M

ma amey teberdê dewı biz köyün dışına geldik

ma ameybi biz gelmiştik

ma ameyê biz gelmişiz

ma awı şımıtı biz su içtik

ma bı xêr iyi günler, hayırlı günler anlamında kullanılır

ma do niro gelmiyecekmi, gelmiyeceklermi?

ma do biz de

ma şarê do bol peyra mendeyê biz çok geri kalmış bir halkız

ma şi biz gittik

ma şibi biz gitmiştik

ma şiyê 1-biz gitmiştiz, 2-biz gidiyorduk

ma kı biz ki

ma ma do key bıreyê biz ne zaman kurtulacağız

ma nêdi biz görmedik

ma nêşi biz gitmedik

ma pê di biz birbirimizi gördük

ma ra düri bizden uzak

ma ra nezdi bizden yakın

ma ra bizden

ma rê bize

ma tı tay mı nê sen benim yaşıtımmısın?

ma u pi ane ve baba

ma vajê söyliyelim ki, diyelim ki

ma vajım kı diyelim ki

ma vajımı söyliyelim ki, diyelim ki

ma werte dı mendi biz ortada kaldık

ma yo (ê ma yo bizimdir)

ma, ma rê çıçi ma bize ne

ma-şıma biz-siz

ma 1-anne, ana, 2-biz, 3-"mı, mu, mi, dı" eklerinin yerini alır Ma wıni beno

öyle olurmu?, 4-niye, sanki, 5-olumsuzluk belirtir, ve soru haline sokar

maaşa karkeran işçilerin maaşı

maaşanı kazma, deşme

maaşci maaşlı

maaşli maaşlı

maaşnawı işitme, duyma

maaşı (Ar) maaş, aylık, ücret

maaşı dayenı-dayış maaş vermek

maaşı gırotenı-gırotış maaş almak

maaşın maaşlı

maageyrı geri dönme

maancı çekme

maarif (Ar) 1-bilgi ve kültür, 2-öğretim ve eğitim sistemi

maarif baqani kültür bakanı

maarif muduri maarif müdürü

maazalla (Ar) mazallah, Tanrı korusun, Tanrı esirgesin

maazalla bol rındo Tanrı esirgesin çok iyidir

mabed (Ar) tapınak, ibadet yeri

mabed kerdenı-kerdış sohbet etmek, mühabbet etmek

mabed sohbet, mühabbet

mabên cı dayenı-dayış ara vermek, aralamak

mabên dayenı-dayış ara vermek

mabên dayoğ ara veren

mabên diyayenı-diyayış arayı bulmak

mabên diyayoğ arayı bulan

mabên dı rakerdenı-rakerdış araya sermek

mabên dı rakerdoğ araya seren

mabên dı rakewtenı-rakewtış araya yatmak

mabên dı rakewtoğ arada yatan, arasında yatan

mabên dı ronıştenı-ronıştış aralarında oturmak, araya oturmak

mabên dı ronıştoğ arada oturan, araya oturan

mabên dı arada, arada sırada, arasında, arasıra

mabên kerdenı-kerdış araya koymak, yerleştirmek

mabên kewtenı-kewtış araya girmek, arayı bulmak

mabên kewtoğ araya giren

mabên ra antenı-antış arasından çekmek

mabên ra şiyayenı-şiyayış aradan gitmek

mabên ra aradan, ara sıra

mabên ronayenı-ronayış sınır indirmek, sınır koymak

mabên rınd kerdenı-kerdış arayı iyi etmek, bulmak

mabên vıraştenı-vıraştış arayı yapmak, ara bulmak, aracı olmak

mabên vıraştoğ arayı yapan, bulan kimse, arabulucu

mabên weş kerdenı-kerdış arayı iyi etmek, bulmak

mabên xırab kerdenı-kerdış arayı bozmak

mabên ara, arada, orta, ortada, arası, arasında vb

mabên ara, mesafe

mabêna aralıkla

mabêndê cı dı arasında, aralarında

mabêndê cı ra awı nêravêrena aralarından su sızmiyor

mabêndê dı adıran dı iki ateş arasında

mabêndê şıma dı çıçi ravêrd aranızdan ne geçti?

mabêndı çıçi esto arada ne vardır?

mabêndıro aradadır

mabênê banan evlerin arası

mabênê cı bol weşo araları çok iyidir

mabênê cı çınêbiyayenı-çınêbiyayış arası olmamak, arası bozuk olmak

mabênê cı rınd bıyayenı-bıyayış arası iyi olmak, samimi olmak

mabênê cı rınd niyo arası iyi değildir

mabênê cı weş biyayenı-biyayış arası iyi olmak

mabênê cı xırabo arası bozuktur

mabênê çıman iki göz arası, kaşların arası

mabênê dewan köylerin arası

mabênê gıştan parmak araları

mabênê mı u to benimle senin aran

mabêney arası, aracılık, ara buluculuk

mabet kerdenı-kerdış sohbet etmek, mühabbet etmek

mabet 1-sohbet, mühabbet, tapınak, ibadet yeri

mabetxane ibadethane, tapınak

mabeyn dayenı-dayış ara vermek

mabeyn diyayenı-diyayış arayı bulmak

mabeyn dı arada, arasında

mabeyn ronayenı-ronayış sınır indirmek, sınır koymak

mabeyn vıraştenı-vıraştış arayı yapmak

mabeyn ara, süre

mabeynci arabulucu, aracı

mabeyney arası, aralık, aracılık

mabüd (Ar) kendisine tapılan varlık, tapacak, tanrı, ilah

maç (‹ng) maç, iki taraf arasında yapılan karşılaşma

maç kerdenı-kerdış 1-öpmek, 2-maç yapmak, sporda karşılaşmak

maç öpüş, öpücük, öpme

maça (‹t) maça (oyun kağıtlarında mızraplı ve siyah renkli benek pik)

macar macar

macari macarca

macarki macarca

maçarnı çevirme, dönderme

maçekê bir öpücük

macera (Ar) macera, serüven

maceraci maceracı

maceraciyo maceracıdır, serüvencıdır

maceracılığey maceracılık

maceray maceralar

macerayey maceracılık

macerayinı maceracılık

macir (mıhacir) mühacir, mülteci, göçmen

macir bıyayenı-bıyayış macir olmak

macir kerdenı-kerdış macir etmek, sürmek

Macir bir erkek ismi

macira göçmendir (dişil)

macirey göçmenlik, muhacirlik

macirinı göçmenlik, macirlik

maciro göçmendir (eril)

macün (Ar) macun

macün bıyayenı-bıyayış macunlu olma durumu

macün kerdenı-kerdış macunlamak

macünci macun yapan veya satan kimse

macüncinı macunculuk

macüncılığey macunculuk

macüno macundur

macünvan macun yapan veya satan kimse

macünın macunlu

maçık öpücük

macır (mıhacır) muhacir, göçmen, mülteci

macır bıyayenı-bıyayış macir olmak

macır kerdenı-kerdış macir etmek, sürmek

macıra göçmendir (dişil)

macırey göçmenlik, muhacirlik

macırinı göçmenlik, macirlik

macıro göçmendir (eril)

mad mide, iştah

madalye (‹t) madalya, ödüllendirme nişanı

madalye dayenı-dayış madalya vermek

madalye gırotenı-gırotış madalya almak

madalyey madalyalar

madalyeyın madalyalı

madalyon (‹t) madalyon, değeli metaldan yapılan türlü biçimde süs eşyası

madam (Fr) bayanlara verilen bir san veya çağırma

madandê cı dı maddelerinde

madara rezil olmak, kötü duruma düşmek

madde (Ar) madde

madde bı madde madde madde

maddeci maddeci

maddecılığey maddecilik

maddey maddeler, nesneler, unsurlar

maddeyinı maddecilik

maddeyın maddeli

maddi (Ar) 1-madde ile ilgili, maddesel, 2-maddeden oluşan

maddi u manewi maddi ve manevi

maddiyat (Ar) maddiyat, madde ile ilgili şeyler

madê mı mahdem

madedê cı dı midesinde

madedê jewi dı birinci maddede

madem (Ar) değil mi, diği için, diğine göre

madem ki madem ki

madem kı madem ki

madem to nêvato madem sen söylememişsın

maden (Ar) maden

maden ocaxi maden ocağı

Maden Elazığın ilçesi

madenan madenleri

madenci madenci

madencılığey madencilik

madeni madensel

madenın madenli

mader (Far) ana, anne

madeyan maddeleri

madeyandê cı dı maddelerinde

madeyê jewi birinci madde

madeyın maddeli

maf bıyaye mahf olmuş olan

maf bıyayenı-bıyayış mahf olmak

maf kerde mahf edilmiş olan

maf kerdenı-kerdış mahf etmek

maf kerdoğ mahf eden

maf 1-hak, 2-mahf

mafa tabut

mafaza bıyayenı-bıyayış muhafaza olmak

mafaza kerde muhafaza edilmiş olan

mafaza kerdenı-kerdış muhafaza etmek

mafaza kerdoğ muhafaza eden

mafaza muhafaza

mafê cı dayenı-dayış hakkını vermek

mafê xo esto hakkı vardır

mafê xo gırotenı-gırotış hakkını almak

mafeze bıyayenı-bıyayış muhafaza olmak

mafeze kerde muhafaza edilmiş olan

mafeze kerdenı-kerdış muhafaza etmek

mafeze kerdoğ muhafaza eden

mafeze muhafaza, koruma

mafiş (Ar) yok, kalmadı, bitti

maş 1-işini iyi ve temiz yapma, becerililik, kabiliyetli olma durumu, hamaratlılık, (ekseriyetle kız veya kadınlar için kullanılır), 2-dış görünüş

maşa adıri ateş maşası

maşa u adır maşa ve ateş

maşa maşa, ateş tutmaya yarayan iki kollu metal araç

maşala Allah bağışlasın anlamında

maşalıx maşalık

maşanı kazma, deşme

maşaya 1-maşa ile, 2-maşadır

maşayın maşalı

maşê cı pako 1-işi temizdir, hamaratlıdır, 2-dış görünüşü fena değildir anlamında

maşela ayçiçeği

maşella (Ar) maşallah, Allahın dediği olur, Allah korusun, çok yaşa anlamında bir sözcük vs

maşella (vıllıkaverroji, gula verroji, verarojek) ay çiçeği

maşer (Ar) insan topluluğu, kıyamet günü toplanan yer

maşnawı işitme, duyma

maşık-maşıkı mercimek büyüklüğünde bir fasulye cinsi

maşıki maşıklar

maşıkın maşıklı

mageyrı geri dönme

magnetik (magnetisk) mıknatesli

magnezyüm (Fr) bir element adı

mahal (Ar) yer, yöre, mevzi

mahalla cêri aşağı mahalle

mahalla cori yukarı mahalle

mahalla ma ra mahallemizden

mahalle (Ar) mahalle

mahallebi (Ar) mahallebi, muhallebi

mahalleli mahalleli

mahalli (Ar) yöresel, yerel

maharet (Ar) iş görmede becerikli, ustalık, hüner

maharetey maharetlı olma durumu

maharetinı maharetli olma durumu

maharetli maharetli, eli işe yatkın, becerikli

mahbet kerdenı-kerdış sohbet etmek, konuşup dertleşmek

mahbet sohbet, konuşma, dertleşme

mahbeto weş güzel sohbet, güzel mühabbet

mahbüb (Ar) sevilen, sevgili

mahbübe (Ar) sevilen kadın

mahbüs kerdenı-kerdış hapse koymak, mahpus etmek

mahbüs ceza evi, hapishane

mahbüsey mahpusluk, tutuklu olma durumu

mahbüsi mahkumlar, mapuslar, cezalılar, tutuklular

mahbüsinı mapusculuk

mahbüsxane ceza evi, hapishane

mahcer direk veya sırıklardan yapılan dış bahçe kapısı

mahcir bıyayenı-bıyayış macir olmak

mahcir kerdenı-kerdış macir etmek, sürmek

mahcir göçmen, mühacir

mahcüb (mehcüb) mahcup

mahcüb bı sıkıldı, mahcup oldu

mahcüb bıyayenı-bıyayış mahçup olmak, sıkılmak

mahcüb kerdenı-kerdış mahçup etmek, utandırmak

mahçüb (mehcüb) mahcup

mahçüb bı sıkıldı, mahcup oldu

mahçüb bıyayenı-bıyayış mahçup olmak, sıkılmak

mahçüb kerdenı-kerdış mahçup etmek, utandırmak

mahcübiyet (Ar) utangaçlık, sıkılganlık

mahçübiyet (Ar) utangaçlık, sıkılganlık

mahcübiyetey mahcup olma durumu

mahçübiyetey mahcup olma durumu

mahdê cı çıniyo iştahı yoktur

mahdê cı iştahı

mahdê mıno qelıbêno midem bulaniyor

mahde mide, iştah

mahden (maden) maden

mahden bıyayenı-bıyayış 1-iştahlı olmak, iştahlanmak, maden olmak

mahden çınêbyayenı-çınêbyayış 1-maden olmamak, iştahı olmamak

mahden çınêbıyayenı-çınêbıyayış 1-maden olmamak, 2-iştahı olmamak

mahden nêbıyayenı-nêbıyayış maden olmamak

mahden iştah, iştah durumu

mahdenın 1-madenli, 2-iştahlı

mahf bıyayenı-bıyayış mahf olmak

mahf kerd mahf etti

mahf kerdenı-kerdış mahfetmek, yok etmek, iflasa götürmek

mahf mahf etmek, mahf olmak, perişan olma

mahfaza (Ar) değerli eşyaları sakladıkları kutu, koruma, korumalık

mahfeze bıyayenı-bıyayış koruma altına alınmak, korunan

mahfeze kerde korunan, muhafaza edilmiş olan

mahfeze kerdenı-kerdış korumak, koruma altına almak, muhafaza etmek

mahfeze emniyete, sağlam yerde, saklı, muhafaza, koruma altına alınan, korumalık

mahfüz (Ar) saklanmış, korunmuş, korunan, saklı

mahfız muafız

mahfızey muafızlık

mahfızinı muafızlık

mahş 1-beceri, hüner, kabiliyet, düzen, 2-aylık ücret, maaş

mahşa 1-beceriklidir (dişil), 2-maaşdır

mahşer (Ar) 1-kıyamet günü dirilerin toplanacaklarına inanılan yer, 2-büyük karabalık

mahşerıdı mahşerde

mahşo beceriklidir (eril)

mahşı (meaşı) maaş, aylık ücret

mahşı dayenı-dayış maaş vermek

mahşı gırotenı-gırotış maaş almak

mahşın maaşlı

mahinı kısrak tay

mahiyet (Ar) 1-nitelik, vasıf, öz, asıl, esas, 2-iç yüz

mahiyet 1-değer, eder, kaça, 2-mahiyet, emrinde veya yetkisinde olma durumu

mahiyetê cı çendo değeri kaçtır, kaçadır

mahiyetê cı dı bıyayenı-bıyayış mahiyetinde olmak

mahiyetê cı dı mahiyetinde

mahiyetê cı kewtenı-kewtış mahiyetine düşmek, payına düşmek

mahiyetê cıdıro mahiyetindedir

mahiyetê meseli fahm nêbı meselenin iç yüzü anlaşılmadı

mahiyetê xo bın gırotenı-gırotış mahiyetine almak

mahiyetê xo gırotenı-gırotış payını almak

mahkema (Ar) mahkeme

mahkema berzı yüksek mahkeme

mahkema bıyayenı-bıyayış mahkeme olmak, sorgulanmak

mahkema kerdenı-kerdış mahkeme etmek, sorgulamak

mahkema kewtenı-kewtış mahkemeye düşmek

mahkeme (Ar) mahkeme

mahkeme bıyayenı-bıyayış mahkeme olmak, sorgulanmak

mahkeme kerdenı-kerdış mahkeme etmek, sorgulamak

mahkeme kewtenı-kewtış mahkemeye düşmek

mahkemeci mahkemeli

mahkemecılığey mahkemecilik

mahkemelıx mahkemelik

mahkemey mahkemeler

mahkemeyın mahkemeli

mahküm (Ar) mahkum, hüküm giymiş, kaçak kişi, hükümlü, tutuklu, kanun kaçağı, cezaya çarptırılmış kişi

mahküm bıyayenı-bıyayış kaçak olmak, hüküm giymek, kaçıp dağa çıkmak, saklanıp gizlenmek

mahkümey kerdenı-kerdış mahkumluk etmek, kaçak olmak

mahkümey mahkumluk, mahkumiyet

mahkümiyetey mahkumiyet

mahla (mehla) mahalle

mahla cêri aşağı mahalle

mahla cori yukarı mahalle

mahlada ma ra mahallemizden

mahleli mahalleli

mahlim öğretmen

mahlimat dayenı-dayış malumat vermek

mahlimat malumat

mahlimey kerdenı-kerdış öğretmenlik yapmak

mahlimey öğretmenlik

mahliminı kerdenı-kerdış öğretmenlik yapmak

mahlimı bayan öğretmen

mahlüm (mezlüm) mazlum

mahlüm bıyayenı-bıyayış mazlum olmak

mahlümat malumat

mahlümey mazlum olma durumu

mahlüq (Ar) yaratık, yaratılmış

mahlüqat (Ar) yaratık, yaratıklar

mahlüqi mahluklar, yaratıklar

mahlıminı kerdenı-kerdış öğretmenlik yapmak

mahlıminı öğretmenlik

mahmüd bir erkek ismi

mahmür (Ar) mahmur

mahmür mahmür ray şiyê sersem sersem yol gidiyordu

mahmür mahmür wınıyayê dalgın dalgın bakiyordu

mahmürey dalgınlık, sersemlik, sarhoşluk

mahna geyreno bahane ariyor

mahna kerdenı-kerdış 1-bahane etmek, 2-mana aramak

mahna vetenı-vetış mana çıkarmak

mahna vinayenı-vinayış bahane bulmak

mahna bahane, ileri sürülen sözde sebep

mahnayın manalı, anlamlı

mahne bı kontrol oldu, muayene oldu

mahne geyreno 1-bahane ariyor, 2-mana ariyor

mahne kerdenı-kerdış 1-bahane etmek, 2-mana aramak

mahne vetenı-vetış mana çıkarmak

mahne 1-muayene, doktor kontrolı, 2-bahane, ileri sörülen sözde sebep

mahne bahane, ileri sürülen sözde sebep

mahne mana, anlam

mahney geyrayenı-geyrayış mana aramak

mahney mana, manalar

mahneyın mana eden, sebep arayan

mahpüs (Ar) 1-ceza evi, hapishane, 2-hapsedilmiş kimse

mahpüs kerdenı-kerdış hapse koymak, mahpus etmek

mahpüs 1-hapis, 2-tutuklu,  3-hapishane

mahpüs tavlada bir çeşit oyun, hapsetme oyunu

mahpüsa mahpustur (dişil)

mahpüsey mahpusluk, tutuklu olma durumu

mahpüsi mahkumlar, tutuklular, cezalılar

mahpüsinı mahpusculuk

mahpüso mahpustur (eril)

mahpüsxane (Ar+Far) ceza evi, hapishane, mahpushane

mahr kerdenı-kerdış nikahlamak

mahr nikah

mahre kerdê nikahlı, nikahlanmış olan

mahre kerdenı-kerdış nikahlamak

mahre nikah

mahrem (Ar) 1-yakın akrabadan olup nikah düşmeyen, 2-gizli olan

mahremiyet (Ar) gizli olma durumu, gizlilik

mahrifet bıyayenı-bıyayış marifetli olmak

mahrifet marifet, hüner, ustalık

mahrifetê cı marifeti, hünerı

mahrüm (Ar) yoksun

mahrüm biyayenı-biyayış mahrum olmak

mahrüm kerdenı-kerdış mahrum etmek

mahrüm mendenı-mendış mahrum kalmak, yoksun kalmak

mahrüma mahrumdur, yoksundur, yoksuldur (dişil)

mahrümey (mehrümey) mahrumiyet, yoksunluk, yoksulluk

mahrümiyetey yoksul olma durumu, yoksulluk

mahrümo mahrumdur, yoksundur, yoksuldur (eril)

mahsül dayenı-dayış ürün vermek, verim vermek

mahsül gırotenı-gırotış ürün almak, ürün kaldırmak

mahsül ürün, verim

mahsülat (Ar) ürünler, verimler

mahsüldan verimli, çok ürün veren

mahsüm bıyayenı-bıyayış zavallı olmak

mahsüm zavalı, zararsız, küçük çocuk

mahsüma mahsumdur, zavalıdır (dişil)

mahsümey mahsum olma durumu

mahsüminı mahsum olma durumu

mahsümo mahsumdur, zavalıdır (eril)

mahsür (Ar) kuşatılmış, çevrilmiş, sarılmış, bir yerde asi kalmak

mahsür mendenı-mendış mahsur kalmak

mahsür verdayenı-verdayış mahsur bırakmak

mahsüs (Ar) 1-özgü, kendi malı, kendisine özgü, 2-bilerek yapma, etme

mahsüs kerdenı-kerdış bilerek yapmak, mahsus yapmak

mahsüs to wıni kerd bilerek sen öyle yaptın

mahsüsê mıno bana aittir, bana özgüdür

mahsum bıyayenı-bıyayış zavallı olmak

mahsum mahsum, zavalı

mahsuma mahsumdur, zavalıdır (dişil)

mahsumey mahsum olma durumu

mahsuminı mahsum olma durumu

mahsumo mahsumdur, zavalıdır (eril)

mahvi dişi domuz

mahwi dişi domuz

mahwin muavin

mahwiney muavinlik

mahyet (Ar) 1-nitelik, vasıf, öz, asıl, esas, 2-iç yüz, 3-değer, eder, kaça, 4-mahiyet, emrinde veya yetkisinde olma durumu

mahyetê cı çendo değeri kaçtır, kaçadır

mahyetê cı dı bıyayenı-bıyayış mahiyetinde olmak

mahyetê cı dı mahiyetinde

mahyetê cı kewtenı-kewtış mahiyetine düşmek, payına düşmek

mahyetê cıdıro mahiyetindedir

mahyetê meseli fahm nêbı meselenin iç yüzü anlaşılmadı

mahyetê xo bın gırotenı-gırotış mahiyetine almak

mahyetê xo gırotenı-gırotış payını almak

mahzen (Ar) evlerde yer altı deposu, yiyecek kısmı, kiler, evin yiyecek deposu, erzak koyma deposu

mahzenın mahzenli

mahzün (Ar) üzgün, üzüntülü, düşünceli

mahzün bıyayenı-bıyayış özgün olmak, bir şeye özülmek

mahzün mahzün özgün özgün

mahzür (Ar) sakınca, engel

mahzürê cı engeli, manisi, sakıncası

mahzürli mahzurlu

mahzürına sakıncalıdır (dişil)

mahzürıno sakıncalıdır (eril)

mahıyet (Ar) 1-nitelik, vasıf, öz, asıl, esas, 2-iç yüz, 3-değer, eder, kaça, 4-mahiyet, emrinde veya yetkisinde olma durumu

mahıyetê cı çendo değeri kaçtır, kaçadır

mahıyetê cı dı bıyayenı-bıyayış mahiyetinde olmak

mahıyetê cı dı mahiyetinde

mahıyetê cı kewtenı-kewtış mahiyetine düşmek, payına düşmek

mahıyetê cıdıro mahiyetindedir

mahıyetê meseli fahm nêbı meselenin iç yüzü anlaşılmadı

mahıyetê xo bın gırotenı-gırotış mahiyetine almak

mahıyetê xo gırotenı-gırotış payını almak

mainı dişi eşek

maiyet (Ar) 1-nitelik, vasıf, öz, asıl, esas, 2-iç yüz, 3-değer, eder, kaça, 4-mahiyet, emrinde veya yetkisinde olma durumu

maiyetê cı çendo değeri kaçtır, kaçadır

maiyetê cı dı bıyayenı-bıyayış mahiyetinde olmak

maiyetê cı dı mahiyetinde

maiyetê cı kewtenı-kewtış mahiyetine düşmek, payına düşmek

maiyetê cıdıro mahiyetindedir

maiyetê meseli fahm nêbı meselenin iç yüzü anlaşılmadı

maiyetê xo bın gırotenı-gırotış mahiyetine almak

maiyetê xo gırotenı-gırotış payını almak

majeste (Fr) hükümdarlara veya devlet adamlarına verilen bir san

mak-maki 1-düğmeler, 2-dişi

mak-makı 1-döğme, 2-açma

makara (Ar) üzerine iplik gibi şeyler sarılan silindir

makarnavan makarnacı, makarna yapan veya satan

makê qolıkı gömleğin döğmeleri

makedonya makedonya

maket (Fr) maket, taslağın küçük örneği

maketci maketçi

maketcinı maketcilik

maketcılığey maketçilik

maketey maketçilik

maketinı maketcilik

maketın maketli

maki (‹t) akdeniz dolaylarında yetişen bitki örtüsü

maki bê dişi olsalar

maki dişil, dişi

makina (‹t) makine, motorlu araç

makina resman resim makinesi

makine (‹t) makine

makineci makineci

makinecılığey makinecilik

makineli otomotik, makine ile işleyen

makinevan makineci

makinewan makineci

makiney cılan şıtenı çamaşır makinesi

makiney cınıştenı binme arabaları

makiney deştenı dikiş makinesi

makiney fıraqan şıtenı bulaşık yıkama makinesi

makiney karkerdenı iş arabaları, iş motorları

makiney makineler, arabalar

makineya makina ile

makineyana makinelerle

makinist (Fr) makinist, makineleri işleten veya onaran kimse

makinist motorlu araçları kullanan kimse, şöfür

makinistcılığey makinist olma durumu, makinistcilik

makinistey makinistin görevi, makinistlik

makiya dişidir

makiyan dişilerini

makiyê dişidirler

makna (‹t) makine, motorlu araç

makna resman resim makinesi

makna bir döğme daha

makne (‹t) makine

makneci makineci

maknecılığey makinecilik

makneli otomotik silah, otomotik, makine ile işleyen

maknevan makineci

makney cınıştenı binme arabaları

makney karkerdenı iş arabaları, iş motorları

makney makineler, arabalar

makneya makina ile

makneyana makinelerle

maknist (Fr) makinist, makineleri işleten veya onaran kimse

maknist motorlu araçları kullanan kimse, şöfür

maknistcılığey makinist olma durumu, makinistcilik

maknistey makinistin görevi, makinistlik

maksimal azami

maksimüm azami derece

maküg dokumada ipleri aradan götürmeye yarayan araç, dokumada kullanılan mekik

makya dişidir

makyan 1-dişilerini, 2-düğmelerini

makyê 1-dişidirler, 2-düğmelerdir

makı wa nêşıro açma gitmesin?

