi çi keneno, hera cı keno şenık u vaşê cı arêdano ey rê vanê zengenci.

Zinci u zincinı

Merdımo kı xüsusi zinê (zênê) estoran vıraştê ey rê vatê zincı. Zincinı kerdenı u zin vıraştenı rê zi zanayenı u zenat lazım bı.

Zompci u zompcinı

Merdımo kı zomp gırweyneno u pa si şıkneno ey rê vanê zompci. Zompcılığey rê xeylê qüwet lazım o. Zewbi zi vanê kes bızano si kotira şıkyêna yan zi kes seni dano pıro u şıkneno. Wexto kı kes nêzano hend şenê pıro dı, ğemê si niyo. Zewbi zi vanê kes diqet bıkero. Wexto kı kes nêzano u salme pıro do, mümküno kı si ra bıxijıkiyo u biro cayêdê cı ro u cı seqet verdo. Ey ra venê kes alım u çalımê cı weş bızano kı, kes xo seqet nêkero u cayêdê xo nêtewno. Dı welatê ma dı xeylê merdıman zompcinı kerdena, si şıkıtena idarey kerdê xo kerdê.