makı 1-açma, 2-döğme

mal (Ar) mal, taşınır veya taşınmaz varlıkların bütünü

mal bıyaye mal olmuş olan

mal bıyayenı-bıyayış mal olmak

mal kerde mal edilmiş olan

mal kerdenı-kerdış mal etmek

mal kerdoğ mal eden

mal muduri mal müdürü

mal ra maldan

mal u ber mal ve mülk

mal u mulk mal ve mülk

mal u mulkê ma mal ve mülkümüzü

mal u mılk mal ve mülk

mal-mül mal mülk

mal 1-büyük baş hayvan, 2-mal, eşya

mala mal ile

malbat bir üzüm cinsi

maldar 1-tanınmış ve ileri gelen aile, aile sahibi, evi parkı olan, 2-varlıklı

maldarê dewda ma köyümüzün ileri geleni

maldarey 1-varlıklı olma durumu, tanınmış olma durumu

maldarinı kerdenı-kerdış öncülük yapmak, ev sahipliğini yapmak

maldê dınyay ra dünya malından

malê ağay ağanın malı

malê dınyay dünya malı

malê ma yo malımızdır

malê xezina hazine malı

malê xızni hazine malı

male (Far) harç alıp sürmede kullanılan duvarcı aleti

male kerdenı-kerdış malalamak

malekı malala

malemekı malalama

malesef (Ar) "üzülerek söylüyorum ki, ne yazık ki" anlamında kulanılır

malêzi salya, ağızdan veya bitkilerden akan kaygan tükürük veya su

malêzın salyalı

malêzına salyalıdır (dişil)

malêzıney salyalı olma durumu

malêzıno salyalıdır (eril)

mali (Ar) mal ve para ile ilgili, parasal, maliye işi

malik (Ar) sahip, iye

malikey sahip olma durumu

maliki (Ar) islamlıktaki dört mezhepten bir tanesi

malim öğretmen

malimey öğretmenlik

maliminı kerdenı-kerdış öğretmenlik yapmak

maliminı öğretmenlik

maliye (Ar) maliye

maliyeci maliyeci

maliyecılığey maliyecilik

maliyet (Ar) maliyet, değer

maliyeyinı maliyecilik

malmalok-malmalokı kertenkele

malmolık-malmolıkı kertenkele

malo kedi evcil hayvanlar

malül (Ar) sakatlanmış, sakat veya mağdur  kimse

malülê herbi harb malulı

malülê Qore kore savaşının malulı

malüley sakat olma durumu, malullük

malüliyet (Ar) maluliyet, malullük, sakatlık

malüm (Ar) aşikar, beyan, açıkta, belli, bilinen konu, biliniyor, kuşkusuz vs

malüm bıyayenı-bıyayış bilinmek, malum olmak

malümat (Ar) bilgi, özveri, bilgi aktarmak veya bilgi almak

malümat dayenı-dayış malumat vermek

malümat dest kewtenı-kewtış eline malumat geçmek

malümat gırotenı-gırotış malumat almak, bilgilendirilmek

malümatê cı esto bilgisi vardır

malümatê cı malimatı

malümatê to esto bilgin varmı, haberdarmısın?

malümatey bilgi verme veya alma durumu

malümo biliniyor

malwêran evi parkı dağılan

malzeme (Ar) malzeme, araç gereç, materyal

malzemey malzemeler

malık solucan

malıki (Ar) islamlıktaki dört mezhepten bir tanesi

malım öğretmen

malımey öğretmenlik

malımi öğretmenler

malıminı kerdenı-kerdış öğretmenlik yapmak

malıminı öğretmenlik

malımı bayan öğretmen (dişil)

malıq maiş acayip kalmak, gözleri bir noktaya takılmak

malıq mendenı-mendış acayip kalmak, dikkatlı bakmak

malıq acayip kalmak, ilgisini çekmek

malıye (Ar) maliye

malıyeci maliyeci

malıyecılığey maliyecilik

malıyet (Ar) maliyet, değer

mam 1-amca, 2-bir erkek ismi                     

mama dayenı-dayış mama vermek, süt vermek

mama 1-"ana, anne" anlamında latince bir söz, 2-çocuk dilinde yiyecek veya süt istemek, 3-çoçuk mamalarının genel adı

mamafi (Ar) mamafih, bununla birlikte, durum böyle iken

mamafi, ti yê raşt nêvanê mamafih, doğru söylemiyorsun

Mameki Dersim, Dersim bölgesi

mamele diyayenı-diyayış muamele görmek

mamele kerdenı-kerdış muamele etmek

mamele muamele

mameleyo xırab kötü muamele

mamül (Ar) yapılmış, işlenmiş, imal edilmiş (eşya, yiyecek içecek)

mamül kerdenı-kerdış imal etmek, işlemek

mamülat (Ar) yapılmış şeyler

mamür (Ar) bayındır

mamür (memür) memur

mamürey (memürey) memurluk

mamürey memurluk

mamürinı kerdenı-kerdış meurluk yapmak

mamürinı memurluk

mamüxe yaban eriği

Mamıkiye Tuncelinin Zazaca adı

man latincede "adam, bey, insan" anlamında bir sözcük

mana (Ar) anlam

mana dayenı-dayış anlam vermek

mana miyan kerdenı-kerdış tulumun içine koymak

mana tulum

manali manalı

manastır (Yün) manastır

manaw (Tr) manav

manawcılığey manavcilik, manavlık

manawey manavcılık

manawinı manavcılık

manawra manevra

manayan 1-benzerleri, 2-manaları, manalıları

manayenı-manayış benzemek, tıpa tıp olmak

manayın manalı, anlamlı

manayına manalıdır (dişil)

manayıno manalıdır (eril)

mancı cêr aşağiya çekme

mancı çekme

mancınıq (Ar) mancınık, ağır taş, güle fırlatmakta kulanılan bir savaş aracı

mandal (Ar) mandal, kapı kapatmakta kulanılan metal parça

mandalin mandalin

mandalina mandalindir

mandalinı (‹t) mandalin

mandolin (Fr) bir çalgı adı

mandra (Yün) süt ve süt ürünlerinin elde edildiği yer

mandraci mandıracı

mandracılığey mandıracılık

manê cı 1-manası, 2-benzedi, kendisine benzedi, 2-belli, sırtı

manê mı bol teweno belim çok ağriyor

mane bıyayenı-bıyayış muayene olmak

mane dano cı mana veriyor

mane dayenı-dayış anlam vermek, mana vermek, manalandırmak

mane diyayenı-diyayış mana bulmak, bahane bulmak

mane geyrayenı-geyrayış bahane aramak

mane geyreno bahane ariyor

mane kerden-kerdış 1-bahane etmek, sebep aramak, 2-muayene etmek

mane ra 1-manadan, 2-belden

mane vetenı-vetış anlam vermek, bahane etmek

mane vinayenı-vinayış bahane bulmak

mane 1-bahane, 2-bel, sırt, 3-anlam, mana, 4-muayne

manedê cı dı 1-manasında, 2-belinde, 3-bahanesinde

manekı 1-manalandır, 2-bahane et, 3-muayene et

manena cı kendisine benziyor (dişil)

manena cı kendisine benziyor (dişil)

manena mı bana benziyor (dişil)

manena 1-benziyor, 2-kaliyor, 3-başka bir mana (dişil)

manenê kê kime benziyorlar?

manenê marda xo annesine benziyorlar

manenê 1-benziyorlar, 2-kaliyorlar

manenê 1-kaliyorlar, 2-benziyorlar

manenena pêrdê xo babasına benziyor (dişil)

maneno cı kendisine benziyor (eril)

maneno mı bana benziyor (eril)

maneno pêrdê xo babasına benziyor (eril)

maneno 1-benziyor, 2-kaliyor (eril) 

maneno benziyor (eril)

manewel ağır şeyleri oynatmada kullanılan kaldıraç

manewi (Ar) manevi, görülmeyen duyularla sezilebilen

manewiyat maneviyat

manewra (‹t) manevra

manewra kerdenı-kerdış manevra etmek

manewre (‹t) manevra

manewre kerdenı-kerdış manevra etmek

maney cı fahm kerdenı-kerdış manasını anlamak

maney cı 1-manası, 2-belli, sırtı

maney 1-manalar, 2-beller

maneyê cı 1-manası, 2-belli, sırtı

maneyenı-maneyış 1-benzemek, 2-kalmak

maneyini bahane

maneyo manadır, bahanedir, 2-beldir, sırttır

maneyın manalı

maneyınan 1-manalıları, 2-benzerleri

maneyıni manalılar

manşet (Fr) manşet, başlık

manşet eştenı-eştış başlık atmak

manga inek

mangalı (Ar) mangal

mangalın mangallı

mangan inekleri

mangek-mangekı inek, inekcik

mangekê herhangi bir inek

mangeki inekler, inekcikler

mangey inekler

mangeyê herhangi bir inek

mangır argoda para demek

manherı dişi eşek veya dişi sıpa

mani (Ar) engel, bırakmamak

mani beno engel oluyor

mani bıyayenı-bıyayış engel olmak, mani olmak

mani ra 1-manadan, 2-maniden, şiirden

mani ölçülü yazılan bir halk şiir türü

manifatüra (‹t) her türlü fabrika yapımı kumaş ve bez gibi dokumalar

manifatüraci (qümaşrotoğ) manifaturacı

manifatüracinı manifaturacılık

manifatüracılığey manifaturacılık

manifatürayinı manifaturacılık

manikur (Fr) tırnak bakımı

manikurci manikürcü

manikurcinı manikürcülük

manikurcılığey manikürcülük

manikurinı manikürcülük

manila ağır şeyleri oynatmada kullanılan kaldıraç

maniwela (‹t) manivela, kaldıraç

maniwiyat (Ar) manevi şeyler, moral, yürek gücü

maniya 1-engeldir (dişil), 2-aruz türü şiirdir, manidir, 3-manasiyle

maniyey mani olma durumu

maniyo engeldir (eril)

mankencılığey mankencilik

mankeney mankencilik

mankeninı mankencilik

mankenı (Fr) manken

manker-mankerı (mayher) dişi eşek

mankeri dişi eşekler

manolya (Fr) bir süs bitkisi

manqal-manqalı mangal

manqale mangal

manqalinı mangalcılık

manqalı kerdenı-kerdış mangala koymak

manqalın mangallı

manqül makul

manqıley bıyayenı-bıyayış debelenmek

manqıley kerdenı-kerdış debeletmek

manqıley debeleme

manqırr mangır

mantar (Yün) mantar

mantarci mantarcı

mantarcılığey mantarcılık

mantari mantarlar

mantarinı mantarcılık

mantarlıx mantar yetişen yer

mantarvan mantar yetiştiren kimse

mantarwan mantar yetiştiren kimse

manto (Fr) manto, kadın paltosu, üstün üst giyeceği

manto xoradayenı-xoradayış manto giymek

mantoyo kurkun kürklü manto

mantoyın mantolu

mantı bir yemek çeşidı

mantıq (Ar) mantık, doğru düşünme bilimi, yolu ve yöntemi, irade

mantıqcılığey mantıkçılık

mantıqi mantıkla ilgili, mantıksal

mantıqinı mantıklı olma durumu

mantıx (Ar) mantık, doğru düşünme bilimi, yolu ve yöntemi

mantıxcılığey mantıkçılık

mantıxi mantıkla ilgili, mantıksal

mantıxinı mantıklı olma durumu

manyaq (Fr) kafadan hasta, garip ve şaşırtıcı hareketleri olan kimse, aptal, enayi, manyak

manyaq bıyayenı-bıyayış manyak olmak

manyaqey manyaklık

manyaqinı kerdenı-kerdış manyaklık yapmak

manyaqinı manyaklık

manyaqlığey manyaklık

manyatik (Fr) mıknatıs özelikleri bulunan

manzara (Ar) manzara

manzüm (Ar) ölçülü ve uyaklı biçimde yazılmış eser

manıkı deriden yapılan çoban ekmek torbası

mapüs kewtenı-kewtış hapse girmek

mapüs hapis, hapishane

mapüsa mahpustur (dişil)

mapüsinı mahpusculuk

mapüso mahpustur (eril)

mapüsxane mapushane

maqale (Ar) makale

maqale nüşnayenı-nüşnayış makale yazmak

maqam (Ar) 1-mevki, yer, makam, 2-müzikte ritim, söyleniş tarzı

maqamo berz yüksek mevki, üst mevki

maqara (Ar) makara

maqarara pıştenı-pıştış makaraya sarmak

maqarna (‹t) makarna

maqarna pewtenı-pewtış makarna pişirmek

maqarna vetenı-vetış makarna çıkarmak

maqarnaci makarnacı

maqarnacılığey makarnacılık

maqas (Ar) makas

maqas bıyayenı-bıyayış makaslanmak, makasla kesilmek

maqas kerdenı-kerdış makaslamak, makasla kesmek

maqasci makasçı

maqasinı makascılık

maqasın makaslı

maqbül (Ar) 1-makul görülen, kabul edilen, 2-beğenilen, hoş karşılanan

maqbül diyayenı-diyayış hoş karşılamak, makul görmek

maqbüz (meqbüz) makbuz

maqbüzinı makbuzculuk

maqbüzı (Ar) makbuz, alındı kağıdı, belgesi

maqbüzı dayenı-dayış makbuz vermek

maqbüzın makbuzlu

maqelışnı yarma

maqes (Ar) makas

maqesê pori saç makası

maqle kerd yerde debelendi

maqle çöplükte yada herhangi bi yerde debelemek, eşelenmek, yuvarlanmak vb

maqley bıyayenı-bıyayış debelenmek

maqley kerd debelendı, yuvarlandı

maqley kerden-kerdış debelemek, yerde yuvarlanmak, çöplükte debelenmek, eşelenmek

maqley yerde, çöplükte debeleme, debelenmek, eşelenme, yuvarlama

maqsad (Ar) maksat, istenilen şey, amaç, neden

maqsadê to çıçiyo maksadın nedir?

maqsadêna ez ameya bir amaç için geldim, bir neden için geldim

maqsi (Fr) uzun, boyu topuklara kadar uzanan etek

maqsimal (Fr) maksimum

maqsimüm (Fr) bir şey için gerekli en büyük derece, maksimal, azami

maqül (Ar) 1-akla uygun, akıllıca, 2-mantıklı, 3-uygun, elverişli

maqül bıyayenı-bıyayış makul olmak, olumlu davranmak

maqül diyayenı-diyayış makul görmek

maqül vinayenı-vinayış makul görmek

maqül vinayoğ makul gören

maqüley akla uygunluk, makul olma durumu

maqülinı akla uygun olma durumu

maqülo akla uygundur

maqyaj (Fr) makyaj, yüz güzelik bakımı

maqyajci makyajcı

maqyajcılığey makyajcılık

maqyajey makyajcılık

maqyajinı makyajcılık

maqyajın makyajlı

mar cı perayenı-perayış yılan ısırmak

mar to pero yılan seni ısırsın

mar u jar yılan ve zehir züküm

mar u malmalok yılan ve kertenkele

mar yılan

mara kora kör yılandır (dişil)

mara mı va annem söyledi

maraba (Tr) çiftçi veya çifçilikte toprağı işleyen ve ürüne ortak olan kimse

maraşal (Fr) en yüksek askeri unvan

maraşaley mareşallık, mareşal olma durumu

marana yılanlarla

marangoz (Yün) marangoz, ağaç işlerini yapan usta

marangozcılığey marangozculuk

marangozey marangozluk

marangozinı marangozculuk

maraton (Yün) uzun yaya koşusu

maraz (Ar) hastalık, illet

maraz to ro guno maraz sana deysin

marazey hastalıklı olma durumu

marazın marazlı, hastalıklı

marazına marazlıdır, hastalıklıdır (dişil)

marazıno marazlıdır, hastalıklıdır (eril)

marda mı rê va anneme söyledi

marda to ra annenden

mardenı-mardış saymak

marê awı su yılanı

mare bırnayenı-bırnayış nikah kesmek

mare bırnayoğ nikah kesen

mare kerdê nikahlı, nikahlanmış olan

mare kerdenı-kerdış nikahlamak

mare kerdoğ nikahlayan

mare sero bıyayenı-bıyayış nikahlı olmak

marê bize

mare nikah

marêdı ötüzme, kumarda kaybetme

mareşal (Fr) en yüksek askeri unvan

mareşaley mareşallık, mareşal olma durumu

marek vet yılancık çıkardı

marek çocuk dilinde, yılan, yılancık veya yılanın yavrusu

mareyın nikahlı

mareyını nikahlı

marş (Fr) yürüyüş için verilen komut, yürü, devam et anlamında bir sözcük

margarin (Fr) margarin, bitki yağı

mari 1-dişi, dişil, dişi kuş, kanatlı ve uçucu hayvanların dişisi, 2-yılanlar, 3-dişi keklik

maricık minyon tipli

marifet (Ar) ustalık, becerillik, hüner, beceri, terbiye, terbiyelı, marifetlı

marifetey becerilik, ustalık, hünerli olma durumu

marifetinı marifetlilik

marifetli 1-terbiyeli, 2-hünerli, becerikli

marifetın 1-marifetli, 2-becerikli, hünerli

marifetına beceriklidir (dişil)

marifetıno beceriklidir (eril)

marka marka

markacinı markacılık

markayinı markacılık

market (‹ng) yiyecek ve mutfak malzemeleri satılan dükkan

marketci marketçi

marketcinı marketcilik

marketey market işi yapma

marketinı marketcilik

markeyın markalı

marksist (Fr) marksçı

marksizım (Fr) marksizm

marksizımcılığey marksizmçılık

markü dokumada kullanılan mekik

marmalok-marmalokı (malmalokı) 1-kertenkele

marmase yılan balığı

marmasey yılan balıkları

marmasi yılan balıkları

marmelad (Yün) marmelât, şeker karıştırılarak pişirilen meyve ezmesi

marmolık-marmolıkı kertenkele

maro kerpe boğa yılanı

maro kor kör yılan

maro koro kör yılandır (eril)

maro leymın toprak renginden olan yılan

maro siya siyah yılan

maro zımbêlın bıyıklı yılan

maro ıstreyın boynuzlu, koçlu yılan

maro yılandır

marol ra maruldan

marol-xas (Yün) marul

marolci marulcu

marolcılığey marulculuk

marq (Alm) Alman para birimi

marqa (Alm) marka, resim veya harfle yapılan işaret veya metal parça

marqaci markacı

marqacinı markacılık

marqayinı markacılık

marqe (Fr) işaretlenmiş, belirtilmiş

marqe kerdenı-kerdış markalamak

marqe marka

marqeyın markalı

marre cı kewtenı-kewtış nikah düşmek

marre kerdê nikahlı

marre kerdenı-kerdış nikahlamak

marre kerdi nikahlı

marre ser eştenı-eştış nikahlamak

marre vıraştenı-vıraştış nikah yapmak

marre nikah

marreyın nikahlı

mars kerdenı-kerdış tavlada iki sayı birden almak, mars etmek

mars 1-merih gezegeni, 2-tavlada karşı taraftan iki sayı almak

marti deniz yada su kenarında bulunan ve suyun özerinde uçan bir çeşit kuş

martini (‹t) bir içki adı

martinı (‹t) namlusu uzun bir çeşit tüfek, tüfek markası

martı (‹t) perde ayaklı deniz kuşlarının ortak adı

martı mart ayı

marüf (Ar) herkesçe bilinen, tanınan, belli, sanlı

marül (xas) marul

marüz (Ar) maruz

marüzatê xo biya zıwan bildiklerini dile getir, arzularını bildir

marüzatêdê mı esto şıma rê size bir maruzatım var

marı (maymarı) dişi yılan, yılanların anası

masa (mase) (‹t) masa

masa şiştı, kabardı

masabı şişmişti

masaj (Fr) masaj

masaj kerdenı-kerdış masaj yapmak

masajci masajcı

masajcılığey masajcılık

masajey masajcılık

masajinı masajcılık

masal (Ar) masal, hikaye

masala Allah bağışlasın anlamında

masalci masalcı

masali masallar

masalvaney masalcılık

masan 1-balıkları, 2-masaları

masarif (Ar) giderler, masraflar

masarif kerdenı-kerdış masarif etmek

masaya şişmiş (dişil)

masaye şişkin, kabarmış, şişmiş olan, şişik

masayeney şişme durumu

masayenı-masayış şişme, şişmek, kabarmak

masayeyo şişkindir

masayo şişmiş (eril)

masayın masalı

mase 1-masa, 2-balık

masê şişti

masek-masekı 1-balık, balıkcik, 2-masa, masacık

masekê 1-herhangi bir balık, 2-herhangi bir masa

maseki 1-balıklar, 2-masalar

masey awda şirını tatlı su balığı

masey bêqılçıxi kılçıksız balık

masey şemşêrıni kılıç balıkları

masey kutkan köpek balıkları

masey qılçıxıni kılçıklı balıklar

masey zınbêlıni gelebicin balığı, bıyıklı balık

masey 1-balıklar, 2-masalar

maseyê 1-bir balık, 2-bir masa

maseyın masalı

maskara (Ar) maskara

maske (Fr) maske

maskey ridê xo yüzünün maskesi

maskey maskeler

maskeyinı naskecilik

maskeyın maskeli

maskot soytarı kılığına girmiş şakacı kimse

maskotey maskotluk etme durumu

maskotinı maskotculuk

maslahat (Ar) çıkar, mesele, önemli iş

masna şişirdi

masnaiş şişirmek

masnaye şişirilmiş, şişirtilmiş olan, şişmiş olan

masnayenı-masnayış şişirme, şişirmek

masnayoğ şişiren kimse

mason (Fr) mason derneği üyesi

masona masondur (dişil)

masoncılığey masonculuk

masoney masonculuk

masoni masonlar

masoninı masonculuk

masono masondur (eril)

masor (Fr) masör, masajcı

masorinı masajcılık, masörcülük

masqara (Ar) maskara

masqaralığey maskaralık

masqarayinı maskaracılık

masqot (Fr) maskot

masraf (Ar) masraf, gider, harcanan

masraf bıyayenı-bıyayış zay olmak, masarif olunmak, harcama yapılmak

masraf kerdenı-kerdış masraf etmek, harcamak

masraf vetenı-vetış masraf çıkarmak, harcamaya neden olmak

masrafi masraflar

masrafın masraflı

mast ra yoğurtan

mast tepıştenı-tepıştış yoğurt tutmak

mast vıraştenı-vıraştış yoğurt tutmak

mast yoğurt

mastar (Ar) betoncu, sıvacı ve duvarcıların cetvel gibi kulandıkları uzun, ensiz ve düz tahta

mastar gılê qısedê namiyo mastar isim sözcüğünün dalıdır

mastar 1-huni, 2-ek

mastari 1-mastarlar, 2-huniler, 3-ekler

mastê perzüni süzülmüş torba yogurdu

mastekê feki ağızda toplanan kalın salya

mastêr ro kerdenı-kerdış huniden geçirmek

mastêr huni

mastêrek bir çeşit ot

mastêrek çeçekleri huni şeklinde olan bir süs çiçeği

mastêri huniler

mastêrın hunilı

mastika (Yün) bir çeşit sakız rakısı

masto qalın kalın yoğurt

masto tırş ekşili yoğurt

mastın yoğurtlu

masül verim, mahsül

masüm (Ar) 1-suçsuz, günahsız, 2-temiz, saf, 3-küçük çocuk, zavalı

masüma 1-günahsızdır, 2-çocuktur, zavalıdır (dişil)

masümey masumluk

masüminı zavalılık, masum olma durumu

masümo 1-günahsızdır, 2-çocuktur, zavalıdır (eril)

masüre (Yün) masura, iplik vb sarılan koni veya silindir, makara, mekik

masüreyın silindirli

mat (ecêbmenden) şaşırmak, acayip kalmak

mat (Far) öldü, santraç oyununda birinin yenilgisi

mat (Fr) donuk renk, parlak olmayan renk

mat bıyaye 1-mat olmuş, yenilmiş olan, 2-şaşıran, hayret kalan

mat bıyayenı-bıyayış 1-şaşırmak, hayret kalmak, 2-mat olmak, yenilmek

mat kerde mat edilmiş olan

mat kerdenı-kerdış mat etmek, yenmek

mat kerdoğ mat eden, yenen

mat mende (ecêbmende) acayip kalan

mat mendenı-mendış hayret kalmak, şaşırmak, acayip kalmak

mat u mar acayip kalmak, şaşkına dönmek

mat 1-hayret kalmak, şaşırmak, acayip, 2-santraç oyununda yenilgi, mat olmak

matador (Fr) boğa güreşçisı

matadorey boğa güreşçiliği

matadorinı boğa göreşciliği

matamatik (Fr) aritmetik, cebir, geometri gibi terimleri inceleyen bilim dalı

matamatikci matematikçi

matamatikcinı aritmetikcilik, matamatikcilik

matamatikı ra matematikten

matara (Ar) matara, yolculuk su kabı

matarayın mataralı

matba (Ar) matbaa, basım evi

matbaci matbacı

matbacinı matbacılık

matbacılığey matbacılık

matbayinı matbacılık

matbey matbalar

matem (Ar) yas

matem tepıştenı-tepıştış yas tutmak

matematik (Fr) matematik

matematikci matamatikçi

matematikvan matematikçi, matematikı iyi bilen

matemey yaslı olma durumu

mateminı yas tutma hali, yaslılık

matemın yaslı

mateni (Fr) tiyatro, sinema, konser vb nin gündüz gösterisi

matere (metere) matara, belde taşınan su kabı

materiyal (Fr) materyal, malzeme, araç gereç

materiyalist (Fr) maddeci, materyalizmden yana olan

materiyalizım (Fr) materyalizm

matmazel (Fr) evlenmiş kızlar için kullanılan unvan

matqab (Ar) matkap, sert şeyleri delen, delik açan delme aracı, delgi aleti

matset maksat, gaye, amaç

mawên cı dayenı-dayış ara vermek, aralamak

mawên dayenı-dayış ara vermek

mawên diyayenı-diyayış arayı bulmak

mawên dı rakerdenı-rakerdış araya sermek

mawên dı rakewtenı-rakewtış araya yatmak

mawên dı ronıştenı-ronıştış aralarında oturmak, araya oturmak

mawên dı arada, arada sırada, arasında, arasıra

mawên kerdenı-kerdış araya koymak, yerleştirmek

mawên kewtenı-kewtış araya girmek, arayı bulmak

mawên ra antenı-antış arasından çekmek

mawên ra şiyayenı-şiyayış aradan gitmek

mawên ra aradan, ara sıra

mawên ronayenı-ronayış sınır indirmek, sınır koymak

mawên rınd kerdenı-kerdış arayı iyi etmek, bulmak

mawên vıraştenı-vıraştış arayı yapmak, ara bulmak, aracı olmak

mawên vıraştoğ arayı yapan, bulan kimse, arabulucu

mawên weş kerdenı-kerdış arayı iyi etmek, bulmak

mawên xırab kerdenı-kerdış arayı bozmak

mawên ara, arada, orta, ortada, arası, mesafe, süre

mawêna aralıkla

mawêndê cı dı arasında, aralarında

mawêndê cı ra awı nêravêrena aralarından su sızmiyor

mawêndê dı adıran dı iki ateş arasında

mawêndê şıma dı çıçi ravêrd aranızdan ne geçti?

mawêndı çıçi esto arada ne vardır?

mawêndıro aradadır

mawênê banan evlerin arası

mawênê cı bol weşo araları çok iyidir

mawênê cı çınêbiyayenı-çınêbiyayış arası olmamak, bozuk olmak

mawênê cı rınd bıyayenı-bıyayış arası iyi olmak, samimi olmak

mawênê cı rınd niyo arası iyi değildir

mawênê cı weş biyayenı-biyayış arası iyi olmak

mawênê çıman iki göz arası, kaşların arası

mawênê dewan köylerin arası

mawênê gıştan parmak araları

mawênê mı u to benimle senin aran

mawêne cı xırabo arası bozuktur

mawêney arası

mawi (Ar) mavi, gök yüzünün rengi

mawi kerdenı-kerdış mavileşmek, maviye çalmak

mawi yeni doğum yapan hayvanın sütü

mawin 1-muavin, yedek şöfür veya şöfüre yardım eden kişi, 2-traktör ile çift süren kişi

mawiney muavinlik

mawininı muavinlik

mawiyey mavilik

mawiyın mavilı

mawzer-mawzerı (Alm) ateşli bir tüfek tipi

mawzêr-mawzêrı bir tüfek markası

max-maxı direk, kalın direk

mağa bani evin direği

mağara (Ar) mağara, yer altı kovukları

mağaza (Fr) büyük dükkan, eşya, yiyecek ve azık deposu

mağazin (‹ng) magazin, mecmua, resimli yayın

maxdenos (mexdenos) maydanoz

maxdür (Ar) haksızlığa uğramış, mağdur, kıygın

maxdür bıyayenı-bıyayış mağdur olmak

maxdür kerdenı-kerdış mağdur etmek

maxdürey mağdurluk

maxdürinı mağdurluk

maxdüriyet (Ar) mağdur olma durumu, kıygınlık

maxê bani evin direkleri

maxfiret (Ar) af, bağışlama, günahlarını af etmek, bağışlamak

maxfür (Ar) afolunmuş, bağışlanmış

maxlüb (Ar) mağlub, yenilen, yenik düşen

maxlüb bıyayenı-bıyayış yenilmek, mağlup olmak

maxlüb kerdenı-kerdış yenmek, mağlup etmek

maxlübiyet (Ar) yenilme, yenilgi

maxpüs 1-hapis, hapishane, 2-tutuklu

maxpüsinı tutukluluk, mapusluk

maxpüsxane hapishane, ceza evi

maxrib (Ar) batı

maxrür (Ar) mağrur, gururlu

maxrüra gururludur (dişil)

maxrürey mağrurluk

maxrürinı mağrurluk, gururluluk

maxrüro gururludur (eril)

maxset kasıt, maksat, neden, sebep

maxsetê cı maksatı

maxsetê to maksadın

maxsüs (Ar) bilerek, bile bile, kasıtlı olarak

maxsüs keno bile bile yapiyor

maxsüs kerdenı-kerdış bilerek yapmak, kasıtlı yapmak

maxzenı evlerin yiyecek killeri veya deposu

max‹ direkler

maxın direkli, kirişli

may u keyna anne ve kız

may u pi anne ve baba

may 1-anne, ana, 2-anneler, analar

maya mari 1-yeşilimsi bir cins kertenkele, 2-yılanın anası

maya mı annem (anlatırken, bahsederken, söyleşirken kulanılır)

maya to senin annen

maya 1-annedir, anadır, 2-maya (hamur gibi şeylerde kullanılan maya)

mayalız mayalık

mayasil mayasıl, egzama, bir deri hastalığı

mayayın mayalı

mayda xo ra biyayenı-biyayış anasından doğmak

maydanoz (Yün) maydanoz

mayê anne (hitap, seslenış ve çağırış anlarında kulanılır)

mayenı-mayış 1-kalmak, 2-benzemek

mayher (manker) dişi eşek

mayhoş tadı şekerli ve az ekşi olan, ekşimtırak

mayhoşey mayhoşluk

mayhoşın mayhoşlu

mayi (Ar) sıvı

mayinı (mıhinı, mahinı) kısrak tay

mayinı kerdenı-kerdış annelik yapmak

mayinı 1-analık, 2-kısrak, main

maykek dişi, hayvanlarda dişi, ana

maykeki 1-annecikler, 2-dişiler

maykey annelik, dişilik

maykı anne, dişil, anne sıfatında olan, annelik

maymalokı kertenkelelerin anası

maymar yılanların annesi

maymaran yeşilimsi renkte büyük bir kertenkele cinsi, yılanların anası

maymarokı yılanların anası

maymazi (qelqüştey mazi) iki tane mazının birlikte oluşu

maymün (Ar) maymun

maymüna maymundur (dişil)

maymüncık her kilidi açmaya yarayan, demirden, eğri ve sivri araç

maymüncılığey maymunculuk

maymünek küçük maymun

maymüney mekı maymunluk etme

maymüney maymunluk

maymüni maymunlar

maymüninı maymunluk, maskaralık

maymüno maymundur (eril)

mayo (Fr) mayo

mayo xopaykerdenı-xopaykerdış mayo giymek

mayxoş tadı şekerli ve az ekşi olan, ekşimtırak

mayxoşey mayhoşluk

mayxoşın mayhoşlu

mayıkey annelik, dişilik

mayıkı dişi, dişi olma durumu, anne, anne olma durumu

mayın kerdenı-kerdış mayınlamak

mayın-mayını (‹ng) mayın

mayın bizimkiler

mayınci mayıncı

mayıni mayınlar

mayınrê bizimkilere

mayını dişi, anne sıfatında olan

mayının mayınlı

mazbaha (Ar) hayvan kesilen yer, kesim evi

mazbüt bıyayenı-bıyayış sağlam olmak

mazbüt ca gırot sağlam yer aldı, iyi yer aldı

mazbüt kerdenı-kerdış sağlamlaştırmak

mazbüt sağlam, dayanıklı

mazbütêna xo tepşı iyi kendini tut, sağlam kendini tut

mazbütinı sağlamlaık, dayanıklılık

mazeme malzeme

mazêr meşe ağacı, mazi ağacı

mazeret (Ar) mazeret, ileri sürülen sebep, özür

mazeretın mazeretli

mazi (Ar) geçmiş, geçmiş zaman

mazi 1-mazı, 2-mazılar (meşe ağacının meyvesi)

maziyê cı 1-geçmişi, 2-mazıları

maziyê ereba araba tekerleklerini birbirine bağlayan ağaç, dingil

mazlüm (Ar) 1-kendisine zulmedilen, 2-sessiz ve uysal, boynu bükük

mazlüm bıyayenı-bıyayış zavalı olmak

mazlümey mazlumluk

mazlüminı mazlum olma durumu, zavalılık

mazlümın mazlum olma durumu

mazot (Rüs) ham petrolün damıtma ürünlerinden biri

mazotın mazotlu

mazra mezra, küçük köy

mazür (Ar) mazereti olan, mazeretli

mazüwan 1ev sahibi, 2-misafir perver

mazyer mazı ağacı

mazzêr mazı ağacı

mazzı mazı

mazı (Ar) geçmiş, geçmiş zaman

mazı mazı ağaçlarında olan yuvarlak koza, mazı ağacının meyvesi

me 1-emir eki, olumsuz ve negatif durumu belirler, 2-fiillerin başına gelip onları olumsuzlaştırır, 3-olumsuz ön edatı, 4-koyun, kuzu gibi hayvanların çıkardığı ses

meabıriyê ayrılmayın

meabırnê ayırmayın

meabırnı ayırma

meaçarnı çevirme, dönderme

meaşa karkeran işçilerin maaşı

meaşanı kazma, deşme

meaşci maaşlı

meaşkawnı sökme

meaşli maaşlı

meaşnawı işitme, duyma

meaşnawıyı duyulma, işitilme

meaşı (Ar) maaş, aylık ücret

meaşı dayenı-dayış maaş vermek

meaşı gırotenı-gırotış maaş almak

meamoriyı sayılma

meamorı sayma

meanciyı çekilme

meancı cor yukariya çekme

meancı çekme

mearêkı toplama

mearif (Ar) 1-bilgi ve kültür, 2-öğretim ve eğitim sistemi

mearif baqani kültür bakanı

mearif muduri maarif müdürü

mearıqnı terletme

meası görünme

meawdı sulama

meazalla (Ar) mazallah, Tanrı korusun, Tanrı esirgesin

meazalla bol rındo Tanrı esirgesin çok iyidir

meb-mebı götürme

mebal mıl kewtenı-kewtış günahı boynuna girmek

mebal günah

mebalê mı to mıl günahım senin boynuna

mebaley günah olma durumu

meberm-mebermı ağlama

mebla (Ar) para miktarı, tutar

mebla cı meblası

mebürnı bögürtme, bağırtma

mebürı bögürme, bağırma

mebüs (Ar) miletvekiliğine seçilen kişi

mebüs biyayenı-biyayış millet vekili olmak

mebüsa milletvekilidir (dişil)

mebüscılığey mebusluk, mebus olma durumu

mebüsey milletvekillilik, mebusluk

mebüsinı kerdenı-kerdış milletvekililiği yapmak

mebüsinı milletvekillilik

mebüso milletvekilidir (eril)

mebüsı millet vekili (dişil)

mebı cor yukariya götürme

mebı götürme

mebırnê kesmeyin

mebırnı kesme

mecal (Ar) güçlük, dinçlik, derman, takat, olanak, imkan, fırsat

mecal bıbo ez do bira güç olsa geleceğim

mecal cı dayenı-dayış fırsat vermek, olanak tanımak

mecal dayenı-dayış fırsat vermek, olanak tanımak

mecal nêmend ez ray şıra takat kalmadı ben yol gideyim

mecal izin

mecanqi yankılanma, titreme, ses verme

mecanqını yankılatma, titretme, ses verme

meçarnayı gezdirilme, dolaştırılma

meçarnı gezdirme, dolaştırma

mecaw-mecawı çiğneme

mecawıyı çiğnenme

mecaz (Ar) gerçek anlamından saptırılarak başka anlamda kulanılan söz

mecazi (Ar) mecazla ilgili, mecaz niteliğinde olan

mecaziyan dı mecazilerde

mecbür (Ar) mecbur, zorunlu

mecbür bıyayenı-bıyayış mecbur olmak

mecbür diyayenı-diyayış zorunlu görmek

mecbür gırotenı-gırotış mecburi almak

mecbür kerde mecbur edilmiş olan

mecbür kerdenı-kerdış mecbur etmek

mecbür kerdoğ mecbur eden, zorlayan

mecbür mende mecbur kalmış olan

mecbür mendenı-mendış mecbur kalmak

mecbür mendoğ mecbur kalan

mecbür verdayenı-verdayış mecbur bırakmak

mecbüretey mecburiyet, zorunluluk

mecbürey mecburiyet, mecburluk, zorunluk

mecbüri dayenı-dayış zorunlu vermek

mecbüri mecburen, zorunlu, mecburi

mecbüriyet (Ar) zorunlu olma durumu, yükümlü

mecê alma

mece alma

meçek-meçekı atma

meçeki mocuk anlamında (qeçek meçeki

çocuk moçuk)

meçelqi çalkalanma

meçelqını çalkalama

meçeraynı otlanma

mecêrê 1-almayın, 2-kapatmayın

meçerı otlama

mecerıbi denenme, tecrübe edilme

mecerıbnı deneme, tecrübe etme

meçhül (Ar) bilinmeyen, bilinmedik

meci alma

mecid bir erkek ismi

mecide (mıjde) 20 kuruşluk para

mecidiye (Ar) eskide kulanılan 20 kuruş değerinde olan gümüş para

meçin-meçinı 1-biçme, 2-sövme

meçineyı biçilme

meçinı biçme

meçirn-meçirnı yırtma

meclis (cemat) (Ar) topluluk, bir araya gelip oturmak, tartışmak

meclis dı mecliste

meclis ra meclisten

meclis misafirlere ayrılan bölüm

meclisê gırdan büyüklerin meclisi

meclisın meclisli

mecmüa (Ar) dergi

mecmüara dergiden

mecmıa (mexazin) dergi, mecmua

mecnün (Ar) deli, deliren, çıldıran, aşık, divane, seven, sersem

mecnün bıyayenı-bıyayış deli olmak, aşık olmak, sevdalanmak

mecnün kerdenı-kerdış deli etmek, delirtmek

mecrefe (mercıfe) damların özerinde karı atmaya ve harmanı bir araya toplamaya yariyan tahta kürek

meçül bilinmeyen, bilinmedik

mecı alma

mecık-mecıkı kesme

meçıkn-meçıknı duyurma, kulağına çınlatma anlamında

mecını 1-çalma (davul vb), 2-yontma

meçıqn-meçıqnı kurutma, kesme (su vb)

med (Ar) gelgit olayında denizin kabarması

med-medı verme

medalya gırotenı-gırotış madalya almak

medalya madalya

medalye (‹t) madalya, ödüllendirme nişanı

medalye dayenı-dayış madalya vermek

medalye gırotenı-gırotış madalya almak

medalyey madalyalar

medalyeyın madalyalı

medalyon (‹t) madalyon, değeli metaldan yapılan türlü biçimde süs eşyası

medawiyı sıvanma

medawı sıvama

medaxwerdis ölü yemeği, ziyafeti

medê cı kendisine vermeyin

mede 1-madde, 2-hal, durum, mesele vb

medê vermeyin

medege manda

medenet ra medeniyetten

medenet medeniyet, uygarlık

medenetey uygarlık, medeni olma durumu

medenetın medeniyetli, uygar

medeni (Ar) uygar

medenilığey uygarlılık, medenilik

medeniyet medeniyet

medeniyey uygarlık

mederwi süpürülme

mederwı süpürme

mederz-mederzı dikme

mederzı dikme

mederziyi dikilme

medet (Ar) yardım, imdat

medet kerdenı-kerdış 1-yardım istemek, 2-yardım ummak

medet paweno yardım bekliyor

medet pawıtenı-pawıtış medet beklemek, yardım ummak

medet posanayenı-posanayış medet ummak

medet poseno yardım umiyor

medet ra amyayenı-amyayış yardımına gelmek

medet ra şiyayenı-şiyayış yardımına koşmak

medet ra remayenı-remayış yardımdan kaçmak

medet waştenı-waştış yardım istemek

medet ya Ella medet senden ya Tanrım

medey maddeler, durumlar

medindeyı devrilme

medindı devirme

medoşı sağma

medosı sağma

medreb (çeltüg) çeltik

medreb karıtenı-karıtış çeltik ekmek

medrese (Ar) dini okul, din eğitimi görülen yer, medrese

medresey dini okullar

medreseyın medreseli

medüm büyücü, sihirbaz, numaracı

medümey büyücülük, sihirbazlık, numaracılık

medüminı büyücülük, sihirbazlık, numaracılık

medyüm (Fr) ruh ötesi deneylerinde, ruh ile insanlar arasında aracılık ettiğini ileri süren kimse

medyümcılığey medyumculuk

medyümey medyumluk

medyüminı büyücülük, sihirbazlık, numaracılık

medı u megi verme ve alma, alıp verme

medı verme

medıpıro vurma, dövme, tokatlama

medıriyı yırtılma

medırnı yırtma

medıskınê yapıştırmayın

medıskını yapıştırma

meedıznı yorma

meeş dayenı-dayış maaş vermek

meeş gırotenı-gırotış maaş almak

meeş aylık, aylık para

meeh-meeh (pıff-pıff) yılan bağırırken çıkardığı ses

meerzi atılma, fırlatılma

meerzı atma

mefetıli kovalanma

mefetılnı kovalama

mefetısi boğulma

mefetısnı boğma

meffıat bıyayenı-bıyayış menfaatı olmak

meffıat pawıtenı-pawıtış çıkar beklemek

meffıat ra remayenı-remayış menfaattan kaçmak

meffıat menfaat, çıkar

meffıatın menfaatlı

mefhet (menfeet) menfaat, çıkar, fayda

mefhetê cı menfaatı

mefhüm (Ar) kavram

mefiacı yakma, tutuşturma

mefin-mefinı düşürme

mefinê düşürmeyin

mefineyı düşürülme

mefinımı 1-düşürmiyelimmi, 2-düşürmiyelim

meftün (Ar) tutkun, gönül vermiş, vurulmuş

meftüney meftunluk

meşahtını bozma

meşahtiyı bozulma

meşan-meşanı 1-salama, 2-serpme

meşaneyı salanma

meşaqat dayenı-dayış sıkıntiya sokmak, eziyet etmek

meşaqat diyayenı-diyayış sıkıntı görmek, zahmetlik çekmek

meşaqat cefa, sıkıntı, müşküliyet, zahmetlik, zorluk

meşaqatın zahmetli, sıkıntılı, eziyetli

meşaqet dayenı-dayış sıkıntiya sokmak, eziyet etmek

meşaqet diyayenı-diyayış sıkıntı görmek, zahmetlik çekmek

meşaqet cefa, sıkıntı, müşküliyet, zahmetlik, zorluk

meşaqetın zahmetli, sıkıntılı, eziyetli

meşdênı sıkma

meşe orman, meşelik, sazlık

meşeqnı serpme

meşeqıyı serpilme

meşermayê utanmayın

meşermayi utanma

meşermayı utanma

meşermını utandırma

meşhür (Ar) ünlü, tanınmış, herkesçe bilinen

meşhür bıyayenı-bıyayış meşhur olmak

meşhür kerdenı-kerdış meşhur etmek

meşhüra meşhurdur (dişil)

meşhürey meşhurluk, meşhur olma durumu

meşhürinı meşhurluk, meşhur olma durumu, tanınmışlık, yamanlık

meşhürlığey meşurluk

meşhüro meşhurdur (eril)

meşk-meşkı 1-tuluk, yayık, 2-göbek

meşka pizi karın göbeği

meşkê göbekli (dişil)

meşki tuluklar, yayıklar (çoğul)

meşko göbekli (eril)

meşkı (vêre) şişkin, göbek, karın

meşkı nirayenı-nirayış yayık yaymak

meşkı nirenê yayık yayıyorlar

meşkı nirıtenı-nirıtış yayık yaymak

meşkı vıradaya göbek bırakmış, göbek büyütmüş

meşkın 1-göbekli, karnı şişkin, 2-tuluklu, yayıklı

meşkına göbeklidir (dişil)

meşkıno göbeklidir (eril)

meşo cor yukariya gitme

meşo keye eve gitme

meşo wa pey nêqahriyê gitme üzülmesin

meşo gitme

meşqale (Ar) iş, güç, uğraş

meşqül (Ar) meşgul, bir işle uğraşan, başı karabalık olan

meşqül bıyayenı-bıyayış meşgul olmak, uğraşmak

meşqül kerdenı-kerdış meşgul etmek, uğraştırmak

meşqüliyet (Ar) meşgul olma durumu, uğraş

meşrü (Ar) yasanın, dinin ve kamu vicdanının doğru bulduğu

meşrübat (Ar) içilecek şeyler, içecek, içecekler

meşrütiyet (Ar) parlomento yönetimine dayanan hükümet biçimi

meşrüyo meşrudur, yasaktır

meşt-meştı yarın

meştêri yarından sonra, öbür gün

meşti ra yarından

meştı biro yarın öbür gün

meştı ma şırê yarın gidelim

meştı ra tepeya yarından sonra

meştı yeno yarın gelir

meştırêri öbür gün değil, daha öbür gün

meşüwiyı yıkanma

meşü yıkama

meşür (Ar) ünlü, tanınmış, herkesçe bilinen, yaman

meşür bıyayenı-bıyayış meşhur olmak

meşür kerdenı-kerdış meşhur etmek

meşüra meşhurdur (dişil)

meşürey meşhurluk, meşhur olma durumu, tanınmışlık, yamanlık

meşürinı meşhurluk, meşhur olma durumu, tanınmışlık, yamanlık

meşürlığey meşurluk

meşüro meşhurdur (eril)

meşüw-meşüwı yıkama

meşxül (meşqül) meşgul, bir işle uğraşan, başı karabalık olan

meşxül bıyayenı-bıyayış meşgul olmak, uğraşmak

meşxül kerdenı-kerdış meşgul etmek, uğraştırmak

meşxüliyet (Ar) meşgul olma durumu, uğraş

meşıdêneyı direnme, karşısında diklenme

meşıdênı sıkma

meşıdeyı diklenme

meşıki kırılma

meşıkiyı kırılma

meşıkn-meşıknı kırma

meşım-meşımı içme

meşımiyı içilme

meşımı içme

meşıw-meşıwı yıkama

meşıwiyı yıkanma

mahabet kerdenı-kerdış sohbet etmek

megafon (Fr) sesi yükseltip uzağa iletmeye yarayan alet, cihaz

meger şayet, oysaki, meğer, megerse

megeyr-megeyrı gezme, arama

megi alma

megirê almayın

megozi sağılma

megoznı sağma

megrênı kaynatma

megumnı gürletme

megumı gürleme

megumıyı gürlenme

meguriyı gürlenme

megurnı gürletme

megurweynı çalıştırma

megurweyı çalışma

megurı gürleme

megırêdeyi bağlanma

megırêdı bağlama

megırênê kaynatmayın

megırênı kaynatma

megıreynı kaynatma

megıreyyı kaynama

megıreyı kaynama

megırweynı çalıştırma

megırweyı çalışma

mehabet sohbet

mehal (Ar) 1-yer, yöre, mevzi, 2-uygun zaman

mehalla (Ar) mahalle

mehalla cêri aşağı mahalle

mehalla cori yukarı mahalle

mehalla ma ra mahallemizden

mehalle (Ar) mahalle

mehallebi (Ar) mahallebi, muhallebi

mehalleli mahalleli

mehalli (Ar) yöresel, yerel

meharet (Ar) iş görmede becerikli, ustalık, hüner

meharetey maharetlı olma durumu

meharetinı maharetlı olma durumu

meharetli maharetli, eli işe yatkın, becerikli

mehbüb (Ar) sevilen, sevgili

mehbübe (Ar) sevilen kadın

mehbüs kerdenı-kerdış hapse koymak, mahpus etmek

mehbüs ceza evi, hapishane

mehbüsey mahpusluk, tutuklu olma durumu

mehbüsi mahkumlar, mapuslar, cezalılar, tutuklular

mehbüsinı mahpusluk, tutuklu olma durumu

mehbüsxane ceza evi, hapishane

mehcüb (mahcüb) mahcup

mehcüb bi mahcup oldu

mehcüb bı sıkıldı, mahcup oldu

mehcüb bıyayenı-bıyayış mahçup olmak

mehcüb kerdenı-kerdış mahçup etmek

mehçüb (mahçüb) mahcup

mehçüb bı sıkıldı, mahcup oldu

mehçüb bıyayenı-bıyayış mahcup olmak

mehçüb kerdenı-kerdış mahçup etmek

mehcübiyet (Ar) utangaçlık, sıkılganlık

mehçübiyet (Ar) utangaçlık, sıkılganlık

mehcübiyetey mahcup olma durumu

mehçübiyetey mahcup olma durumu

mehdê cı qelıbiya midesi bulandı

mehdê mıno qelıbêno midem bulaniyor

mehde mide, mahde

mehdi ermiş kişi, evliya sıfatında, Allahın sevgili kulu

meheleynı eritme

meheli yöresel

mehelısnı çürütme

meherinê satın almayın

meherineyı satın alınma

meherinı satın alma

mehermını bozma

meherımi bozulma

meherımnı bozma

mehewadeyı kaldırılma

mehewadı kaldırma

meheweynı barındırma

mehewlnı yerini değiştirme, güç ettirme

mehewlyı güç etme, yerini değiştirme

mehewıli yerini değiştirme, güç etme

mehewılnı yerini değiştirme, güç etirme

mehf bıyayenı-bıyayış mahf olmak

mehf kerd mahf etti

mehf kerdenı-kerdış mahfetmek, yok etmek, iflasa götürmek

mehf mahf etmek, mahf olmak, perişan olma

mehfet (menfeet) menfaat, çıkar, fayda

mehfetê cı menfaatı

mehfeze (Ar) değerli eşyaları sakladıkları kutu

mehfeze bıyayenı-bıyayış koruma altına alınmak, korunan

mehfeze kerde korunan, muhafaza edilmiş olan

mehfeze kerdenı-kerdış korumak, koruma altına almak, muhafaza etmek

mehfeze emniyete, sağlam yerde, saklı, muhafaza, koruma altına alınan, korumalık, mahfazası olan, korunan

mehşer (Ar) 1-kıyamet günü dirilerin toplanacaklarına inanılan yer, 2-büyük karabalık

mehşer dı mahşerde

mehirı kişneme

mehirnı kişnetme

mehkema (Ar) mahkeme

mehkema berzı yüksek mahkeme

mehkeme (Ar) mahkeme

mehkeme bıyayenı-bıyayış mahkeme olmak, sorgulanmak

mehkeme kerdenı-kerdış mahkeme etmek, sorgulamak

mehkemeci mahkemeli

mehkemecılığey mahkemecilik

mehkemelıx mahkemelik

mehkemey mahkemeler

mehküm (Ar) mahkum, hüküm giymiş, hükümlü

mehküm bıyaye mahkum edilmiş olan

mehküm bıyayenı-bıyayış mahkum olmak

mehküm kerde mahkum edilmiş olan

mehküm kerdenı-kerdış mahkum etmek

mehküm kerdoğ mahkum eden

mehkümey mahkumluk

mehküminı kerdenı-kerdış mahkumluk yapmak

mehküminı mahkumluk

mehkümiyetey mahkumiyet

mehla (mahla) mahalle

mehla cêri aşağı mahalle

mehla cori yukarı mahalle

mehlada ma ra mahallemizden

mehleli mahalleli

mehlüq (Ar) yaratık, yaratılmış

mehlüq bıyayenı-bıyayış yaratık olmak, yaratılmak

mehlüqat (Ar) yaratık, yaratıklar

mehlüqi yaratıklar

mehmed bir erkek ismi

mehmedek küçük mehmet

mehmele muamele

mehmeleyo weş iyi muamele

mehna geyrayenı-geyrayış bahane aramak

mehna kerdenı-kerdış mana aramak, bahane etmek

mehna bahane, ileri sürülen sözde sebep

mehne (mıayene) muayene, doktor kontrolı

mehne geyrayenı-geyrayış bahane aramak

mehne geyreno 1-bahane ariyor, 2-mana ariyor

mehne kerdenı-kerdış 1-bahane etmek, 2-mana aramak

mehne 1-bahane, ileri sürülen sözde sebep, 2-mana, anlam

mehpüs kerdenı-kerdış hapse koymak, mahpus etmek

mehpüs 1-ceza evi, hapishane, 2-hapsedilmiş kimse, 3-tavlada bir çeşit oyun, hapsetme oyunu

mehpüsey mahpusluk, tutuklu olma durumu

mehpüsi mahkumlar, tutuklular, cezalılar

mehpüsinı mahpusluk

mehpüsxane (Ar+Far) ceza evi, hapishane

mehrüm (mahrüm) mahrum, yoksun

mehrüm bıyaye mahrum edilmiş olan

mehrüm bıyayenı-bıyayış mahrum olmak

mehrüm kerde mahrum edilmiş olan

mehrüm kerdenı-kerdış mahrum etmek

mehrüm kerdoğ mahrum edilen

mehrüm mendenı-mendış mahrum kalmak, yoksun kalmak

mehrüm verdaye mahrum bırakılmış olan

mehrüm verdayenı-verdayış mahrum bırakmak

mehrüm verdayoğ mahrum bırakan

mehrümetey mahrum olma durumu

mehrümey (mahrümey) mahrumiyet, yoksunluk

mehrüminı mahrum olma durumu

mehsüm mahsum, zavalı

mehsüma mahsumdur, zavalıdır (dişil)

mehsümeya xo mahsum oluşunu

mehsümo mahsumdur, zavalıdır (eril)

mehsum mahsum, zavalı

mehsuma mahsumdur, zavalıdır (dişil)

mehsumeya xo mahsum oluşunu

mehsumo mahsumdur, zavalıdır (eril)

mehtab (Far) ay ışığı

mehter (Far) mehter

mehteran mehterler

mehterxane mehterhane

mehünı güldürme

mehüweynı güldürme

mehüwyı gülme

mehüwı gülme

mehuweynı güldürme

mehuwyı gülme

mehuwı gülme

mejal (Ar) güçlük, dinçlik, derman, takat, olanak, imkan, fırsat

mejbür (Ar) mecbur, zorunlu

mejbür bıyayenı-bıyayış mecbur olmak

mejbür diyayenı-diyayış zorunlu görmek

mejbür gırotenı-gırotış mecburi almak

mejbür kerde mecbur edilmiş olan

mejbür kerdenı-kerdış mecbur etmek, zorunlu kîlmak

mejbür kerdoğ mecbur eden, zorlayan

mejbür mende mecbur kalmış olan

mejbür mendenı-mendış mecbur kalmak, zorunlu kalmak

mejbür mendoğ mecbur kalan

mejbür verdayenı-verdayış mecbur bırakmak

mejbüretey mecburiyet, zorunluluk

mejbürey mecburiyet, mecburluk, zorunluk

mejbüri dayenı-dayış zorunlu vermek

mejbüri mecburen, zorunlu, mecburi

mejbüriyet (Ar) zorunlu olma durumu, yükümlü

mejde mecide

mejewji evlenme

mejewjiyı evlenme

mejewjını evlendirme

mejnün (Ar) deli, deliren, çıldıran, aşık, divane, seven, sersem

mek-mekı etme, yapma

mekan (Ar) yer, ev, yurt, bulunulan yer, yerleşim yeri

mekan ra mekandan

mekanê ma işqal biyo mekanımız işkal edilmiştir

mekanik (Fr) mekanik

mekaniker mekanikçi

mekanikey mekaniklik

mekanikinı mekaniklik

mekaniklığey mekanikçilik

mekanizma (‹t) mekanizma

mekanizım (Fr) mekanikçilik

mekanın mekanlı

mekar-mekarı ekme

mekariyı ekilme, kandırılma

mekarı ekme

meke yapma

mekedonya makedonya

mekemeynı dağlama

mekemeyı dağlanma

mekeneyı kazılma

mekenı kazma, deşme

mekerê yapmayın etmeyin

mekew-mekewı düşme, girme

mekewê düşmeyin

mekeweynı dağlama (yara vb)

mekeweyı dağlanma

mekewı miyan içine düşme, içine girme

mekewı düşme

mekewıyı dağlanma

mekik (Far) mekik

mekrüh (Ar) dince yasaklanmamış fakat yapılmaması istenen şeyler

mekrüha mekruhdur (dişil)

mekrühey mekruhluk

mekrüho mekruhdur (eril)

mekset maksat, gaye, amaç

meksetê (mexsetê) cı maksatı

mekteb (Ar) (mektev, wendexane) okul

mekteb dı okulda

mekteb ra okuldan

mekteb wendenı-wendış okul okumak

mektebê bir okul

mektebli okullu

mektebna bir okul daha

mektev (mekteb, wendexane) okul

mektev dı okulda

mektev ra okuldan

mektevê bir okul

mektevli okullu

mektevna bir okul daha

mektüb-mektübı (Ar) mektup, name

mektübci mektupçu

mektübcılığey mektupşuluk

mektübê bir mektup

mektübi mektuplar

mektübinı mektupçuluk

mektübna bir mektup daha

mektübı nüştenı-nüştış mektup yazmak

mektübı rıştenı-rıştış mektup göndermek

mekü miyan içine sokma, içine düşme

mekü 1-dövme, 2-dokuma, 3-asma

meküwi dövülme, dayak yeme

meküwı dövme, dayak atma

meküwıyi dövülme, dayak yeme

meku dövme, dayak atma

mekuwi dövülme, dayak yeme

mekuwı dövme, dayak atma

mekuwıyi dövülme, dayak yeme

mekı wa şıro etme gitsin, bırak gitsin anlamında

mekı 1-koyma, 2-yapma, etme

mekış-mekışı öldürme

mekışê öldürmeyin

mel-ün şeytan, melun

mela (mıla) imam, hoca, namaz kıldıran kimse

melanet (Ar) büyük kötülük, lanetlenecek iş veya davranış

melaqof fistan yada fistanın özerinde giyilen bir çeşit kadın giyeceği

melaw-melawı havlama

melawnı emzirme

melawı havlama

melay 1-renk veren ve renk veriminde kullanılan bir ot çeşidi, yönleri boyamada kullanılan bir ot çeşidi, 2-imamlar, hocalar

melayenı-melayış meleme, melemek

melayike (Ar) melek

melayikey melekler

melayke (mılayke, mılaket, melaket) 1-melek, tanrının habercisi, 2-sesiz, zararsız, yumuşak ve iyi huylu, yardımsever, uslu vb

melaykey melekler

mele kerdenı-kerdış malalamak

mele 1-çekirge, toplu halde dolaşan çekirge sürüsü, 2-duvarcı malası

melek melek

melekê bir melek

melekey melekler, meleklik

meleki melekler

melekinı meleklik

melekı dişi melek veya çok güzel kadın, kız

melem kerde melhemlenmiş olan

melem kerdenı-kerdış melhemlemek

melem kerdoğ melhemleyen

melem melhem

meleno meliyor

melerz-melerzı titreme

melerzanê titretmeyin

melerzaneyı titrenme

melerzanı titretme

melerzi titreme

melerzneyı titreştirilme, titretilme

melês-melêsı yalama

melês 1-çapak, 2-cevabını veremiyen, korkak, ödlek

melêsı yalama

melêsıyi yalanma

meley dawıtenı-dawıtışi sıva malası

meleyo meşkın Göbeklı çekirge

meleyo züliyın başı ince ve dilı uzun olan bir çekirge

melez (Ar) değişik ırktan doğmuş olan, karışık ırk

melezey melezlik, melezcilik

melezinı melezlik, melez olma durumu

melşe sivrisinek, haşere

melhem (mellem) krem

melhem kerde melhemlenmiş olan

melhem kerdenı-kerdış melhemlemek

melhem kerdoğ melhemleyen

melhemey melhemcilik

melheminı melhemcilik

melhemın melhemli

melhün (Ar) tanrı tarafından lanetlenmiş olan, lanetli, kafir, şeytan

melhün bıyayenı-bıyayış lanetlenmiş olmak

melhüney lanetlenmişlik

melhüninı lanetlenmişlik

melik kral, padişah, melik

melike (Ar) kadın hükümdar veya padişah karısı

mella molla, din adamı, hoca, imam

melle çekirge veya toplu halde dolaşan çekirge sürüsü

mellem (melhem) krem, melhem

mellem kerde melhemlenmiş olan

mellem kerdenı-kerdış melhemlemek

mellem kerdoğ melhemleyen

mellemey melhemcilik

melleminı melhemcilik

mellemın melhemli

melleyo meşkın karnı şişkin çekirge

mellüm (Ar) tanrı tarafından lanetlenmiş olan, lanetli, kafir, şeytan

mellüm bıyayenı-bıyayış lanetlenmiş olmak

mellümey lanetlenmişlik, lanetlilik

mellüminı lanetlilik, lanetlenmişlik

mellün lanetlenmiş olan, lanetlik

melmeket (memleket, weten) memleket, yurt, ülke

melo gırd büyük çekirge

melodi (Fr) ezgi, melodi

melodik (Fr) ezgili

melqeb dokumacılıkta kullanılan ve yumak sarmaya yariyan bir çeşit makara

melqep malkap

melül (Ar) boynu bükük, üzgün, düşünceli, dalgın, efkarlı, zavalı, sesiz

melül biyayenı-biyayış özgün olmak

melül melül üzgün üzgün

melüley boynu büküklük, üzgünlük, dalgınlık

melülinı üzgün olma durumu

melüm (Ar) tanrı tarafından lanetlenmiş olan, lanetli, kafir, şeytan

melüm bıyayenı-bıyayış lanetlenmiş olmak

melümey lanetlenmişlik

melüminı lanetlenmişlik

melün (Ar) tanrı tarafından lanetlenmiş olan, lanetli, dinsiz, imansız, gaddar, kafir, şeytan

melün bıyayenı-bıyayış lanetlenmiş olmak

melün-melünı terpetme, kıpırdama, yerinden oynatma

melüney lanetlenmişlik

melüneyı terpenme, yerinden oynama

melüninı lanetlenmişlik

melünı lanetli (dişil)

melüz bıyayenı-bıyayış özgün olmak

melüz insanın özgün ve düşünceli hali, zavalılık

melüzına özgündür, zavalıdır (dişil)

melüzıno özgündür, zavalıdır (eril)

melxüte az sulu yapılan bir pilav veya çok kalın yapılan mercimek çorbası, mercimekten yapılan çorbadan kalın bir yemek çeşidi

melxute (mexlute) mercimekten yapılan bir çeşit yemek

melı çekirge

Mem u Zin efsanevi bir Kürt destanı

meman-memanı kalma

memanê kalmayın

memasneyı şişirilme

memasnı şişirme

meması şişme

memba (Ar) bir şeyin çıktığı yer, kaynak, pınar vs

meme 1-çocuk dilinde yiyecek, mama, 2-şişirme şeylerin başındaki hava doldurma, boşaltma ve şişirme aracı

memed bir erkek ismi

memleket (melmeket) (Ar) memleket, yurt, ülke

memnü (Ar) men edilmiş, yasaklanmış

memnün (Ar) sevinç duyan, kıvançlı, mutlu, razı olan

memnün biya memnun oldum

memnün bıyayeney-bıyayış memnun olmak

memnün kerdenı-kerdış memnun etmek

memnün kerdoğ memnun eden

memnüna memnundur (dişil)

memnünetey memnuniyet

memnüney memnunluk

memnüninı memnun olma durumu, memnunluk

memnüniyet (Ar) sevinç, sevinme

memnünlığey memnunluk

memnüno memnundur (eril)

memojnı gösterme

memorê saymayınız

memorı sayma

memüneyı örülme

memünı örme

memür (Ar) memur

memüra memurdur (dişil)

memüre (Ar) bayan memur

memüre xanımı memur hanım

memürey (mamürey) memurluk

memürinı memurluk

memüriyet (Ar) memur olma durumu

memüriyetey memurluk

memüro memurdur (eril)

memık 1-mama, çocuk dilinde mama veya emzik isterim anlamında, 2-meme

memır-memırı ölme

memısneyı öğretilme, alıştırılma

memısnı öğretme, alıştırma

memısı öğrenme, alışma

men kerdenı-kerdış yasaklamak, men etmek

men-menı koyma

men yasak, yasaklanmış

menalı inleme

menamiyı bökülme, eğilme

menamı eğme, bökme

menasıb 1-münasip, 2-sessız, sedasız

mend u bend mend ve bend, kalma ve bent olma

mend bazı kelimelerin sonuna gelip onları pekiştirir (dewle-mend)

mend kaldı (tekil)

menda kaldı, kalmış (dişil)

mendbı kalmıştı

mendê pê birbirine benzer

mende kalan, kalmış olan

mendê kalmışlar (çoğul)

mendebür (Far) pis, iğrenç, yaramaz

mendebürey iğrençlik, sümsüklük

mendebürinı iğrençlik, sümsüklük

mendenı-mendış kalmak, arta kalmak, geri kalmak

mendenı-nêmendenı kalmak-kalmamak

mendi kaldılar

mendo cı kendisine benziyor

mendo kaldı, kalmış (eril)

mendoğ kalan, kalıcı, gelmeyen

mendoği kalmış olanlar

mendı kaldı, geri kaldı (dişil)

mendıkı (bendıkı) sakız ağacının taze meyvesi

menê mı teweno belim ağriyor

menê mı belim

mene kerdenı-kerdış muayene etmek

mene bel

menejer (Fr) menejer, bir sanatçının mesleki işlerini yöneten kimse

menejerey menejerlik

menejerinı menejerlik

menekşe (Far) bir çiçek ismi

menemen yumurta, biber, domates karımı bir yemek çeşidi

meneno 1-kaliyor, 2-benziyor (eril)

menerxiyı belirlenme, tespit edilme

menerxını belirleme, tespit etme

menewş menekşe

menewşe 1-menekşe, menekşe çiçeği, 2-bir bayan ismi

menewse (mınewşe) menekşe çiçeği

menfahat menfaat

menfahatê cı bı menfaattı oldu

menfahatê cı esto tey menfaattı var içinde

menfahatê cı menfaattı

menfahatey menfaattı olma durumu, menfaatçılık

menfahatinı menfaatçılık, menfaattı olma durumu

menfahatın menfaatlı

menfeet (menfıet, mehfet) (Ar) menfaat, yarar, çıkar, fayda

menfeet diyayenı-diyayış fayda görmek, çıkar sağlamak

menfeetci menfaatçi

menfeetcılığey menfaatçilik

menfeetê cı menfaattı

menfeetey menfaatçılık, menfaatlık

menfeetinı menfaatçılık, menfaatlık

menfeetperest (Ar+Far) çıkarcı, yalnız menfaatını düşünen kimse

menfeetperestey çıkarcılık

menfeetperestinı çıkarcılık

menfeetperwer (Ar+Far) çıkarına düşkün

menfeetperwerey çıkarcılık

menfeetperwerinı çıkarcılık

menfi (Ar) olumsuz

menfi cewab da menfi cevap verdi

menfıat bıyayenı-bıyayış menfaatı olmak

menfıat pawıtenı-pawıtış çıkar beklemek

menfıat ra remayenı-remayış menfaattan kaçmak

menfıat menfaat, çıkar

menfıatın menfaatlı

menfıet (menfeet) menfaat, çıkar

menfıhat menfaat

menfıhatê cı bı menfaattı oldu

menfıhatê cı esto tey menfaattı var içinde

menfıhatê cı menfaattı

menfıhatey menfaattı olma durumu

menfıhatın menfaatlı

menşür meşur, ünlü, sayılı, tanınmış

menşürey meşur olma durumu

menşürinı meşur olma durumu, meşurluluk

meng-mengı ay

meng ay, 31 gün

menga çıhari hirıs (30) roj ancena dördüncü ay 30 gün çeker

menga desi hirısüjew (31) roj ancena onuncu ay 31 gün çeker

menga dıdını jü serı vistüheşt (28), jü serı vistünew (29) ancena ikinci ay bir yıl 28, bir yıl 29 gün çeker

menga dıwêsi hirısüjew (31) roj ancena onikinci ay 31 gün çeker

menga şeşi hirıs (30) roj ancena altıncı ay 30 gün çeker

menga heşti hirısüjew (31) roj ancena sekizinci ay 31 gün çeker

menga hewti hirısüjew (31) roj ancena yedinci ay 31 gün çeker

menga hirını hirısüjew (31) roj ancena üçüncü ay 31 gün çeker

menga jewi hirısüjew (31) roj ancena birinci ay 31 gün çeker

menga jondesi hirıs (30) roj ancena onbirinci ay 30 gün çeker

menga newi hirıs (30) roj ancena dokuzuncu ay 30 gün çeker

menga panci hirısüjew (31) roj ancena beşinci ay 31 gün çeker

mengan ayları

mengana aylarca

mengane aylık

menge aylık

mengene (Yün) mengene, bir çeşit sıkıştırıcı ve tutucu alet, kıskaç

mengene mengene

mengi (aşmi) aylar

mengna 1-bir ay sonra, 2-aidat

mengname aylık çıkan gazete, dergi vs

mengpere aylık meaşı

menireyı yayılma, çalkalanma

meniryı yayılma, çalkalanma

menirı yayık yayma

mensüb (Ar) bir yer veya kimseyle bağlantısı olan, ilişkili

mensübê dewda ma yo köyümüze bağlıdır

mensübê ma yo bize bağlıdır

menteşe (Far) menteşe

mentiqe bölge, yöre

menüşi yaılma

menüşn-menüşnı yazma

menüşneyı yazılma

menüşıyı yazılma

menumê gizlemeyin, saklamayın

menumn-menumnı gizleme, saklama

menumı gizleme, saklama

menzil (Ar) mesafe, ara

menzil dayenı-dayış mesafe vermek, arayı açmak

menzil gırotenı-gırotış arayı açmak, hedeften çıkmak

menı ciya sıkma

menı cı sikme

menı pa sıkma, kurşunlama

menı pêser üst üste koyma

menı ser üstüne koyma

menı war aşağı indirme

menı "Me, ma" eklerinin yerini alır

menışı cı kendisine binme

menışı binme

menımiyı saklanma, gizlenme

menımn-menımnı gizleme, saklama

menımnê saklamayın, gizlemeyin

menımnı gizleme, saklama

menımnımı saklamiyalımmı?

menımyı saklanma

menımıyi saklanma

menırxiyı tespit edilme, belirlenme

menırxını belirleme, tespit etme

meorı bögürlenme, orlama

mepaji soyulma (kabuk vb)

mepajiyı soyulma

mepajı soyma, kaşıma (kabuk vb)

mepaw-mepawı bekleme

mepawê beklemeyin

mepawı bekleme

mepazi soyulma (kabuk vb)

mepaziyı soyulma

mepazı soyma, kaşıma (kabuk vb)

mepêş-mepêşı sarma

mepêş sarma

mepêşiyı sarılma

mepêşı sarma

meper-meperı uçma

meperneyı uçurulma

mepernı uçurma

meperı uçma

mepewjiyı pişirilme

mepewjı pişirme

mepewziyı pişirilme

mepewzı pişirme

mepraynı haşlama, kavurma

mepıloznı sıkma, basma

mepırayneyı kavrulma, haşlanma, kızartılma

mepıraynı kavurma, haşlama

meqahri darılma

meqahriyê darılmayın, küsmeyin

meqahriyı darılma, küsme

meqahrnı darıltma, küstürme

meqahrınê darıltmayın, küstürmeyin, özmeyin

meqale (Ar) makale

meqam (Ar) 1-mevki, yer, makam, 2-müzikte ritim, söyleniş tarzı

meqami makamlar

meqara (Ar) makara

meqarara pıştenı-pıştış makaraya sarmak

meqararo pıştenı-pıştış makaraya sarmak

meqarayın makaralı

meqaracinı makaracılık

meqarayinı makaracılık

meqarna (‹t) makarna

meqarna pewtenı-pewtış makarna pişirmek

meqarna vetenı-vetış makarna çıkarmak

meqarnaci makarnacı

meqarnacılığey makarnacılık

meqarnavan makarnacı, makarna yapan veya satan

meqarne makarna

meqat göz kulak olma, bakma, gözetleme

meqat bıyayenı-bıyayış göz kulak olmak, bakmak

meqatê xo bı kendine göz kulak ol, kendini koru

meqbül (Ar) 1-makul görülen, akla yatkın olan, 2-beğenilen, hoş karşılanan

meqbül diyayenı-diyayış makul görmek

meqbüley akla yatkınlık

meqbülinı akla yatkınlık

meqbüz-meqbüzı (maqbüz)(Ar) makbuz, alındı kağıdı, belgesi

meqedinı bitirme, tüketme

meqediyı bitme, tükenme

meqelışi yarılma

meqelışn-meqelışnı yarma

meqelışnê yarmayın

meqera makara

meqeraro pıştenı-pıştış makaraya sarmak

meqerayın makaralı

meqes (Ar) makas

meqes bıyayenı-bıyayış makaslanmak, makasla kesilmek

meqes kerdenı-kerdış makaslamak, makasla kesmek

meqesci makasçı

meqesek bir çeşit makas veya bıçaklı makas

meqesiyı kırpılma

meqesnê kırpmayın, makaslamayın

meqesnı kırpma

meqesın makaslı

meqewneyı kovulma

meqewnı kovma

meqij-meqijı bağırma

meqijnı bağırtma

meqir-meqirı bağırma

meqirnı bağırtma

meqorı bögürlenme, bağırma, orlama

meqsad (Ar) maksat, istenilen şey, amaç, neden

meqsadê to çıçiyo maksadın nedir?

meqsadêna ez ameya bir amaç için geldim, bir neden için geldim

meqsed (mexsed) maksat

meqül olumlu

mequbı büyük ve geniş sepet

mequltyı yutulma

mequltını yutma

mequrmuçını kırpma, üsten kesme

mequrmıçi kırpılma, üsten kesilme

mequrmıçını kırpma, üsten kesme

meqırpıneyı kırpılma, üsten kesilme

meqırpını kırpılma, üsten kesilme

meqırpıyı kırpılma, üsten kesilme

mer kerdenı-kerdış bel yapmak

mer kerdenı-mer kerdış belemek

mer bel, ucu sivri kürek

mera (Ar) çayırlık, otlak

meraba dayenı-dayış merhabalaşmak

meraba kerdenı-kerdış merhaba etmek

meraba merhaba

meradı kumar vb şeylerde ötüzme, kaybetme

merafineyı serilme

merafinı serme

meraşal (Fr) en yüksek askeri unvan

meraşaley mareşallık, mareşal olma durumu

meraşanı sirkeleme, devşirme

meragi önünde tutma, engel olma

merakewê yatmayın

merakewı yatma

merakı serme

meram (Ar) istek, amaç, gaye, maksat, kast, ulaşmak istediği hedef

meram ca ardenı-ca ardış arzusunu, isteğini yerine getirmek

meram maksat, isteği, arzusu

meramê cı ame ca arzusu, isteği yerine geldi

meramê cı bı meramı oldu

meramê cı tey esto meramı var içinde

meramê to ame ca meramın yerine geldi, istediğin oldu

meramiyı sürülme

meramı sürme

merangoz (necar)(Yün) marangoz, ağaç işlerini yapan usta

merangozcılığey marangozculuk

merangozey (necarey) marangozluk

meraq (Ar) merak

meraq bıyayen-meraq bıyayış marak olmak, maraklanmak

meraq kerd marak etti

meraq kerdenı-kerdış merak etmek

meraqdı bıyayenı-bıyayış merakta olmak

meraqey meraklık

meraqi miyan dı mend merakta kalmak

meraqın meraklı

merasim (Ar) merasim, resmi tören, resmi geçit

meraton (Yün) uzun yaya koşusu

meravêrı geçme

mercan (Ar) bir balık cinsi ve bunun kiymetli kemikleri

mercan mercan

mercani mercanlar

mercek (Tr) mercek

mercekın mercekli

mercekinı mercekcilik

merci (Ar) başvurulacak yer

mercü mercimek, mercimek tanesi, habesi

mercüy mercimek, mercimekler

mercıfa litre

mercıfe (mecrefe) damların özerinden karı atmaya ve harmanı bir araya toplamaya yariyan tahta kürek

merd (Far) mert, yiğit, cesur, cömert, kahraman

merd bıyayenı-bıyayış yiğit olmak, mert olmak

merd öldü

merda ölmüş, ölü kadın için kulanılır (dişil)

merdane (Far) mertçe, yiğitçe, erkeğe yakışır biçimde

merdaney ölüm, ölmek, ölü gibi görünmek

merdbı ölmüştü

merde (mêrde) koca, erkek eş, herif, adamcağız

merde kerdenı-kerdış kocaya gitmek

merde ölü, ölmüş olan

merdek (mêrdek) adam, adamcağız

merdeki adamlar

merdena bêwext vakitsiz ölüm

merdena rehatı kolay ölüm

merdena xeyrı hayırlı ölüm

merdenı ra ravey ölümden öte

merdenı ra vêşi ölümden çok

merdenı-merdış ölme, ölmek, yok olmak, ölüm

merdey dı cıniyan iki karaılı koca

merdey fatımı fatmanın kocası

merdey 1-ölüler, 2-kocalar

merdiwanci merdivenci

merdiwanvan merdivenci

merdiwanı (Far) merdiven, basamaklar dizisi

merdlığey mertlik, yiğitlik

merdo cesurdır, cömertır, yiğittir, mertir

merdo ölmüş (eril)

merdosê bir avuç

merdoğ ölmüş olan

merdwani merdiven

merdım kıştenı-kıştış adam öldürmek, katil olmak

merdım niyo adam değil

merdım 1-adam, insan, 2-akraba, akrabadan sayılmak, tanıdık olmak

merdıma insandır, adamdır (dişil)

merdıman ra adamlardan

merdıman rê adamlara

merdıman adamlar, insanlar

merdımandê ma ra 1-adamlarımızdan, 2-akrabalarımızdan

merdımdê xo rê vajı 1-adamlarına söyle, 2-akrabalarına söyle

merdımê ame bir adam geldi

merdımê mı 1-adamlarım, 2-akrabalarım

merdımê pê birbirinin akrabası

merdımê bir adam

merdımek herhangi bir adam, adamcağız

merdımey 1-adamlık, insanlık, 2-akrabalık, 3-dostluk

merdımeya dostça, akrabaca

merdımheskerdoğ insan sever

merdımi 1-adamlar, insanlar, 2-akrabalar, dostlar

merdıminı 1-akrabalık, 2-insanlık

merdımkışt katil, adam öldüren, adam öldürdü

merdımkışteney katillik, adam öldürme

merdımkıştoğ katil, adam öldüren

merdımo bênamüs namussuz adam

merdımo insandır, adamdır (eril)

merdımwer vahşi, insanı yiyen

merdımwerd adam yiyen, vahşi, yamyam

merdımwerey vahşilik, insanları yemek

merdımı insan, adam (dişil), kadın veya kız akraba

merdıwanı (lıngdiyar, lıngvıraştek) merdiven

mere 1-fare, 2-koca, 3-mera, otlak yer

mereşal (Fr) en yüksek askeri unvan

mereşaley mareşallık, mareşal olma durumu

merek u sımer ahır ve saman

merek-merekı samanlık

merem-meremı kaçma

meremnı kaçırma

meremı la kaçma lan

merês-merêsı örme

merêse örme

merêsiyı örülme

merêsê örmeyin

mereynê kurtarmayın

mereynı kurtarma

mereyo mındar mec: mundar fare

mereyı kurtulma

merez (Ar) bir iç hastalığı, dert, keder, illet, doğru dürüst yiyip içemiyen

merez biyayenı-biyayış maraz olmak

merez kerdenı-kerdış çatlatmak, dert sahibi etmek

merez 1-hastalık, 2-aht, isteği olma, arzusu yerine gelme

merezê mı bı ahtım oldu, arzum yerine geldi

merezın 1-hastalıklı, marazlı, 2-içi kötü olan, kindar

merfeze mürfeze, suvari veya yaya jandarma

merşe 1-küçük ufak sinekler, 2-sivrisinek

merşey küçük küçük sinekler, sivri sinekler

merşı sivrisinek

merg ra ölümden

merg u menden ölüm kalım

merg ölüm

mergan ra meralardan

mergane 1-ölü gibi, ölü gibi görünmek, 2-kendini ölüye vurmak, 3-ölü vaziyete

merge mera

mergi ra ölümden

mergo bêxeber habersiz ölüm, ani ölüm

mergı mera, çayırlık, otlak yer

mergın meralı, otlaklı yer

merha mera

merhale (Ar) 1-derece, basamak, aşama, 2-varılması istenen nokta, konak

merhamet (Ar) acıma, acımak, vijdan, insafa gelmek

merhamet bıkı acı

merhamet bıyayenı-bıyayış merhamet olmak

merhamet kerdenı-kerdış acımak, merhamet etmek

merhametey merhametlilik

merhametli merhametli

merhametın merhametli

merheba (Ar) "günaydın veya hoş geldiniz" anlamında bir söz

merheba dayenı-dayış merhaba vermek, merhabalaşmak

merheba kerdenı-kerdış hoş geldin yapmak, merhabalaşmak, merhaba etmek

merheba merhaba

merhele (Ar) 1-derece, basamak, aşama, 2-varılması istenen nokta, konak

merhem (Ar) merhem, deriye sürelen yağsız ilaç

merhemet (Ar) merhamet, acıma

merhemet bıkı acı

merhemetey merhametlilik

merhemetli merhametli

merhemetın merhametli

merhüm (Ar) ölmüş, tanrının rahmetine kavuşmuş

meridyen (Fr) dünyayı çevrelediği var sayılan daire

merih (Ar) bir gezegen adı

merinos (Fr) bir koyun cinsi

merkeba büyük sepet, yemek vb şeyler altına konulan yassı ve iri bir sepet çeşidi

merkez (Ar) merkez, bir şeyin orta kısmı

merkezcılığey merkezçilik

merkezey merkezlik

merkezi (Ar) merkezi oluşturan

merkeziyet (Ar) merkeziyetçilik

merkur (Fr) bir gezegen adı

mermer (Ar) yumuşak ve beyaz renklı taş

mermerci mermerci

mermercinı mermercilik

mermercılığey mermercilik

mermerlıx mermerlik

mermerxane mermer taşlarının nakışlandığı veya satıldığı yer

mermerın mermerli

mermerını mermerli

mermi (Ar) kurşun, fişek, fişek çekirdeği

mermori küllü ateş

mero kor köstebek

merobiyı dökülme

meroşaneyı sirkelenme, devşirilme

meroşanı sirkeleme, devşirme

meroşı 1-oturma, 2-satma

merokı dökme, boşaltma

meronı 1-indirme, 2-ekme

meronı 1-indirme, 2-ekme

meroteriyı yontulma

meroterı yonrma

merovêjiyı elenme, elekten geçme

merovêjı eleme, elekten geçirme

merovêrı eleme, elekten geçirme

merre fare

merrez 1-hastalık, illet, 2-dayanılması güç durum, 3-arzunun yerine gelmesi

merrezzın 1-veremli, 2-cılız ve sıska, 3-hastalık, 4-kıskanç, kindar

merrtal bilmece

merrtelli dikenlı ve küçük çiçeklı bir ot çeşidıdır

merrı bel, toprak kazmada kullanılan ucu sivri kürek

merrıkerdenı-kerdış bel belemek

mersela (mesela) mesela

mersi (Fr) teşekür ederim!

mertag-mertegi dam yapımında direklerin üzerine konulan ince sırıklar

mertal 1-bilmece, 2-kalkan

mertali 1-bilmeceler, 2-kalkanlar

mertebe (Ar) 1-aşama, derece, rütbe, seviye, düzey, mevki, 2-safha

mertebeyo berz yüksek mevki

mertek toprak evlerin üstüne konulan ince direk veya odunlar

mertellı dikenli bir ot çeşidi

mervan bir erkek ismi

merx yaprakları sivri bir çam ağacı çeşidi

merz-merzı atma, fırlatma

merzel mezar

merzelêpêkendeney birbirinin mezarını kazmak

merzife tahta kürek

merziyı atılma, fırlatılma

merzı lo merzı atma lo atma

merzı atma, fırlatma

merzı erd yere atma

merzi ci tutma, asılma

merı bıyayenı-bıyayış bellenmiş olmak

merı kerde bellenmiş olan

merı kerden-kerdış bel belemek, bellemek, yeri kazmak

merı 1-testi, 2-bel, kürek cinsinden ucu sivri araç

merışneyı dökülme, serpilme

merışnı dökme, serpme

merışı gönderme

merıjnê 1-dökmeyin, 2-yıkmayın

merıjnı 1-dökme, 2-yıkma

merıznı 1-dökme, 2-yıkma

mesafe (Ar) ara, mesafe, aradaki uzaklık

mesahtını bozma, yıkma

mesaj (Fr) mesaj

mesajê to gırot mesajını aldım

mesaneyı sallanma

mesanı salama

mesawiyı 1-sürtünme, 2-bileylenme

mesawı 1-sürtme, 2-bileyleme

mesawıyı 1-sürtünme, 2-bileylenme

mesayi (Ar) 1-fazla çalışma saatları, 2-mesai, çalışma zamanı, çalışma saatları

mesayi kerdenı-kerdış mesai yapmak

mescid (Ar) 1-cami, 2-içinde cuma ve bayram namazları kılınan veya dini toplantılar yapılan yer

meseb mezhep

mesebinı mezhepcilik

mesel (Ar) mesel

mesela (Ar) söz gelişimi, söz gelimi, örneğin

mesela akerdenı-akerdış konuyu açmak

mesela bıyayenı-bıyayış sorun olmak

mesela vetenı-vetış olay çıkarmak

mesela mesele, olay

meselada xo rê meselene

meselan halkerdenı-halkerdış meseleleri hal etmek, çözmek

meselan ra meselelerden

meselan rê meselelere

meselan meseleleri

mesele bıyayenı-bıyayış sorun olmak

mesele vetenı-vetış olay çıkarmak

mesele vetoğ mesele çıkaran

mesele sorun, güç, iş

meselevetan, kerdan eylem

meseley kıhani eski olaylar, tarihi olaylar

meseley verêni eski olaylar

meseley veri eski olaylar

meseley meseleler

meseleyê 1-bir olay, 2-bir mesele

meseli üykü, üyküler

meselok mesele olma durumu, fıkra

mesenci tartılma

mesenciyı tartılma

mesencı tartma

meseqnı serpme

meseqıyı serpilme

meserif (Ar) giderler, masraflar

meserif kerdenı-kerdış masarif etmek

mesermayı utanma

mesermaynı utandırma

mesermını utandırma

mesin abdest almada kullanılan su testisi

mesire (Ar) gezinti yeri, gezilecek yer

mesirelıx gezmeye elverişli yer

meskan (Ar) mesken, ikamet edilen ve kalınan yer, konut, ikametgah

meskı nirayenı-nirayış yayık yaymak

meskı 1-yayık, ayran yayma tulumu, 2-mec: göbek, karın

meskın 1-göbekli, 2-tulumlu

meskına göbeklidir (dişil)

meskıno göbeklidir (eril)

mesleg meslek, bildiği ve yaptığı iş

meslegey mesleklik

meslek (Ar) meslek, tutulan yol, geçimini sağlamak için yapılan daimi iş

meslekcılığey meslekcilik

meslekdaş aynı meslekten olan

meslekey mesleklik

mesleki (Ar) meslekle ilgili

meslekinı meslekcilik

meso gitme

mesqara maskara, şaka yapıp insanları güldüren kişi

mesqarayinı maskaralık

mesref biyayenı-biyayış masraf olmak, harcamış olmak

mesref bıyaye masarif edilmiş olan, harcanan

mesref kerdenı-kerdış masraf etmek, harcama yapmak

mesref (Ar) giderler, masraflar, masraf, harcama

mesrefın masraflı

mest (Far) neşeden veya sevinçten kendinden geçmek, sarhoş olmak, 2-bitkin, yorgun düşmek

mest biyo mest olmuş, kendinden geçmiş

mest bı sarhoş oldu

mest bıyayenı-bıyayış mest olmak, kendinden geçmek

mest kerde mest edilmiş olan

mest kerdenı-kerdış mest etmek, sarhoş etmek, kendinden geçirmek

mest kerdoğ mest eden

mest kewt mest düştü

mest kewtenı-kewtış mest olmak, mest düşmek

mesta mesttır (dişil)

mestane (Far) sarhoş gibi, kendinden geçmişcesine

mestbi mest oldu

mesto mesttır (eril)

mestı nê biro yarın değil öbür gün

mestı ra tepeya yarından sonra

mestı yarın

mesüd (Ar) mutlu, sevinçli

mesüd bıyayenı-bıyayış mesut olmak

mesüda mutludur (dişil)

mesüdey mutluluk, mutlu olma durumu

mesüdo mutludur (eril)

mesül (Ar) sorumlu, bir işte yetkisi olmak

mesül kerdenı-kerdış sorumlu yapmak

mesülê çiyê bir şeyin mesulu

mesülê cı sorumlusu

mesülê parti partinin mesulu

mesüley mesulliyet, sorumluluk

mesülinı sorumluluk

mesüliyet (Ar) sorumluluk, sorum

mesüliyetê cı sorumluluğu

mesüliyetey mesulliyetlik

mesüliyetey sorumluluk, sorumlu olma durumu

mesüliyeteya xo biyaro ca mesuliyetini yerine getirmek

mesüliyetinı mesulliyetlik

mesüt kerdenı-kerdış mesut etmek

mesüta mutludur (dişil)

mesüto mutludur (eril)

mesxen mahzen, zahire konulan depo, killer

mesıki kırılma

mesıkiyı kırılma

mesıkneyı kırılma

mesıknı kırma

mesılasneyı tanınma

mesılasnı tanıma

mesılasyı tanınma

mesımiyı içilme

mesımı içme

mesınasnê tanımayın

mesınasnı tanıma

mesınasyı tanınma

mesıwiyı yıkanma

mesıwı yıkama

meta (Ar) ticaret malı, sermaye

metadeyı kıvrılma, çevrilme

metadı kıvırma, çevirme

metafizik (Fr) doğa ötesi, fizik ötesi

metaşiyı traş olma

metaşı traş etme

metahneyı öğütülme

metahnı öğütme

metal (Fr) metal

metalinı metalcilik

metanet (Ar) metin olma, dayanma, dayanıklılık, sağlamlık

metanetey dayanıklılık

metanetın metanetli, dayanıklı

metası traş etme

metav vıraştenı-vıraştış doku dokumak

metav dokuma ve doku tezgahı

metba (matba) matbaa

metbaxı mutfak

metbea matbaa

metelıg (Fr) on para değerinde olan sikke veya çok az para

metelıg mı dı çıniyo on para bende yok

metelıg nêkeno beşkuruş etmez, metellik etmez

metelıg 1-metelik, beşkuruş, 2-kuruşsuz

metelık (Fr) on para değerinde olan sikke veya çok az para

metelık mı dı çıniyo on para bende yok

metelık nêkeno beşkuruş etmez, metellik etmez

metelık metelik, beşkuruş

meteorolog (Fr) meteoroloji uzmanı

meteoroloji (Fr) atmosfer içinde oluşan sıcaklık değişmelerini, rüzgar yağmur gibi olayları inceliyen fizik dalı

metepêşi tutulma, yakalanma

metepêşı tutma, yakalama

metepşê tutmayın

metepışı tutma, yakalama

meteqnı patlatma, çatlatma

meteqı patlama, çatlama

metere (matere) matara, belde taşınan su kabı

meteris dı siperde

meteris kewtenı-kewtış sipere yatmak, sipere girmek

meteris ra siperden

meteris siper

meterisın siperli

meterkn-meterknı terketme, bırakma

meterkını terketme, bırakma

meterqi kızarma, kavrulma

meterqını kızarma, kavurma

meters-metersı korkma

metersanı korkutma

metersê korkmayın

metersnı korkutma

metersê korkmayın

meterı yontma

meterıs avcı kulubesi, av yapma yeri, pusu kurmak için yapılan yer

meterıyı yontulma

metêvdeyı çalkalanma

metêvdı çalkalama

metewnı incitme

metewı incinme

methê xo bol dano kendini çok övüyor

metin (Ar) acılar karşısında dayanma gücünü yetirmeyen, sağlam, dayanıklı, metanetli

metin bo dayansın, dayanmak, metin olmak

metin bı kı tı nêkewê dayan ki düşmiyesin

metin bıyayenı-bıyayış dayanmak, gücünü yetirmemek

metin bir erkek ismi

metiney dayanıklılık, sağlamlık, metin olma durumu

metinkerdenı-kerdış sağlamlaştırmak

metnê cı medı övme, methını verme

metod (Fr) yöntem

metodik (Fr) yöntemli, düzenli, derli toplu

metodli yöntemli

metqeb (Ar) matkap, sert şeyleri delen, delik açan delme aracı, delgi aleti

metraj (Fr) metreye vurma, metre ile ölçme, metere olarak uzunluk

metre (Fr) metre, uzunluk ölçüsü birimi

metrelıx bir metre olan, metrelik

metres-metresı (Fr) bir erkekle birlikte yaşiyan nikahsız kadın

metresey metres olma durumu

metreyê bir metre

metrik (Fr) metreyi temel alan ölçümler

metro (Fr) büyük şehirlerde işleyen yer altı demir yolu hattı

metro metre

metropol (Fr) ana şehir, ana kent

metropolan metropoller

metroyê bir metre

metıh (Ar) övme, övgü

metıh kerdenı-kerdış methetmek, övmek

metırı çalma

metırıyı çalınma

mevac-mevacı söyleme

mevacê söylemeyin

mevaci söyleşme

mevaciyı söylenme, kendi kendine konuşma anlamında

mevacı kı söyleme ki, deme ki

mevaj-mevajı söyleme, deme

mevajê söylemeyin

mevaji söyleşme

mevajiyı söylenme, kendi kendine konuşma anlamında

mevajı kı söyleme ki, deme ki

mevarnı yağdırma

mevaydeyı savrulma

mevaydı savurma

mevaz-mevazı söyleme

mevazdı koşma

mevazê söylemeyin

mevazi söyleşme

mevaziyı söylenme, kendi kendine konuşma anlamında

mevazı kı söyleme ki, deme ki

mevazı söyleme

mevecı piyase piyasaya çıkarma

mevecı teber dışariya çıkarma

mevecı çıkarma

meveşn-meveşnı yakma, tutuşturma

meveşı yakılma, tutuşma

meveji çıkma

mevejı a diyar yukarı çıkarma

mevejı piyase piyasaya çıkarma

mevejı teber dışariya çıkarma

mevejı çıkarma

meverdê bırakmayın, salıvermeyin

meverdê wa şıro bırakmayın gitsin

meverdeyı bırakılma

meverdı bırakma

meveydı çağırma

meveyndı çağırma

meveyı cı kendisine dokunma, karışma

meveyı dokunma, karışma

mevezı piyase piyasaya çıkarma

mevezı teber dışariya çıkarma

mevezı çıkarma

mevineyı görünme, bulunma

mevinı görme, bulma

mevlênı ufalama, elleme, okşama

mevradı bırakma, salıverme

mevrazı yapma, tamir etme

mevrêcı kusma

mevrêjı kusma

mevrêzı kusma

mevıci werte ortaya çıkma

mevıci çıkma

mevıji werte ortaya çıkma

mevıji çıkma

mevılêneyı ufalanma, ellenme, okşama

mevılênı ufalama, elleme, okşama

mevındanı-vındanı durdurma-durdur, bekletme-beklet

mevındı durma, bekleme

mevıradeyı bırakılma, salıverilme

mevıradı bırakma, salıverme

mevırazi yapılma, tamir edilme

mevırazı yapma, tamir etme

mevırêcı kusma

mevısi 1-mec: korkma, 2-kopma

mevısn-mevısnı 1-koparma, 2-mec: korkutma

mevısnı pêro ödünü koparma, korkutma

mevızi werte ortaya çıkma

mevızi çıkma

mew-mewı 1-yeme, 2-tiyenk, tevek, asma ağacı

mewaneyı okunma

mewanı 1-okuma, 2-ötme

mewcêr asma ağaçlarına tırmanan sarkık bir ot çeşidi, Bağlarda çok olur ve asmalara tırmanır

mewcüd (Ar) 1-var olan, bulunan, 2-bir topluluğu oluşturan bireylerin tümü

mewcüdad (Ar) var olan şeyler, varlıklar

mewcüdê cı çendo mevcudi kaçtır

mewcüdey mevcudluk

mewcüdiyê mevcutturlar

mewcüdiyet (Ar) var olma, varlık, var oluş

mewcüdiyetê cı mevcudiyeti

mewcüdo hazırdır

mewdü (Ar) emanet edilmiş, verilmiş

mewdüat (Ar) 1-çekilmek özere bankalara faizle yatırılan para, 2-yatırım

meweçi seçilme, arınma

meweçinı seçme, arındırma

meweşanı yıkma, deşme

mewegi taşıma

mewekı 1-yakma, tutuşturma, 2-bir tiyenk

mewêr tevek, tiyenk

mewerzanı 1-kaldırma, 2-sökme

mewerzı kalkma

mewesanı yıkma, deşme

mewşêr-mewşêrı tevek, asma ağacı, üzüm asması, tiyenk

mewj (wej) tip, şekil

mewjdê cıra bewni tipine bak

mewjê cı tipi, şekli

mewki sınıflama, dereceye göre yükselme veya yerleştirme

mewkı (mewki) mevki, çevre, yöre

mewla (Ar) 1-efendi, sahip, malik, 2-Tanrı

mewlewi (Ar) mevlevilik tarikatına mensup kimse

mewlewilığey mevlevilik

mewlewinı mevlevilik

mewlewiyey mevlevilik

mewlexane günlük ve taze sebze ve meyve satılan açık veya kapalı yer, meyve, sebze ve yiyecek satma pazarı

mewlexaneci mevleğanede eşya satan veya dükkanı olan kimse

mewlexanecinı pazarcılık

mewlexaneyinı pazarcılık

mewlid (Ar) mevlit

mewlid da wendenı mevlit okuttu

mewlid wendış dayenı-dayış mevlit okutmak

mewlid bir erkek ismi

mewlo bir erkek ismi

mewlo şapşal, dağınık, başıbozuk, deli dolu, deli divane

mewlüd (Ar) mevlit

mewlüd da wendenı mevlit okutu

mewlüd u sedeqe mevlit ve sadaka

mewlıd (mewlüd) mevlit

mewlıd wend mevlit okudu

mewlıd wendenı-wendış 1-mevlit okumak, 2-mevlit okutmak

mewni wa nêvino bakma görmesin

mewni cı ra bakma kendisine

mewni pıra kendisine bakma

mewni bakma

mewnirê cıra kendisine bakmayın

mewnirê bakmayın

mewqi (Ar) mevki, makam

mewqi dewda ma köyümüzün mevkisinde

mewqif (Ar) tutuklu, tevkif edilmiş, tutuklanmış

mewqif kerdenı-kerdış tutuklamak

mewqifey tutukluluk, tutuklu olma durumu

mewqifinı tutukluluk

mewqifiyet (Ar) tutukluluk durumu

mewqifo tutukludur

mewqiyê cı mevkisi, makamı

mewqiyêdê cı yo berz esto yüksek bir mevkisi vardır

mewqüf (Ar) tutuklu, tevkif edilmiş, tutuklanmış

mewqüf kerdenı-kerdış tutuklamak

mewqüfey tutukluluk, tutuklu olma durumu

mewqüfinı tutukluluk

mewqüfiyet (Ar) tutukluluk durumu

mewqüfo tutukludur

mewquf (Ar) tutuklu, tevkif edilmiş, tutuklanmış

mewquf kerdenı-kerdış tutuklamak

mewqufey tutukluluk, tutuklu olma durumu

mewqufinı tutukluluk

mewqufiyet (Ar) tutukluluk durumu

mewqufo tutukludur

mewqı mevki, makam

mewqıf (Ar) tutuklu, tevkif edilmiş, tutuklanmış

mewqıf kerdenı-kerdış tutuklamak

mewqıf 1-mahiyet, 2-taraf, tarafa düşür, mıntika, 3-tutuklu, gözaltı, cezalı vb

mewqıfdê mıdıro benim mahiyetimdedir

mewqıfdê qılxanidı verni gırotı Kılgan mıntikasında önünü kestiler

mewqıfey tutukluluk, tutuklu olma durumu

mewqıfinı tutukluluk

mewqıfiyet (Ar) tutukluluk durumu

mewqıfo tutukludur

mewrênı kaşıma

mewrinı kaşıma

mewsim (Ar) mevsim, sezon, zaman, dönem

mewsimi mevsimler

mewsimlix mevsimlik

mewt (Ar) ölüm, ceset, tabut, insan leşı, yıkanıp gömülmeye hazır ceset

mewt-mewta ceset, insan leşı, yıkanıp gömülmeye hazır ceset

mewta (mowt) ceset, ölü, tabut, ölmüş

mewzi (Ar) 1-bahis konusu olan, 2-birlikler tarafından ele geçirilen yer

mewzi cı ra gıroti mevzileri kendisinden aldılar

mewzi dı paweno mevzide bekliyor

mewzi kewtenı-kewtış mevziye girmek, saklanıp beklemek

mewzi bir yerde saklanıp birinin yolunu beklemek, öldürmek veya önünü kesmek için

mewzibahs söz konusu, mevzubahis

mewzü (Ar) konu, konu olan, konuşulan

mewzübahis (Ar) konu olan, söz konusu, sözü geçen

mewı 1-yeme, 2-oyunda "yutma, yeme", 3-tiyenk, asma ağacı

mewırênı kaşıma

mewıri kaşınma

mewırineyı kaşınma

mewırinı kaşıma

mexaşênı haşlama

mexaşeynı haşlama

mexaşeyı haşlanma

mexanet kimseye boyun bökmemme, minet etmeme

mexanetê kesi niyanceno kimseye minet etmiyor

mexapeyneyı kandırılma

mexapeynı kandırma

mexapeyı kandırılma

mexara (kaf) mağara

mexasênı haşlama

mexaseynı haşlama

mexaseyı haşlanma

mexaseyı

mexaza mağaza

mexaze mağaza

mexazin (mecmıa) dergi, mecmua

mexbir (mıxbir) ihbarcı, ihbar eden kimse

mexbirey ihbarcılık

mexbül makbul

mexdenos (maxdenoz) maydanoz

mexdür (maxdür) mağdur, yoksun

mexdür biyayenı-biyayış mağdur olmak

mexdür kerde mağdur edilmiş olan

mexdür kerdenı-kerdış mağdur etmek

mexdür kerdoğ mağdur eden

mexdürey mağdur olma durumu

mexdürinı mağduriyet

mexel biyayenı-biyayış hayvanların çöküp yatmaları, yatmış olmaları

mexel bı meğel oldu, yere çöktü ve yatı (hayvanlar için kullanılır)

mexel bıyayenı-bıyayış hayvanların çökerek veya yatarak dinlenmeleri

mexel dayenı-dayış hayvanları bir kenarda, gölgede çöktürerek dinlendirmek

mexel kerden-kerdış hayvanları topluca bir yerde yada bir gülgede bekletip çökmelerini ve yatmalarını sağlamak

mexel kewtenı-kewtış hayvanların çökerek veya yatarak dinlenmeleri

mexel ra kewt artık ürün vermiyor, tutmuyor

mexel ra kewtenı-kewtış üründen düşmek, ürün vermemek

mexel 1-icara verilen mera, 2-hayvanlarda çömelme, çömelerek dinlenme, yatma, uzanma, hayvanların toplu olarak gülgelik veya herhangi bir yerde dinlenmeye alınması, 3-hasat, ürün, tahıl, sebze vb şeylerde verim, ürün verme, hasılat

mexelê sıfti ilk ürün, ilk verim

mexelok 1-hayvanların dinlendikleri veya gülgelendikleri yer, çömelme yeri, 2-hayvan göbresinin kurutulmuş hali

mexemıli süslenme

mexemılnı süsleme

mexer zey to niyo meğer senin gibi değilmiş

mexer oysaki, meğer, megerse

mexerki meğerki

mexerpi bozulma, değişme

mexerpını bozma

mexeseynı iğdiş etme

mexeseyı iğdişlenme

mexesi iğdişlenme, iğdiş edilme

mexeza mağaza

Mexlute (melxute) mercimekten yapılan bir çeşit yemek

mexpüsxane hapishane, ceza evi

mexpüsinı tutukluluk, ceza evinde kalma durumu

mexsed (meqsed) maksat

mexset amaç, gaye, hedef

mexsüs keno bile bile yapiyor

mexsüs kerdenı-kerdış bilerek yapmak, kasıtlı yapmak

mexsüs bile bile, bilerek, kasıt, mahsus

mexzen-mexzenı evlerde yer altı deposu, yiyecek deposu

mexzenek küçük killer

mexzenxane mahzen olrak kullanılan yiyecek yeri

mexılnı yıkma, harabe etme

mexılyı yıkılma

mey (Far) şarap

mey amey koyunlar geldi

mey-meyı gelme

mey 1-koyun, koyunlar, 2-nefesli çalgı, bir tür zurna

meya 1-getirme, 2-koyundur, 3-meydir, 4-dişi deve

meyan biya koyunları getir

meyan dı mend arada kaldı

meyan 1-ara, orta, 2-meyan kökü, kökü hekimlikte kulanılan bir bitki

meyane bı muayene oldu

meyane kerdenı-kerdış muayene etmek

meyane muayene

meyanexane muayenehane

meyaro acımsı bir ot çeşididir, mide ağrısı, ekşımesı ve şişkinliklerine çok iyi gelir, onun için suda kaynatılıp suyu içilir

meyasil bıyayenı-bıyayış meyasıl olmak

meyasil 1-ayak vb yerlerde olan çatlaklar ve bu çatlaklardan dolayı oluşan kaşıntı, 2-bir nevi mantar hastalığı, 3-mayasıl, egzama, bir deri hastalığı

meyasir bıyayenı-bıyayış meyasıl olmak

meyasir 1-ayak vb yerlerde olan çatlaklar ve bu çatlaklardan dolayı oluşan kaşıntı, 2-bir nevi mantar hastalığı, 3-mayasıl, egzama, bir deri hastalığı

meyasıl bıyayenı-bıyayış meyasıl olmak

meyasıl 1-ayak vb yerlerde olan çatlaklar ve bu çatlaklardan dolayı oluşan kaşıntı, 2-bir nevi mantar hastalığı, 3-mayasıl, egzama, bir deri hastalığı

meyasır bıyayenı-bıyayış meyasıl olmak

meyasır 1-ayak vb yerlerde olan çatlaklar ve bu çatlaklardan dolayı oluşan kaşıntı, 2-bir nevi mantar hastalığı, 3-mayasıl, egzama, bir deri hastalığı

meydan (Ar) meydan, alan, saha vs

meydan kewtenı-kewtış meydana çıkmak

meydan wend meydan okudu

meydan meydan, alan, boş yer

meydanci meydancı

meydancinı meydancılık

meydaninı meydancılık

meydandê Kormışkani Kormışkan şenliklerinin yapıldığı alan

meydanek meydancık

meydani meydanlar

meydanlıx meydanlık

meyendis mühendis

meyendisey mühendislik

meyendisinı mühendislik

meyerê gelmeyin

meyes sinek

meyştêri yarın değil öbür gün

meyştı nê biro yarın değil öbür gün

meyştı yarın

meyhoş tadı şekerli ve az ekşi olan

meyhoşey mayhoşluk

meyhoşın mayhoşlu

meyhoşinı mayhoş olma durumu, mayhoşluk

meyi gelme

meyil eğilim

meyit (meyıt) ceset, naş, ölü

meyit hewadayenı-hewadayış defnetmek, ölüyü mezara koymak

meyitê cı cesedi, naşı

meyjde mecide, yirmi kuruşluk para

meyl eğilim, eğim, meyil

meyman amyayenı-amyayış misafir gelmek

meyman bıyayenı-bıyayış misafir olmak

meyman misafir, konuk

meymandar konuksever

meymandarey misafirlik, konukluk

meymandarinı misafirlik, konukluk

meymaney şiyayenı-şiyayış misafirliğe gitmek

meymaney misafirlik

meymanheskerdoğ konuksever

meymanhewadayoğ misafir barındıran, konukseverlik

meymani misafirler, konuklar

meymanperwer konuksever

meymanperwerlığey konukseverlik

meymenet (Ar) iyi nitelik, uğur, hayır, bereket

meymenet rıdê to cı çıniyo uğur yüzünde yok

meymenet to dı çıniyo hayır sende yok

meymenetın uğurlu, meymenetli

meymün (Ar) maymun

meymüna maymundur (dişil)

meymüncık her kilidi açmaya yarayan, demirden, eğri ve sivri araç

meymüncılığey maymunculuk

meymünek küçük maymun

meymüney mekı maymunluk etme

meymüney maymunluk

meymüni maymunlar

meymüno maymundur (eril)

meymünı dişi maymun

meymın maymun

meyro bir bayan ismi

meywa ayva

meywe arêkerdenı-arêkerdış meyve toplamak

meywe dayenı-dayış meyve vermek, meyve tutmak

meywe meyve

meywecinı meyvecilik

meyweci meyveci

meywecılığey meyvecilik

meywedarı meyve ağacı

meywedayenê cı meyve verilişi  

meywelıx meyve ağaçları dikili olan yer, yemişlik

meywevan meyve yetiştiren veya satan

meywey daran ağaçların meyvesi

meywey meyveler

meyweyın meyveli

meyweyinı meyvecilik

meywi biya meyveyi getir

meyxane dı meyhanede

meyxane ra meyhaneden

meyxane meyhane, içki evi, içki içilen yer

meyxaneci meyhaneci

meyxanecılığey meyhanecilik

meyxaney meyhaneler

meyxaneyinı meyhanecilik

meyxoş mayhoş, ekşı ile tatlı arası

meyı gelme

meyır dandan yapılan ayran çorbası

meyıt (meyit) ceset, ölü, leş

meyıt ölü, ölü naaşı, ceset

mezal dayenı-dayış fırsat vermek

mezalim (Ar) zulümler, haksızlıklar, kıyımlar

mezaneyı bilinme, tanınma

mezanı bilme, öğrenme

mezaret mazeret

mezat (Ar) açık artırma ile satış

mezat vetenı-vetış mazata çıkarmak, pazarlamak

mezat 1-hayvanların satıldığı yer, hayvan pazarı, 2-pazar, pazarlama yeri, alış veriş meydanı, alanı, boşluğu

mezayne doğurtma

mezbaha (Ar) hayvan kesilen yer, kesim evi

mezbete 1-ehliyet, 2-onay

mezbexane hayvan kesilen yer, kesim evi

mezbüt bı iyiydi, dayanıklıydı, sağlamdı

mezbüt bıyayenı-bıyayış 1-dayanıklı olmak, sağlam olmak vb

mezbüt kerdenı-kerdış 1-sağlamlaştırmak, 2-güçlendirmek

mezbüt niyo sağlam değil, dayanıklı değil

mezbüt xo bışıdeynı güzel kuşan

mezbüt xo vero vındı iyi kendi ününde dur

mezbüt 1-güçlü kuvvetli, 3-güvenilir, 2-sağlam, dayanıklı, iyi, güzel, dayanma gücü olan, 3-sıkı, diri

mezbütey mazbut olma durumu

meze içki içilirken, içki ile birlikte yemek için hazırlanan yiyecek

mezeci meze satan veya hazırlayan kimse

mezecılığey mezecilik, meze yapıp satmak işi

mezel (Ar) kabir, mezar, kagir, ölünün gömülü olduğu yer

mezel diyayenı-diyayış mezar bulmak

mezel kendenı-kendış mezar kazmak

mezel kerdenı-kerdış mezara koymak, defn etmek

mezelci mezarcı

mezelcılığey mezarcılık, mezarcılıkla ilgili

mezelê kalıkdê mı dedemin mezarı

mezelêpênêkendeney

mezelêpênêkendeney mec: birbirinin mezarını kazmama durumu

mezeli 1-mezarlar, 2-mezarlık

mezelinı mezarcılık

mezellıx mezarlık

mezelıx mezelik, meze olrak yenilen şey

mezewci evlenme

mezewcını evlendirme

mezewzi evlenme

mezewzını evlendirme

mezeydını fazlalaştırma, artırma

mezeydıyı fazlalaşma, artma

mezg 1-beyin, 2-tarih

mezgê (beynê) seri kena vılla beynini dağıtırım

mezgê cı beyni

mezgi 1-beyinler, 2-tarihler

mezheb (Ar) mezhep

mezhebê Henifi hanifilik mezhebi

mezhebê malıki maliki mezhebi

mezin terazi

meziyet (Ar) bir kişi veya nesneyi benzerlerinden üstün gösteren nitelik

meziyetê nabêndê şıma çıçiyo aranızdaki meziyet nedir?

meziyetın meziyetli, beğenilen, üstün nitelikleri bulunan

mezlüm (mazlüm) mazlum

mezra (Ar) 1-küçük yerleşim birimi, 2-ekime elverişli yer

mezrife tahta kürek

mezün (Ar) bitirmek, okunan şeyi bitirip diploma almak, mezun

mezün bıyayenı-bıyayış mezun olmak, diploma veya belge almak

mezün kerdenı-kerdış mezun etmek, diploma veya belge vermek

mezüniyet (Ar) okulu bitirip mezun olmak

mezüniyetey mezuniyetlik, mezun olma durumu

mezırı zırlama

mêdan kewtenı-kewtış meydan okumak

mêdan meydan

mêdanci meydancı

mêdancinı meydancılık

mêdaninı meydancılık

mêş u mozi sinek ve böcekler

mêş-mêşı sinek

mêşa dewari hayvanlara konan sinek

mêşa estoran at sineği

mêşa gi bok sineğı, boka konan sinek

mêşa heran Eşek sinegı, arısı

mêşa siya kara sinek

mêşan ma werdi sinekler bizi yedi

mêşan miyan dı xo nımneno ormanların içinde kendini sakliyor

mêşan 1-sinekleri, 2-ormanları

mêşe bırnayenı-bırnayiş meşeyi kesmek, odun yapmak

mêşe orman, koru, meşelik, sazlık, çalılık

mêşeci ormancı, orman sahibı

mêşecinı ormancılık

mêşelıx ormanlık, meşelik

mêşey mazi mazı ağacının ormanı

mêşey ormanlar

mêşeyın ormanlı, ağaçlık

mêşeyinı ormancılık

mêşi sinekler

mêşı kerdenı-kerdış sığırlara sinek konup onları ısırdığı zaman, sığırlar kaçarlar, bu kaçışa derler

mêşı sinek

mêhdi mehdi

mêjde (meyjde) yirmi kuruşluk para, 20 kuruş değerinde eski para

mêjayenı-mêjayış emmek

mêjena emmiyor (dişil)

mêjeno emmiyor (eril)

mêjnayenı-mêjnayış emzirmek

mêji 1-beyin, 2-tarih

mêjnayenı-mêjnayış emmek, süt vermek, emzirtmek

mêl bıyayenı-bıyayış çökmek, çöküp yatmak (hayvanlar için söylenir)

mêl ca hayvanları çöktürüp yatırma ve dinletme yeri

mêl 1-dikkatım, dikkatı üzerinde olmak, 2-meyil, taraf, eğilim, 3-hayvanlarda çökmek, yatmak, dinlenmek

mêlê mı to seroyo dikkatım senin üzerindedir

mêlê to kê seroyo kimin özerinedir eğilimin?

mêlge hayvanların dinlendiği yatığı açık ve gülgelik yer

mêlı bı uzanıp yattı (hayvanlarda)

mêlı kerdenı-kerdış hayvanları çöktürüp yatırmak

mêman (meyman) misafir, konuk

mêman bıyayenı-bıyayış misafir olmak

mêman heweynayenı-heweynayış misafir barındırmak

mêman kerdenı-kerdış misafir etmek

mêman waştenı-waştış misafir istemek

mêmaninı misafirlik

mêmün bıyayenı-bıyayış meymun olmak, maskaralık yapmak

mêmün meymun

mêmüney kerdenı-kerdış maskaralık yapmak

mêmüninı meymunluk

mên 1-akıl, zihin, 2-yasak

mênde kalmak, kalmış olan

mêndız mühendis

mêndızı bayan mühendis

mênê cı beyni, zihni

mêr bel

mêra besten-bestış beline sarmak

mêra gırêdayenı-gırêdayış belline bağlamak

mêra pêşı bele sar, bele dola

mêra pışt bele sardı, bele doladı

mêra pışte bele sarılmış olan

mêra pıştenı-pıştış bele sarmak, bele dolamak

mêra pıştoğ bele saran, bele doliyan

mêra 1-belinden (Xo mêra akeno

belinden açiyor), 2-sıkı sarmak

mêras gırotenı-gırotış miras almak

mêras mendenı-mendış miras kalmak

mêras verdayenı-verdayış miras bırakmak

mêras miras

mêrascinı mirascilik

mêrasın miraslı

mêrasinı mirascılık

mêrat mendenı-mendış körolasın, kahrolasın, rezil olasın

mêrat bedua anlamında, körolasın, kahrolasın, sokakta kalasın, rezil olasın gibisi

mêrati körolasınız

mêratmende rezil olasın, körolasın

mêratı körolasın (dişil)

mêrd öldü

mêrda ölmüş (dişil)

mêrde (merde) 1-koca, erkek eş, herif, adamcağız, 2-ölmüş olan

mêrde dayenı-dayış kocaya vermek, evlendirmek

mêrde kerdenı-kerdış evlenmek, kocaya varmak

mêrdek (merdek) adam, adamcağız

mêrden ölmek

mêrdey kocalar

mêrdiwani ra diyar kewtenı-kewtış merdivenden yukarı çıkmak

mêrdiwanı merdiven

mêrdiwanın merdivenli

mêrdo ölmüş (eril)

mêrdım 1-adam, insan, erkek, 2-akraba, dost, arkadaş

mêrdımey 1-akrabalık, 2-insanlık

mêre fare

mérey fareler

mêrge otlak yer, mera

mêri gelme

mêri hakiki ve saf deriden yapılmış kemer vb şeylere derler, iyi kaliteli, sağlam ve kimetli deri eşyalar

mêrküj (Kur) katil, adam öldüren

mêrküja katildir (dişil)

mêrküjey katillik, insan öldürme

mêrküjinı katil olma durumu, katililik

mêrküjo katildir (eril)

mêrxas kahraman, cesur, yiğit, er kişi

mêrxasey yiğitlik, mertlik, kahramanlık

mêrxasinı yiğitlik, kahramanlık

mêrık herif, adam, koca

mês-mêsı sinek

mêsa dewari hayvanlara konan sinek

mêsa gi boka konan sinek

mêsa siya karasinek

mêse orman, ormanlık, çalılık, koruluk

mêsey mazi mazı ağacının ormanı

mêseyın ormanlı

mêsi sinekler, sinek

mêstı yarın

mêsı kerdenı-kerdış sığırlara sinek konup onları ısırdığı zaman, sığırlar kaçarlar, bu kaçışa derler

mêsı sinek

mêwa 1-ayva, 2-meyve, meyvenin bir tanesi

mêwe (meywe) meyve

mêweş güzel ve ekşimli meyve

mêweyın meyveli

mêweyinı meyvecilik

mêwınd kuşak, bezden yapılan bel kemeri

mêx (mix) çivi

mêx kerdenı-kerdış çivilemek, mıhlamak

mêx kutenı-kutış çivi çakmak

mêx pırodayenı-pırodayış çivi vurmak, çivi çakmak

mêx u nal çivi ve nal

mêx vetenı-vetış çivi çıkarmak

mêxkı çivile

mêxmekı çivileme

mêxın çivili

mêxinı çivicilik

mêymıntı 1-yavaş ve mızmızca iş gören, 2-insanı bıktıran, itirazcı ve lanetli

mêymıntılığey mıymıntılık, mıymıntı olma durumu

mêymıntinı mızmızlık, miymıntılık

mêzg beyin

mı hetı benim yanımda

mı qısa (qala) to şekera bırnê sözünü şekerle kestim

mı ra eyan bi bana beyan oldu

mı ra kı o niyo bence o değildir

mı ra kı bence

mı ra benden, benden taraf

mı rê baro bana yükmüdür, bana ne gibisinde

mı rê kı bence

mı rê bana

mı rot ben satım

mı sero benim üzerimde

mı va ben söyledim

mı vet ben çıkardım

mı vıst ben düşürdüm

mı xo di kendimi gördüm, tanıdım, yetişkin çağa geldim anlamında

mı zi bende, benide

mı bazı sözcüklerin sonuna gelip onları belirsizleştirir (bü-mı

yiyelim, be-mı götürelim, bıdı-mı

verelimmi, bıroşı-mı satalım)

mı ben

mıafık 1-içi başka dışı başka olan kimse, muafık, 2-başarmak, muafak olma,

mıafık bıyayenı-bıyayış 1-muafak olmak, başarmak, 2-muafık olmak

mıafıq 1-içi başka dışı başka olan kimse, muafık, 2-başarmak, muafak olma,

mıafıq bıyayenı-bıyayış 1-muafak olmak, başarmak, 2-muafık olmak

mıaqat geçici, idareten getirilmiş

mıayene (mehne) muayene, doktor kontrolı

mıayene bı muayene oldu

mıayene bıyayenı-bıyayış muayene olmak

mıayene kerdenı-kerdış muayene etmek

mıayenexane muayenehane, kontrol yeri

mıazam muazzam

mıcadele mücadele

mıcadele kerdenı-kerdış mücadele etmek

mıce kirpik

mıcewer mücevher

mıcewerın mücevherli

mıcewerinı mücevherlik

mıcewher (mıcoher) mücevher, takı

mıcewherinı mücevherlik

mıcoher (mıcewher) mücevher, takı

mıcrim şeytan, fesat, dedikoducu, cehennemlik vb

mıcrim bıyayenı-bıyayış şeytan olmak, fesatçı

mıcriminı şeytanlık, dedikoduculuk

mıcriminı kerdenı-kerdış şeytanlık yapmak, dedikoduculuk yapmak

mıcrım şeytandır, düşmandar, ketlı helaldır

mıcrım bıyayenı-bıyayış şeytan olmak, fesatçı

mıcrıminı şeytanlık, dedikoduculuk

mıcrıminı kerdenı-kerdış şeytanlık yapmak, dedikoduculuk yapmak

mıçıqiya kurudu, kesildi, suyu kalmadı

mıçıqnayenı-mıçıqnayış kurutmak, su vb şeyleri kökten kesmek

mıcır (Erm) 1-kömür veya yol yapımında kullanılan taş kırıntıları, 2-bir şeyin işe yaramayan bölümü

mıdafa biyayenı-biyayış savunulmak, müdafa edilmek

mıdafa bıyayenı-bıyayış müdafa olmak

mıdafa kerdenı-kerdış savunmak, müdafa etmek

mıdafa kerdoğ müdafa eden kimse

mıdafa savunma, kendini savunmak, müdafa

mıdafay cı kerd müdafasını yaptı

mıdafe kerdoğ müdafa eden kimse

mıdafe kerdenı-kerdış müdafa etmek, savunmak

mıdafey cı kerd müdafasını yaptı

mıdafey embazdê xo keno arkadaşının savunmasını yapiyor

mıdafey savunulmak

mıdahfa bıyayenı-bıyayış müdafa olmak

mıdahfa kerdenı-kerdış müdafa etmek

mıdahfa kerdoğ müdafa eden kimse

mıdahfa müdafa

mıdahfay cı kerd müdafasını yaptı

mıdahfe bıyayenı-bıyayış müdafa olmak

mıdahfe kerdenı-kerdış müdafa etmek

mıdahfe müdafa

mıdahımüm dava hakimi

mıdaxele karışmak, müdahale

mıdaxele kerdenı-kerdış müdahele etmek, savunmak

mıde gırd büyük karınlı

mıde mide

mıdet cı dayenı-dayış kendisine müddet vermek

mıdet dayenı-dayış müddet vermek, zaman belirlemek

mıdet müddet, belirlenmiş zaman

mıdetın müddetli

mıdür bıyayenı-bıyayış müdür olmak

mıdür müdür

mıdürey müdürlük

mıdürey kerdenı-kerdış müdürlük yapmak

mıdürinı kerdenı-kerdış müdürlük yapmak

mıdürinı müdürlük

mıdüriyet müddüriyet

mıdürı bayan müdür

mıdur bıyayenı-bıyayış müdür olmak

mıdur müdür

mıdurey müdürlük

mıdurey kerdenı-kerdış müdürlük yapmak

mıdurinı kerdenı-kerdış müdürlük yapmak

mıdurinı müdürlük

mıduriyet müddüriyet

mıdurı bayan müdür

mıdır bıyayenı-bıyayış müdür olmak

mıdır müdür

mıdırey müdürlük

mıdırey kerdenı-kerdış müdürlük yapmak

mıdırinı kerdenı-kerdış müdürlük yapmak

mıdırinı müdürlük

mıdıriyet müddüriyet

mıdırı bayan müdür

mıezam muazzam

mıezzem muazzam

mıfetiş müfettiş

mıfetişinı müfettişlik

mıfetişı bayan müfettiş

mıfettişey kerdenı-kerdış müfettişlik etmek

mıfettişey müfetişlik

mıfreze müfreze, jandarma yada asker topluluğu

mıfte anahtar

mıfti müftü

mıftıyey kerdenı-kerdış müftülük etmek

mıftıyey müftülük

mışahid müşahit, gözlemci, gözetliyen

mışala içinde sebze ekmek için bostanlarda tahta küreklerle yapılan karık, sebze ekilen hat

mışaley sebze karıkları

mışanba müşamba, bir nevi bez

mışembe müşanba

mışenbe müşanba

mışeqet zorluk içinde olan, perişan, meşakkat, yardıma muhtaç

mışewre kerdenı-kerdış münakaşa etmek, tartışmak

mışewre kewtenı-kewtış münakaşaya girmek

mışewre 1-münakaşa, tartışma, 2-danışıp, konuşup anlaşmak

mışmış kaysı veya zerdali

mışmışan kaysıları

mışmışêr kaysı ağacı

mışmışi kaysılar

mışmışı kaysı

mışon (qelm, cıwên ) döven, harmandaki tahılı dövüp sap ile taneyi birbirinden ayıran yassı tahta ve altı çakmak taşlarla dizili araç

mışone harman döveni (tahtadan yapılıp altına sivri taşlar yerleştirilir)

mışore kerdenı-kerdış 1-plan yapmak, 2-geviş getirmek

mışore 1-münakaşa, tartışma, 2-gizliden takip etme, izleme, gözetleme, 3-geviş getirmek, 4-plan

mıştax temizletilip, düzeltilip kurumak için meyve yada benzeri şeylerin serildiği yer

mıştaxe özerinde meyve kurutulan çalı çırpıdan yapılmış yüksek yer

mışteri bıyayenı-bıyayış müşteri olmak, alıcı olmak

mışteri müşteri, alıcı

mışteriyinı müşteri olma durumu, alıcılık

mıg va ben söyledim

mıg ben

mıhabere (muhabere) muhabere, haberleşme, iletişim

mıhacir (macir) muhacir, göçmen

mıhacirey göçmenlik, muhacirlik

mıhacır (macır) muhacir, göçmen

mıhacırey göçmenlik, muhacirlik

mıhakeme mahkeme, mahkeme etmek, ifadesini almak

mıhakeme bıyayenı-bıyayış mahkeme olmak, sorguya çekilmek

mıhakeme kerdenı-kerdış mahkeme etmek, sorguya çekmek

mıhal (çımıhal) imkan, olanak, izin isteme gibi, imkan gibi

mıhal esto tı şırê imkan varmı sen gidesin?

mıhal esto imkan varmı?

mıhal zaman, çağ, durum (o mıhal

o zaman)

mıhalefet (muhalefet) muhalefet

mıhaqaq (mıheqeq) muhakkak, mutlaka, elbete

mıhaqaq tı birê muhakkak sen gelesin

mıharebe muharebe, savaş, ceng

mıharebe kewtenı-kewtış muharebeye girmek, savaşmak

mıhekeme mahkeme, mahkeme etmek, ifadesini almak

mıhekeme bıyayenı-bıyayış mahkeme olmak, sorguya çekilmek

mıhekeme kerdenı-kerdış mahkeme etmek, sorguya çekmek

Mıhemmed Muhammed Peygamber

mıhendis mühendis

mıhendisa mühendistir (dişil)

mıhendisey mühendislik

mıhendisinı mühendislik

mıhendiso mühendistir (eril)

mıheqeq (mıhaqaq) muhakkak, mutlak, elbete

mıheqeq tı birê muhakkak sen gelesin

mıherebe muharebe

mıherebe kewtenı-kewtış muharebeye girmek, savaşmak

mıhim bıyayenı-bıyayış mühim olmak

mıhim önemli

mıhimey önemli olma durumu

mıhimo mühimdir

mıhin (sıng) bir şeyi bağlamak için yere çakılan kazık

mıhinı (mayinı) kısrak tay, kısrak at

mıhnet (Ar) sıkıntı, üzüntü

mıhnet antenı-antış sıkıntı çekmek

mıhnet niyanceno mihnet etmemek, eyvellah etmemek

mıhnet mihnet

mıhtac muhtaç

mıhtac bıyayenı-bıyayış muhtaç olmak, ihtiyacı olmak

mıhtac kerdenı-kerdış muhtaç etmek

mıhtacey muhtaç olma durumu

mıhtacinı muhtaç olma durumu

mıhterem muhterem

mıhterem bıyayenı-bıyayış muhterem olmak

mıj u düman 1-sis ve duman, 2-mec: kötü anlar, kötü günler ve kavgalı anlar için çok kullanılır

mıj 1-ekşili, mayhoşlu, 2-sis, duman, bulanık hava, 3-ekşi ile tatlı arası bir tad, ekşimtrak

mıja kirpik, kirpikteki kıllardan herhangi biri

mıjay (mıjey) kirpikler

mıjdarı kasım ayı

mıjdayen müjdelemek, müjde vermek

mıjde (mecide) 20 kuruşluk para

mıjde (mızgini, mıjda) müjde, hayırlı haber, sevindirici haber, iy haber

mıjdey kuruşluk para

mıjdıyanı müjde, hayırlı ve sevindirici haber verme

mıjdıyenı müjde verme

mıje kirpik

mıjey  kirpikler

mıjok emmici, emmen

mıjül biyayenı-biyayiş birşey ile uğraşmak, vakit geçirmek

mıjül kerden-kerdış uğraştırmak, meşgul etmek

mıjül uğraşmak, birşey ile vakit geçirmek

mıjın 1-ekşimsi, 2-sisli, dumanlı

mıkafat diyayenı-diyayış mükafat görmek

mıkafat kerdenı-kerdış mükafatlandırmak

mıkafat mükafat, ödül

mıkafatın mükafatlı

mıkemel mükemmel

mıkrüh mekruh

mıkün bo imkan olsa

mıkün bıyayenı-bıyayış mümkün olmak

mıkün imkan, çare, olanak, mümkün

mıküney mümkün olma durumu

mıl kewtenı-kewtış boynuna düşmek

mıl nêronanê boyun eğmiyorlar

mıl ronayenı-ronayış itaat etmek, boyun bükmek, boyun eğmek

mıl rona boyun eğdi

mıl boyun, ense

mıla (mela) imam, hoca, namaz kıldıran kimse

mılake 1-melek, 2-sesiz, fakir

mılaket melek

mılakinı melek olma durumu, meleklik

mılaqat (Ar) mülakâkat

mılaün lanetlenmiş olan

mılawün kertenkele

mılawını kertenkele

mılayim mülayim, uysal, fakir, zararsız

mılayinı kerdenı-kerdış din hocalığını yapmak

mılayinı hocalık, din hocalığı

mılç mılç lewi nano pa şapır şapır öpüyor

mılç 1-öpüş sesi, öpücük sesi, 2-bir şey yerken çıkarılan ses, dudak sesi

mılçayenı-mılçayış bir şey yerken şapırdatmak

mılçeno şapırdiyor (eril)

mılçewt 1-boynu eğri, boynu bükük olan, 2-işi bozulan, kırık ve kötü giden, sahipsiz ve zavalı kimse

mılçewtkerdeney boyun bükme durumu

mılçewtnêkerdeney boyun bökmeme durumu

mılçi bir şey yerken ağzının içinde ses çıkarmak, yemek esnasında çıkan dudak sesi, öpüş sesi

mılçini cı ra vetı şapırtı sesi kendisinden çıkartı

mılçnayenı-mılçnayış bir şey yerken şapırdatmak

mılçı mılçı ağzının içinde mılç mılç sesini çıkarmak, dudakların şapır şapır sesi, öpüş sesi

mılcıley (molcıley) karınca

mılçımılçı birşey yerken ağzında yemek ve çiğnemek sesini çıkarmak, çok acıkmış olup acele yemek yiyenlere derler

mıldı mendenı-mendış boynunda kalmak

mılê xo cına xover boynunu önüne eğdi

mılêbi tırmık

mılet milet, halk

mıletı millet, topluluk

mılêv-mılêvi yaba

mılêvı ro yabaya (vurmak)

mılêvı yaba, çatalı kürek (tahıl sapını karıştırmak, bir araya toplamak, taşımak ve harmanı savurmakta kullanılan çatallı araç)

mılis (Fr) yardımcı güvenlik gücü, milis

mılitan (Fr) 1-düşünce ve görüşü için mücadele edip savaşan, 2-bir örgütün etkin üyesi

mılitan bıyayenı-bıyayış militan olmak

mılitana militandır (dişil)

mılitaney kerdenı-kerdış miltanlık yapmak

mılitaney militanlık, militan olma durumu

mılitaninı militanlık

mılitanlığey militancılık

mılitano miltandır (eril)

mılitanı kadın militan

mılk mülk, tapulu mal

mılla u mufti molla ve müfti

mılla molla

mıllayey hocalık, imamlık, mollalık

mılayinı hocalık, imamlık

mıllet (şar) (Ar) millet, insan topluluğu, ulus, halk

mıllet mali millet malı

mıllet meclisi millet meclisi

mıllet wekili millet vekili

mılletcılığey milliyetçilik

mılletey milletçilik

mılletheskerdoğ millet sever

mılleti milletler, uluslar

mılletperwer (Ar+Far) milletini seven, milletine bağlı olan

mılletı el alem, yabancı halk

mılli (Ar) milletle ilgili, millete özgü, ulusal

mılli bıyayenı-bıyayış milli olmak

mılli hasılat milli gelir

mılli kerdenı-kerdış millileştirmek

mılliyetci milliyetçi

mılliyetcılığey milliyetçilik

mılliyetey milliyetçilik

mılliyetperwer milliyetperver olma durumu, ulusseverlik

mılmılneno geveliyor, ağzının içinde söyleniyor

mılmılyayenı-mılmılyayış gevelenmek, ağzının içinde söylenmek

mılnêronayeney boyun eğmemezlik

mıloçık karınca

mıloçıki karıncalar

mıloqnayenı-mıloqnayış debelendirip toz toprakta bırakmak

mıloqyayenı-mıloqyayış debelenme neticesinde toz toprağa batmak

mılosnayış birini yere atıp tozun içinde, çamurun içinde yoğurmak

mıloziya (çengıziya) üst üste katlanıp büzüldü

mıloziya pisliğe batmak, pisliğe bulaşmak, berbat olmak

mıloziyayenı-mıloziyayış katlanıp büzülmek

mıloziyayenı-mıloziyayış pisliğe batmak, bulaşmak, berbat olmak

mıloznayenı-mıloznayış pisliğe batırmak, çamur vb şeylerde yoğurmak

mılqi werdenı-werdış iç çekmek, içinden küfür etmek, içten kıskanmak

mılqi içinden sövme, küfretme veya iç çekme, içten kıskanma

mılqnayenı-mılqnayış debelemek, toz toprakta bırakmak, yoğurmak

mılqyayenı-mılqyayış debelenmek, toz toprakta bırakılmak

mılqı içinden edilen küfür, sövme

mılronayenı-ronayış boyun bükmek, teslim olmak

mılronayeney boyun eğme durumu

mıltimilyoner mal ve parasının hadı hesabı olmayan

mılxi werdenı-werdış iç çekmek, içinden küfür etmek, içten kıskanmak

mılxi birini çekememek ve ondan dolayı içini kemirmek, üzülmek

mılxub birini çekememek ve ondan dolayı içini kemirmek, üzülmek

mılxub werdenı-werdış iç çekmek, içinden küfür etmek, içten kıskanmak

mılyaderlığey milyarderlik

mılyar (Fr) bin milyon, milyar (1000000000)

mılyarder (Fr) bir çok milyarı olan kimse

mılyarderey milyarder olma durumu

mılyarlıx milyarlık

mılyarın milyar olma durumu, milyarlık

mılyon (Fr) milyon (1000000), bin kere bin milyon eder

mılyoner (Fr) bir kaç milyonu olan kimse

mılyonercılığey milyonerlik

mılyonerey milyoner olma durumu, milyonluk

mılyonlıx milyonluk

mılyonın milyon olma durumu, milyonluk

mılık omuz kürek kemiği

mılın boyunlu

mımar (Ar) yapıların planını yapıp, gerçekleşmesini sağlayan kimse

mımara mimardır (dişil)

mımarcılığey mimarcilik

mımarey mimarlık

mımari (Ar) mimarlıkla ilgili, mimari

mımarinı mimarlık

mımarlığey mimarlık

mımaro mimardır (eril)

mımkun mümkün

mın u to ya ma şımı sükı ben ve sen biz şehire gidelimmı?

mın u to ben ve sen

mına benimle

mınafık içi başka, dışı başka olan kimse

mınafıq bıyayenı-bıyayış münafık olmak

mınafıq içi bir dışı bir olan kişi, münafık

mınafıqa münafıktır (dişil)

mınafıqey kerdenı-kerdış münafıklık yapmak

mınafıqey münafıklık

mınafıqeya cı münafıklığı

mınafıqinı kerdenı-kerdış münafıklık yapmak

mınafıqinı münafıklık

mınafıqo münafıktır

mınak misal

mınaki misaller

mınanê bana sıkın, bana takın

mınaqaşe (mışewre) münakaşa, tartışma

mınaqaşe bıyayenı-bıyayış münakaşa olmak

mınaqaşe dı münakaşada

mınaqaşe kerdenı-kerdış münakaşa etmek, tartışmak

mınaqaşe kerdoğ münakaşa eden

mınaqaşeci münakaşacı

mınaqaşecinı münakaşacılık

mınaqaşeya münakaşayla

mınaqeşe (mışewre) münakaşa, tartışma

mınaqeşe bıyayenı-bıyayış münakaşa olmak

mınaqeşe dı münakaşada

mınaqeşe kerdenı-kerdış münakaşa etmek, tartışmak

mınaqeşe kerdoğ münakaşa eden

mınaqeşeci münakaşacı

mınaqeşecinı münakaşacılık

mınaqeşeya münakaşayla

mınara (Ar) minare

mınara ser vıjyayenı-vıjyayış minarenin üstüne çıkmak

mınara vıraştenı-vıraştış minare yapmak

mınare minare

mınareci minareci

mınarecinı minarecilik

mınarecılığey minarecilik, minarecinin yaptığı iş

mınarey minareler

mınareyın minareli, minaresi olan

mınareyıno minarelidir

mınasib (munasib) münasip, uygun, olumlu, müsait

mınasib bıyayenı-bıyayış 1-müsait olmak, 2-sesiz, fakir, zararsız olmak

mınasib sesiz, fakir, zararsız

mınasibê ez bira müsaitmisin geleyim?

mınasibey kerdenı-kerdış kendini sesizliğe vurmak, sesiz durmak

mınasibinı münasip olma durumu, sesiz ve fakir olma durumu

mınasiv (munasib) münasip, uygun, olumlu, müsait

mınasiv bıyayenı-bıyayış 1-müsait olmak, 2-sesiz, fakir, zararsız olmak

mınasiv sesiz, fakir, zararsız

mınasivê ez bira müsaitmisin geleyim?

mınasivey kerdenı-kerdış kendini sesizliğe vurmak, sesiz durmak

mınasivinı münasip olma durumu, sesiz ve fakir olma durumu

mınasıb (munasib) münasip, uygun, olumlu, müsait

mınasıb bıyayenı-bıyayış 1-müsait olmak, 2-sesiz, fakir, zararsız olmak

mınasıb sesiz, fakir, zararsız

mınasıb uygun, olumlu, münasip

mınasıbê ez bira müsaitmisin geleyim?

mınasıbey kerdenı-kerdış kendini sesizliğe vurmak, sesiz durmak

mınasıbinı münasip olma durumu, sesiz ve fakir olma durumu

mınasıv (munasib) münasip, uygun, olumlu, müsait

mınasıv bıyayenı-bıyayış 1-müsait olmak, 2-sesiz, fakir, zararsız olmak

mınasıv sesiz, fakir, zararsız

mınasıvê ez bira müsaitmisin geleyim?

mınasıvey kerdenı-kerdış kendini sesizliğe vurmak, sesiz durmak

mınasıvinı münasip olma durumu, sesiz ve fakir olma durumu

mınawer münevver, ağır, bilir ve aydın kişi, aklı eren şahıs

mınawre kerdenı-mınawre kerdış manevra yapmak, dönüp dolaşmak

mınawre gezip dolaşmak, ineceği yada vuracağı yeri tespit etmek

mınawre görünüp göz korkutmak, göz dağı vermek

mınber (Ar) Camilerde hocaların çıkıp hutbe okudukları merdivenli yer

mındar biyo mundar olmuş

mındar bıyayenı-bıyayış etti yenilen hayvanın kesilmeden mundar olması, haram olması, mundar olmak

mındar kerdenı-kerdış etti yenilen hayvanı kesemeden mundar etmek

mındar 1-kirli, pis, pasaklı, kokmuş kişi, 2-cinsel ilişkiden sonra yıkanmamış (kimse), 3-şeriata uygun olarak kesilmemiş olan (hayvan), etti yenilen hayvanların kesilmeden ölmesi ve ettinin yenilmemesi haline derler, hayvanın bıçakla kesilmeden haram olması

mınder minder, üzerinde oturmaya yarayan küçük döşek

mınet (mınnet) minnet, şikayetlenme, gazın

mınet antenı-antış minnet çekmek

mınet bıyayenı-bıyayış minnet olmak

mınet kerden-kerdış minnet etmek

mınet nêkerdenı-nêkerdış minnet etmemek

mınet ra minnetten

mınetê cı kesi ra çıniyo minneti kimseden yoktur

mınetın minnetli

mınewşe (menewşe) menekşe

mınewre manevra

mınkir münkir, dinsel inançları olmayan

mıntazam (müntazam) muntazam, düzenli

mıntezam (Ar) düzgün, düzenli, derli toplu, düzgün bir biçimde

mıntiqa ra mıntıkadan

mıntiqan mıntıkaları

mıntıqa (mıntiqa, dorme) (Ar) mıntıka, bölge, yer, çevre

mıntıqa dı mıntıkada

mıntıqa Sêwregırayo Siverek bölgesindendir

mıntıqayêna kı mıntıkadır ki

mınzır yaramaz, her şeye mızlanan, karıştırıcı vb

mını 1-bana bindir, 2-beni sik

mıqar (nıqar) taş yontma çekicı, değirmen taşını düzelten çekiç, taşları yontmada kullanılan ucu kesere benzer çekiç, tahta yada ağaç yontma aletı, ucu yassı demır parçası

mıqat bıyayen-bıyayış gözkulak olmak, bakmak, korumak

mıqat kerdenı-kerdış bakıp beslemek, bakıp korumak

mıqat bakma, koruma, göz kulak olma

mıqawa mukava

mıqawe mukavva, karton

mıqaweyın mukavvalı

mıqayet bıyayenı-bıyayış bakmak, göz kulak olmak

mıqayet kerdenı-kerdış bakmak, göz kulak olmak

mıqayet bakma, bakmak, korumak, göz kulak olmak

mıqayetê cı bı bak, koru, göz kulak ol

mıqayt bakmak, korumak, bakım, göz kulak olmak vb

mıqayte bı göz kulak ol

mıqeddes (muqaddes) mukaddes, kutsal

mıqerre bir şeyden iki adet olma, çift olma durumu

mıqerrem sabitleştirilmiş, sağlamlaştırılmış, yerine iyice oturtulmuş olma

mıqewe mukava

mıqlık bülbül yuvası

mıqnatês mıknatis

mıqnatêsın bıyayenı-bıyayış mıknatıslı olmak

mıqnatêsıno mıknatıslıdır

mıqnatis mıknatıs

mıqrob gırotenı-gırotış mikrop kapmak

mıqrob mikrop

mıqrobinı mikropluk, pislik yapma durumu

mıqrobın mikroplu

mıqıl tava

mıqılık kapı anahtarının uyduğu ve girdiği delikler

mıraba yarıcı, maraba

mıracad-muracad (Ar) müracaat, başvuru, danışma

mıracat (Ar) müracaat, başvuru, danışma

mırad gırotenı-gırotış murat almak, muradına ermek

mırad murat

mıradê cı muradı

mıradê to biro ca muradın yerine gelsin

mıradê xo resayenı-resayış muradına ermek, kavuşmak

mıradiş küsmek, darılmak

mırar bıyayenı-bıyayış etti yenilen hayvanın kesilmeden mundar olması

mırar kerdenı-kerdış etti yenilen hayvanı kesemeden mundar etmek

mırar etti yenilen hayvanların kesilmeden ölmesi ve ettinin yenilmemesi haline derler, mındar, hayvanın bıçakla kesilmeden haram olması

mıras (miras) miras, birine birisinden bırakılan mal, para vb şeyler

mırağa dam yapımında direk veya direkler üzerine atılan kalın sırıklar

mıraz 1-hak yerini bulması, 2-murat, arzu, emel, isteğine kavuşma, arzusunun yerine gelmesi

mırazdê xo resayenı-resayış muradına kavuşmak

mırazdê xo muradına

mırazê cı ame ca muradına erdi, arzusu yerine geldi

mırazê cı bıyayenı-bıyayış 1-muradı olmak, 2-arzusu yerine gelmek

mırazê cı muradı, arzusu, isteği

mırazê mı bı cı mırazım oldu, hak yerini buldu

mırcan-mırcani (mırjan) mercan, inci, bir boncuk çeşidi

mırcanan ra xemılna mercanlarla süsledi

mırcani inciler

mırd bı 1-toktu, 2-doydu

mırd bıyaye doymuş olan

mırd bıyayenı-bıyayış doymak, doyasiye yemek, tok olmak

mırd bıyayenı nêzano doymak bilmiyor

mırd kerde doyurulmuş olan

mırd kerdenı-kerdış doyurmak, doyasiye yedirmek

mırd kerdoğ doyuran

mırd nêbeno doymuyor

mırd nêbıyayenı-nêbıyayış doymamak

mırd tok, doymuş olan

mırdaney tokluk

mırdanık tokluk hıçkırığı

mırdanıki amey vero gegirdi, gegirmek

mırdanıki vero amyayenı-amyayış gegirmek

mırdanıki gergirmeler, gegirme

mırdar biyo mundar olmuş

mırdar bıyayenı-bıyayış mundar olmak, haram olmak, etti yenilen hayvanın kesilmeden mundar olması

mırdar kerdenı-kerdış etti yenilen hayvanı kesemeden mundar etmek

mırdar 1-kirli, pis, pasaklı, kokmuş kişi, 2-cinsel ilişkiden sonra yıkanmamış (kimse), 3-şeriata uygun olarak kesilmemiş olan (hayvan), etti yenilen hayvanların kesilmeden ölmesi ve ettinin yenilmemesi haline derler, hayvanın bıçakla kesilmeden haram olması, kesilmeden ölen hayvan, mundar

mırdax sırık ile direk arasındaki kalınlıkta sırık

mırden tokluk, doymuşluk

mırdey nêzano doymak bilmiyor

mırdey u veyşaney tokluk ve açlık

mırdey tokluk, doymuşluk, tok olma hali

mırdi diyayenı-diyayış çok görmek

mırdi werd doyasıca yedi

mırdi werdenı-werdış doyasiya yemek, doymak

mırdi werdo çok yemiş

mırdi 1-doyasiya, doymuşcasına, tok, doyasıca, 2-toklar, doymışlar

mırdinı tok olma durumu, tokluk, çokluk

mırdiya xo nengi çinay doyasiya sövdü, küfretti

mırdiya xo vajiya doyasiya söylendi

mırdiya xo werd doyasiye yedi

mırdiya xo doyasiye

mırdker-mırdkerd tümleç

mırdkerdanê zey pêyan abırnenê birbirine benzer tümceleri ayırın

mırdkerdeney doymak, doyma durumu

mırdkerê edati (tumlecê edati) edatlı tümleçler

mırdkerê zarfi (tumlecê zarfi) zarf tümleçleri

mırdkeri, mırdkerdi (tumleci) tümleçler

mırdo toktur

mırdosê iki avuç dolusu

mırdık dekewtenı-dekewtış kepek düşmek, kepeklenmek

mırdık saç kepeği

mırdıkın kepekli

mırê vajı bana söyle

mırê bana

mırekeb (murekeb) mürekkep

mırêkı Bana kı, bana göre

mıremı ölürüz

mırena ölür (dişil), ölürüm

mırenê tay bıdê ey ölürmüsün az ona veresin?

mırenê 1-ölürler, 2-ölürmüsün?

mıreno ölür (eril)

mıriçık merre fareye benzer küçük bir kuş

mıriçık-mıriçıkı kuş

mıriçıka hınga arı kuşu

mıriçıka siya Siyah renklı bir kuş

mıriçıkê xazi arıları yiyen güzel renkli bir çeşit kuşlar

mıriçıki kuşlar

mıriçıkmerri kumlara, toprağa gömülen fareye benzer bir cins kuş

mıriçıkı (mari) dişi kuş

mırid mürit, şeyhlerin yardımcısı

mırjan (mırcan) mercan, bir boncuk çeşidi

mırmırı kerdenı-kerdış mırmır etmek, nazlanıp mırıldanmak

mırmırı mırıldanma, mırmır etme

mırmırık 1-çok ufak, 2-unlu çorba, 3-elek veya kalbur altı

mıro dayenı-dayış beni dövmek, vurmak

mıro 1-armut, 2-bana

mırodı bana vur, beni döv

mıroy armutlar

mıroyêr armut ağacı

mırrık bıyayenı-bıyayış ufak olmak, küçülmek

mırrık-mırıki çok ufak karıncalar

mırrık çok ufak karıncalar

mırtık küçük küçük karıncalar

mırüz kerdenı-kerdış yüzünü ekşitmek, darılmak

mırüz yüz ekşitme, darılma

mırüzê riyê

mırüzın üzgün, yüzü ekşili, dargın

mırwêr (mıroyêr) armut ağacı

mırwêran ra armut ağaçlarından

mırwêran rê armut ağaçlarına

mırwêrana armut ağaçlarında

mırwêranê cı armut ağaçlarını

mırxey küçük küçük karıncalar

mırxub (muxurb) akşam, akşam vakti

mırxubê akşam vakti, akşam özeri

mırxıki küçük küçük karıncalar

mırık 1-başta bulunan kepek, 2-mercimek, nohut, fasulye vb şeylere küçük kurtcukların düşmesi

mırıki kewtê nıhan nohutlara kurt düşmüş

mısa 1-öğrendi, 2-alıştı

mısabaqa (Ar) yarış, yarışma, karşılaşma

mısabi 1-öğrenmişti, 2-alışmıştı

mısabı öğrenmişti, alışmıştı

mısade dayenı-dayış müsade vermek

mısade dayoğ müsade eden kimse

mısade kerdenı-kerdış müsade etmek

mısade kerdoğ müsade eden kimse

mısade müsade, izin

mısadeya müsadeyle

mısadeyın müsadeli

mısahde dayenı-dayış müsade vermek

mısahde dayoğ müsade eden kimse

mısahde kerdenı-kerdış müsade etmek

mısahde kerdoğ müsade eden kimse

mısahde müsade

mısahdeyın müsadeli

mısaid (Ar) uygun, elverişli

mısaid bıyayenı-bıyayış uygun olmak, elverişli olmak

mısalat bıyayenı-bıyayış bellasını satmak, takılmak, musallat olmak

mısalat kerdenı-kerdış başına bella etmek, musalat etmek

mısalat musallat, takılmak, birini kızdırmak için üstüne üstüne gitmek

mısalatê cı bı musallat oldu, takıldı

mısalet bıyayenı-bıyayış musalat olmak, bellasını satmak

mısalet kerdenı-kerdış başına bella etmek, musalat etmek

mısalet musalat olma

mısas-mısasi çitf sürme mızrağı, mısas, hayvanları sürmek için ucuna çivi takılmış ince ve uzun çubuk

mısate öğrenmiş, tecrübesi olan

mısaye öğrenmiş, öğrenmiş olan, alışkın, alışmış olan

mısayenı-mısayış (mısayiş) öğrenmek, alışmak

mısayey öğrenme durumu

mısayeya alışmış, alışkındır (dişil)

mısayeyo alışmış, alışkındır (eril)

mısayib Alevilerde ikrar (bacı kardeş ikrarı)

mısayif bıyayenı-bıyayış sağdıç olmak

mısayif kerdenı-kerdış sağdıç yapmak

mısayif sağdıç

mısayo öğrenmiş, alışmış

mısayıfinı kerdenı-kerdış sağdıçlık yapmak

mısayıfinı sağdıçlık

mısba bağ ve bahçelerde yaslı bir şekilde üst üste yığdırılmış ve seku haline getirilmiş olan taş yığını (bu taşların özerinde üzüm, kaysı, armut vb meyveleri kuruturlar)

mısembe müşanba

mısenbe müşanba

mıseno ögreniyor

mıseqqet sıkıntı, can sıkıcı

mısewre kerdenı-kerdış münakaşa etmek

mısewre kewtenı-kewtış münakaşaya girmek

mısewre münakaşa

mıshaf mushaf

mıshef 1-bir yemin sözcüğü, 2-mushaf, Kuran bölümleri, ayetleri

mısk (mışk) güzel koku, mis

mısk u ember mis gibi koku, misk ve amber kokusu

mıskeyê baltacıklı satır

mısla kara sabanın uzun ağacı

mıslet bıyayenı-bıyayış musalat olmak, bellasını satmak

mıslet kerdenı-kerdış başına bella etmek, musalat etmek

mıslet 1-camaat, topluluk, 2-musalat olma, baş bellası olma

mıslıman (bısılman) müslüman

mıslıx (muslıx) (Ar) musluk

mısna 1-öğretti, 2-alıştırdı

mısnaye öğretilmiş olan

mısnayenı-mısnayış (mısnayiş) 1-öğretmek, alıştırmak, 2-göstermek, 3-kışkırtmak

mısnayinı alıştırma, öğretme

mısnayoğ (mahlim, malim) 1-öğretmen, öğreten, öğreten kimse, eğitici, eğitmen, 2-gösterici, 3-alıştıran, kışkırtan

mısnena 1-öğretiyor, 2-alıştıriyor, 3-gösteriyor (dişil)

mısnena to sana gösteririm?

mısnenê 1-gösteriyorlar, 2-öğretiyorlar, 3-alıştıriyorlar

mısneno 1-öğretiyor, 2-alıştıriyor, 3-gösteriyor (eril)

mıson döven, harman döven

mısor-mışore geviş

mısore kerdenı-kerdış geviş getirmek

mısore geviş getirme

mısqal (Ar) bir buçuk dirhem değerinde eski bir ağırlık ölçü birimi

mısqal zere, zere kadar, çok az, azıcık, ufak bir parça, zerecik

mısqalê nêdana bir dirhem vermem

mısqalê bir zere, dirhem, zere kadar

mısqalek zerecik, azıcık, ufacık vb

mısqali 1-zerecikler, 2-saçta bir örük şekli

mısqof 1-Rus, 2-acımasız, zalim

mısqofey kerdenı-kerdış zalimlik yapmak, acımasız olmak

mısqofey acımasız olma, zalimlik

mısra (Ar) manzumenin dizilerinden her biri

mısri (nebi) mısır darısı

mısriyo pıraynaye kavrulmuş mısır

mıstaxe musala taşı

mıstefa bir erkek ismi

mısteheq bıyayenı-bıyayış hak etmek, müstahak olmak

mısteheq kerd müstahak etti, hak etti

mısteheq müstahak, negatif yönden hak etmek

mısteqil müstekil, bağımsız, ayrı, şahsi

mısübet (Ar) uğursuz, aniden gelen felaket

mısübetey (mısıbetey) musibetlik, felaket

mısıbet (mısübet) musibet, felaket

mısıbetey (mısübetey) musibetlik, felaket

mısılman (bısılman) müslüman

mısılmaney (bısılmaney, mıslımaney) müslümanlık

mısılmaninı kerdenı-kerdış müslümanlık yapmak

mısılmaninı müslümanlık

mısır (Ar) buğdaygillerden bir bitki

mısır karıtenı-karıtış mısır ekmek

mısırci mısırci

mısırlıx 1-mısır tarlaları bulunan yer, 2-tohumluk mısır

mısırın mısırlı

mısırinı mısırcılık

mıtahayir acayip

mıtahit mütahit

mıtahitini mütahitlik

mıtahitinı kerdenı-kerdış mütahitlik yapmak

mıtahittey mütahhitlik

mıtala bıyayenı-bıyayış mütala olmak, tartışılmak

mıtala kerdenı-kerdış mütala etmek, tartışmak

mıtala 1-karşılaştırma, 2-mütala, münakaşa, tartışma

mıtaxe üç tarafı çevrili yer, tarla

mıtayit mütahit

mıtayitinı kerdenı-kerdış mütahitlik yapmak

mıtayitinı mütahitlik

mıtayittey mütahhitlik

mıtbaxı (Ar) mutfak, yemek pişirilen yer

mıtêl bütün giyilecek, içinde yatılacak ve yere serilecek eşyaların tümü, yatak takımı, yatak takımının tümü, yatacak eşyaları, yorgan, döşek, çarşaf, yastık, yatak kılıfı vb yatma eşyaları, 2-pırını pırtını, yatacak, giyecek

mıtêli yatak takımları

mıteserıf harcamalarda kısıklık, muteserif

mıteweli mütevelli, tedbirli

mıteweliyo tedbirlidir

mıtfaxı (Ar) mutfak, yemek pişirilen yer

mıthef anahtar

mıting (‹ng) miting, gösteri, açık yerlerde yapılan toplantı

mıting vıraştenı-vıraştış miting yapmak

mıtingci miting düzenleyen veya katılan kimse

mıtingvan miting düzenleyen veya katılan kimse

mıtralyoz (Fr) bir çeşit makineli tüfek

mıtrıb çok konuşan, dilenen, çalgıcı, çingene kılıklı kişi

mıtık nêdana 1-zıkkım vermem, 2-hiç bir şey vermem

mıtık nêdayenı-nêdayış 1-zıkkım vermemek, 2-hiç bir şey vermemek

mıtık 1-zehir zıkkım, 2-zere kadar, 3-hiç bir şey, 4-acı

mıwafaq bıyayenı-bıyayış muaffak olmak, başarmak, ötesinden gelmek

mıwafaq başarmak, ütesinden gelmek

mıwafıq hemfikir olmak, rızalık göstermek

mıx çivi

mıxaberat (muxaberat) istihbarat, muhaberat

mıxabere (mıxabere) muhabere, haberleşme, iletişim

mıxabın ne yazık

mıxabırê cı karşısı, rakibı

mıxalefet (muxalefet) muhalefet

mıxalif (muxalif) muhalif

mıxanet bıyayenı-bıyayış muhtaç olmak

mıxanet kerdenı-kerdış muhtaç etmek, muhtaçlık his etmek, boyun bökmek

mıxanet kesi rê nêkeno kimseye eyvellah etmiyor

mıxanet 1-muhtaç, ihtiyaç olma durumu, 2-eyvellah etmeme, boyun bökmeme

mıxanetey muhtaçlık, muhtaç olma durumu

mıxanetinı muhtaç olma durumu, muhanetlik

mıxara (mexara, kaf) mağara

mıxaza mığaza, büyük satım yeri

mıxbir (Ar) ihbarcı, ihbar eden kimse, muhbir, ispiyoncu

mıxbir kerdenı-kerdış ihbar etmek, şikayete bulunmak

mıxbirci ihbarci

mıxbircılığey ihbarcilik

mıxbirey (muxbirey) muhbirlik, ihbarcilik

mıxi çiviler

mıxmıxiya mırıldandı, boğulacak gibi oldu

mıxmıxya mırıldandı, boğulacak gibi oldu

mıxmıxın her şeye karşı çıkan, itiraz eden, begenmeyen

mıxrüb akşam vakti

mıxrıb akşam vakti

mıxtar (muxtar) muhtar

mıxtarey muhtarlık

mıxtarinı muhtarlık

mıxub iç çekme, içini kemirme, bir olaya özülme

mıxub werdenı-werdış içini kemirip üzülmek, kıskanmak

mıxul içerlenmek, üzülmek, kendine dert etmek, üzülme, üzüntü, kahırlanma

mıxulyenê 1-üzülüyorsun, 2-üzülüyorlar

mıxı-mıxı 1-küpürmek, kızıp kendi kendine söylenmek, 2-her şeye karşı çıkmak, itiraz etmek, beğenmemek

mıyabeyn dı arada

mıyabeyn ra aradan

mıyabeyn ara

mıyan dı içinde

mıyan kerdenı-kerdış içine koymak, birbirine katmak, içine sokmak

mıyan kewtenı-kewtış 1-içine dalmak, 2-içine düşmek, 3-içine girmek

mıyan ra arasından, içinden

mıyan iç, içi, içine, arasında, ortasında

mıyandoşi her iki omuz arasında kalan ve ensenin altında bulunan bel ile omuz arasındaki kısmı

mıyanê cı sürbı ortası kırmızı idi

mıyanê cı ortası

mıyanê desti avuç içi

mıyanê roj u şewı gece ve gündüz arası

mıyane (miyane) bel, sırt

mıyane şıkıtenı-şıkıtış belini kırmak

mıyani gizli, gizlice, gizliden

mıyano bari ince bel

mıyanıki vajı gizliden söyle

mıyanıki gizliden, gizlice, kimse görmeden, işitmeden

mıyaw kedinin çıkardığı ses

mıyob (Fr) uzağı iyi görmeyen göz hastalığı

mıyoblığey miyopluk

mıyobın miyoplu